Part of the debate – Senedd Cymru am 4:53 pm ar 2 Rhagfyr 2020.
Diolch, Ddirprwy Lywydd. A gaf fi ddiolch i'r Aelodau sydd wedi cymryd rhan heddiw? Credaf inni gael cryn dipyn o drafod ar newid hinsawdd yn bennaf—Nick Ramsay a Rhianon Passmore yn arbennig rwy'n credu. Ac yn ddiddorol, gwnaeth Ysgrifennydd Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig ddatganiad ar hyn heddiw mewn perthynas â phwysigrwydd gwaith y Cenhedloedd Unedig yn y maes pwysig hwn.
Diolch i Huw Irranca-Davies am ei gyfraniad. Diolch iddo am ei waith fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol ar deithio llesol. Gwrandewais yn astud ar ei syniadau. Rwy'n croesawu'r cynnig a wnaeth ynglŷn â phrofi prosiectau teithio llesol; credaf fod hynny i'w groesawu hefyd wrth gwrs. Byddwn yn dweud o ran hynny na wnaethom edrych yn fanwl ar gludo nwyddau, Huw, ond y tu allan i'r pwyllgor rwyf wedi gwneud gwaith ar hynny fy hun—mae gennyf ddiddordeb arbennig yn y maes hwnnw. Ond rwy'n credu yn yr achos penodol hwnnw efallai y gall Llywodraeth Cymru nodi ei syniadau ynglŷn â'i chynllun cyllideb carbon isel. A'r hediadau carbon isel y soniodd Huw Irranca-Davies amdanynt hefyd. Ni wnaethom gymryd tystiolaeth ar hynny ychwaith yn y gwaith penodol hwn, ond rydym wedi cymryd tystiolaeth ar y mater ers hynny, mewn gwaith ar yr adferiad COVID. Yr hyn rydym wedi'i glywed yw bod Cymru mewn lle da i allu arwain yn gadarnhaol ar awyrennau hydrogen, ond bydd angen buddsoddiad mawr ar gyfer hynny wrth gwrs, ond credaf y gall hyn yn sicr fod yn rhan o adferiad COVID ehangach.
Tynnodd Helen Mary Jones sylw at y ffaith bod Llywodraeth Cymru yn mynd ymhellach ar ddeddfwriaeth bysiau a chymorth ac integreiddio. Rwy'n credu, wrth gwrs, mai mater i Lywodraeth nesaf Cymru nawr fydd bwrw ymlaen â hyn yn glir. Ac wrth gwrs, mae'n berthnasol hefyd er mwyn i bob plaid a gynrychiolir yn y Senedd ystyried maniffestos eu pleidiau eu hunain. Ond rwyf wedi gwneud nodyn, oherwydd rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod yn edrych ar hynny yng nghyd-destun ein hadroddiad etifeddiaeth, ac yn gwneud yr argymhellion hynny i bwyllgor yn y dyfodol wneud rhagor o waith arnynt.
Cyfeiriodd David Rowlands at gapasiti'r grid, ac mae hynny'n rhywbeth y gwnaethom edrych arno yn y pwyllgor, ac yn rhywbeth y mae gennyf ddiddordeb ynddo fy hun. Beth arall sydd gennym yma? Diolch i'r Dirprwy Weinidog am ei sylwadau. Gallaf ddweud, wyddoch chi, ei fod unwaith eto wedi methu'r pwynt am y cynnydd y mae'r Llywodraeth wedi'i wneud, ac mae'n debyg y byddwn yn tynnu sylw at y ffaith y bydd y pwyllgor yn parhau i herio'r Llywodraeth yn hynny o beth.
O ran gweddill y pwyntiau eraill a gafodd eu gwneud, a gaf fi ddiolch i bawb a gyfrannodd at ein dadl? Diolch, wrth gwrs, i bawb a roddodd dystiolaeth—tystiolaeth ysgrifenedig a thystiolaeth lafar—i'n hymchwiliad. A gaf fi ddiolch i dîm y pwyllgor—y tîm clercio a'r tîm integredig—am eu holl gymorth hefyd? Credaf fod datgarboneiddio'n her y mae Llywodraethau ledled y byd yn mynd i'r afael â hi, a chredaf efallai fod y pandemig wedi creu cyfleoedd a heriau yn hyn o beth, gyda'r cynnydd mewn telegyfathrebu, ond hefyd yr angen i dawelu meddwl pobl fod trafnidiaeth gyhoeddus yn ddiogel—credaf mai dyna'r her sydd o'n blaenau o bosibl. Ond rwy'n credu bod ffurfio strategaeth drafnidiaeth a chynlluniau cyflawni newydd i Gymru yn gyfle i sicrhau rhai o'r manteision o'r hyn sy'n parhau i fod yn sefyllfa gynyddol anodd. Felly, a gaf fi ddiolch i bawb sydd wedi cymryd rhan, a'r rhai a gyfrannodd at ein gwaith? Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd.