Part of the debate – Senedd Cymru am 3:19 pm ar 1 Rhagfyr 2020.
Diolch yn fawr iawn, Joyce Watson. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn eich bod chi am nodi'r diwrnod, fel y dywedwch chi, ddydd Iau, drwy ymuno â Leonard Cheshire. Yn wir, fe dreuliais i lawer o amser nid yn unig gyda'r fforwm cydraddoldeb i bobl anabl ond gyda sefydliadau eraill hefyd fel Leonard Cheshire, sydd wedi ymgysylltu â mi a Gweinidogion eraill, ac mae pobl ifanc yn codi cwestiynau gyda ni am y materion sy'n effeithio arnyn nhw. Fe wn i y byddwch chi'n gallu cymryd rhan ac rwy'n gobeithio y byddwch chi'n rhoi ystyriaeth i'r datganiad hwn ddydd Iau.
Rwy'n credu mai un o nodweddion y misoedd diwethaf fu amlder yr ymgysylltu a gawsom ni gyda sefydliadau. Mewn rhai ffyrdd, rydym wedi llwyddo i ymgysylltu'n rhithwir â mwy byth o sefydliadau o bosibl, oherwydd bod modd ymgysylltu o gartref. O'r gogledd i'r de-ddwyrain a'r gorllewin, rydym ni'n ymgysylltu â phobl anabl. Yfory mae gennyf i fy fforwm hiliol i Gymru; fe fyddwn ni'n ymgysylltu yn yr un ffordd o Ynys Môn i Gasnewydd. Fe wn i oherwydd sylwadau a gefais i fod TUC Cymru wedi bod yn cyfarfod yn rheolaidd hefyd. Rwyf i wedi bod yn cyfarfod â'u pwyllgor cydraddoldebau nhw ac, wrth gwrs, yna rydych chi'n clywed gan y gwahanol undebau am y materion a'r heriau penodol a'r gwaith da y maen nhw wedi bod yn ei wneud o ran arolygon.
Ond yn sicr, o ran gwaith a sylwadau UNSAIN, fe fyddwn ni'n rhoi ystyriaeth i'r rhain, oherwydd fel y gwyddoch, mae Llywodraeth Cymru ei hunan yn datblygu polisïau gweithio o bell ac yn ystyried yr effaith a gaiff hynny ar bobl sy'n gallu gweithio o gartref ac sy'n dymuno gweithio o gartref, o gofio, yn aml, efallai ei bod yn fwy anodd ar bobl rheng flaen nad ydyn nhw'n gallu gweithio o gartref, neu sydd ar gyflog is ac sydd â llai o awdurdod o fewn eu sefydliad. Felly, rwy'n credu y bydd gwaith a thystiolaeth a sylwadau UNSAIN yn bwysig iawn yn hyn o beth. Yn sicr, rwyf i am wneud yn siŵr, ar gyfer pob ffrwd bolisi sy'n cael ei chyflwyno, fod yna asesiad o'r effaith ar gydraddoldeb a'n bod ni'n gofyn am farn ac yn ymgysylltu â'r rhai sydd fwyaf difreintiedig ac nad oes ganddynt lais mor gryf ag eraill, efallai, sydd mewn sefyllfa economaidd-gymdeithasol well.
Felly, byddwn, fe fyddwn ni'n ystyried hynny'n ofalus iawn, ac rwy'n falch eich bod chi wedi achub ar y cyfle hwn, Joyce, i godi'r materion hyn sy'n ymwneud â'r rhai sy'n cael profiad ac yn dioddef o afiechyd Crohn. Mae wythnos Crohn yn wythnos bwysig i godi ymwybyddiaeth o bobl sy'n agored iawn i niwed, ond pobl sy'n gallu byw eu bywydau—ac, wrth gwrs, lle nad yw hynny bob amser yn weladwy, fel yr ydych chi'n dweud; nid yw anableddau yn weladwy bob amser mewn ystod eang o anableddau. Ond mae wythnos Crohn yn golygu y gallwch gyflwyno'r galwadau penodol hyn sy'n ymwneud â thoiledau cyhoeddus, hygyrchedd, arwyddion, a chydnabyddiaeth o anghenion penodol y rhai sy'n dioddef o afiechyd Crohn. Diolch.