Canolbwyntiodd yr ymchwiliad hwn ar ba mor realistig oedd targedau Llywodraeth Cymru ar gyfer lleihau allyriadau trafnidiaeth, ac a oedd ei chynlluniau datgarboneiddio yn ddigon uchelgeisiol ac arloesol. Edrychwyd ar dechnolegau a'r modelau ariannu sydd ar gael. Mae'n bwysig edrych hefyd, wrth gwrs, fel y gwnaethom, ar yr hyn oedd Llywodraeth Cymru yn ei wneud, a nodi bylchau cyn yr ymgynghoriad ar y strategaeth drafnidiaeth newydd y gobeithiwn ddylanwadu arni wrth gwrs. Gwnaethom orffen casglu tystiolaeth ym mis Ionawr, ymhell cyn y cyfyngiadau symud, ac fe wnaethom adrodd ym mis Gorffennaf, felly mae ein hadroddiad yn adlewyrchu materion a oedd yn codi ar ddechrau'r pandemig.

Roedd yr adroddiad yn cydnabod nad yw popeth wedi'i ddatganoli, ond roedd yn cynnwys digon o dystiolaeth am yr ysgogiadau sydd dan reolaeth Llywodraeth Cymru. Hoffwn ddiolch hefyd i'r Gweinidog, Ken Skates, am roi diweddariad pellach i ni ym mis Tachwedd i'w ymateb gwreiddiol ym mis Awst, gan adlewyrchu newidiadau diweddar unwaith eto.

Roedd yr adroddiad yn cydnabod y potensial ar gyfer newid diwylliant yn ymddygiad teithio pobl yn dilyn cyfyngiadau symud mis Mawrth. Dangosodd ffigurau mis Medi o'r Adran Drafnidiaeth fod y defnydd o gerbydau modur wedi codi yn eu hôl yn gyflym iawn, ond nad oedd y defnydd o fysiau a rheilffyrdd wedi gwella'n dda o gwbl. Felly, mae digon o ansicrwydd a phryder o hyd ynghylch hyfywedd y rhwydwaith trafnidiaeth gyhoeddus.

Roedd cynlluniau rhaglen ddeddfwriaethol Llywodraeth Cymru i roi mwy o hyblygrwydd i awdurdodau lleol dros weithrediadau bysiau wedi'u bwrw o'r neilltu gan y pandemig wrth gwrs, ond mae Llywodraeth Cymru a Trafnidiaeth Cymru bellach yn gweld y cynllun brys ar gyfer y sector bysiau fel cyfle i ddylanwadu ar ymdrechion datgarboneiddio. Gofynnodd ein hadroddiad hefyd sut y byddai Llywodraeth Cymru yn alinio cyllid adfer COVID-19 â'i hagenda ddatgarboneiddio ac yn manteisio ar y buddion. Edrychaf ymlaen at ragor o fanylion, fel yr addawyd, wrth inni fynd i mewn i 2021.

Roedd yr adroddiad yn nodi tystiolaeth am fecanweithiau ariannu posibl, ac roeddem yn cefnogi galwad comisiynydd cenedlaethau'r dyfodol am fwy o eglurder ynglŷn â sut y mae cyllideb Llywodraeth Cymru yn cefnogi datgarboneiddio. Mae cost cyfalaf uchel buddsoddi mewn cerbydau trydan yn rhwystr gwirioneddol i weithredwyr bysiau ac awdurdodau lleol, gyda'r angen am fwy o gymorth gan y Llywodraeth, felly gofynnwyd pa ystyriaeth roedd Llywodraeth Cymru wedi'i rhoi i ôl-osod bysiau diesel dros brynu rhai trydan newydd fel y cynigiodd rhai, ond eto gyda rhywfaint o anfantais. Felly, rydym yn croesawu'r cynllun cymorth sy'n cael ei ddatblygu i helpu i gyflawni targed 2028 ar gyfer fflydoedd trydan.

Gofynasom hefyd, Ddirprwy Lywydd, am sicrwydd ynghylch y seilwaith gwefru a chapasiti'r rhwydwaith ynni i fynd yn drydanol, ac i ailgylchu batris trydan yn gynaliadwy. Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi ei strategaeth ar wefru cerbydau trydan heddiw, fel mae'n digwydd, felly rwyf eisoes wedi cael golwg cyflym arni, ond byddaf yn falch o edrych ar hynny'n fanylach. Ond mae rhai o'r farn y dylai'r Llywodraeth helpu i lenwi'r bylchau na all, neu na fydd y farchnad yn eu llenwi, megis, yn enwedig, ardaloedd gwledig wrth gwrs. Pan drafodasom strategaeth drafnidiaeth Cymru yn y Cyfarfod Llawn ychydig wythnosau'n ôl, dywedodd y Dirprwy Weinidog y byddai blaenoriaeth penderfyniadau buddsoddi yn cael ei hystyried fel rhan o'r cynllun cyflawni hwnnw.

Dywedodd y sector trafnidiaeth gymunedol a thacsis a hurio preifat fod angen mwy o gymorth arnynt i ddatgarboneiddio, ac mae'r ymateb i argymhelliad 6 yn cydnabod pwysigrwydd cefnogi'r sector trafnidiaeth gymunedol. Rydym yn croesawu ymdrechion parhaus y Llywodraeth i ddod o hyd i ffyrdd o gefnogi gyrwyr tacsis, gan gynnwys y cynlluniau peilot 'rhoi cynnig arni cyn prynu' ar gyfer tacsis gwyrdd, ac edrychwn ymlaen at y diweddariad pellach a addawyd ym mis Mawrth y flwyddyn nesaf. 

Gwnaethom gefnogi'r Bartneriaeth Cerbydau Carbon Isel a alwai am ddull ledled y DU o ddiffinio safonau cerbydau er mwyn helpu i annog buddsoddi mewn technoleg newydd, ac roeddem hefyd yn croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni am ddatblygiadau yn hynny o beth.

Ar newid moddol, roedd yn dda gweld cyllid COVID-19 ar gyfer mesurau lleol i annog mwy o deithio llesol, ond rwy'n sicr yn credu bod angen cynlluniau manwl i reoli a bodloni'r galw ar y rhwydwaith trafnidiaeth gyhoeddus yn y tymor hwy. Ac er i brif weithredwr Trafnidiaeth Cymru, a siaradodd â'r pwyllgor bythefnos yn ôl, ddweud ei fod yn eithaf ffyddiog ynglŷn â chynhyrchu refeniw yn y dyfodol ar y rhwydwaith rheilffyrdd a'r cyfleoedd i gydgysylltu bysiau a rheilffyrdd yn well, a oedd yn gadarnhaol i'w glywed, bydd y pwyllgor yn archwilio manteision ac anfanteision uchelgais y Llywodraeth i 30 y cant o weithwyr Cymru barhau i weithio o bell. Yn sicr, rydym wedi wynebu heriau ar y pwyllgor gyda rhai Aelodau'n gweld hynny'n anos nag eraill, ond yn sicr nid yw'n gweithio i bawb. Fel y dywedais, gwelsom hynny fel pwyllgor, ond gwelsom rai manteision tymor byr yn deillio o orfod lleihau'r defnydd o geir, megis ansawdd aer gwell. 

Yn olaf, nododd ein hadroddiad rai bylchau yng nghynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer datgarboneiddio'r sector cludo nwyddau, a'r rôl y dylai Maes Awyr Caerdydd ei chwarae yn ein barn ni. Felly, mae'n galonogol y bydd cynlluniau bach yn cael eu cynhyrchu ar gyfer y gwahanol sectorau trafnidiaeth a dulliau trafnidiaeth i gyflawni'r strategaeth drafnidiaeth newydd. Ddirprwy Lywydd, rwy'n edrych ymlaen at glywed barn cyd-Aelodau o amgylch y Siambr, a'r Dirprwy Weinidog wrth gwrs, a fydd yn ymateb i'r Senedd heddiw rwy'n credu. Ac wrth gwrs, rwy'n cymeradwyo'r adroddiad hwn i'r Senedd.