Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:52 pm ar 8 Rhagfyr 2020.
Wel, Llywydd, rydym ni ar drothwy rhyfedd, onid ydym ni, yng ngyrfa coronafeirws? Heddiw mae gennym ni bobl yn cael eu brechu am y tro cyntaf yma yng Nghymru a ledled y Deyrnas Unedig. Mae gennym ni, gobeithio, y posibilrwydd y bydd brechlyn arall yn cael ei ystyried nawr gan y rheoleiddwyr. Gobeithiwn y bydd yn cael cymeradwyaeth reoleiddiol a bydd hynny yn rhoi dewis arall i ni y mae ei angen arnom. Ond, ar yr un pryd, o ran y sefyllfa sydd gennym ni nawr, mae gennym ni sefyllfa anodd iawn yng Nghymru.
Mae pob awdurdod lleol ond un yng Nghymru heddiw yn dangos niferoedd sy'n cynyddu. Mae gennym ni awdurdodau yng Nghymru sydd â dros 600 a thros 500 fesul 100,000 o bobl sydd wedi eu heintio â'r feirws, a chyfraddau positifrwydd o 25 y cant mewn rhai rhannau o Gymru. Mae'r rhain yn ffigurau eithriadol o ddifrifol. Bydd yr Aelodau yn y fan yma wedi gweld y bu'n rhaid i wasanaeth ambiwlans Cymru ddatgan digwyddiad mawr un diwrnod yr wythnos diwethaf, yn enwedig yn y de-ddwyrain, gan fod ein hysbytai mor llawn o bobl sydd eisoes yn dioddef o'r feirws fel nad oedden nhw'n gallu cael cymorth i bobl yn y ffordd y byddem ni eisiau ei gweld, y ffordd brydlon y byddem ni eisiau ei gweld, ar gyfer cyflyrau difrifol eraill.
Rwy'n cytuno ag Adam Price ynglŷn â'r ymdrech i sicrhau cydsyniad cyhoeddus i rai o'r mesurau sy'n angenrheidiol, ac rwy'n gobeithio na fydd yn rhaid i ni ddibynnu ar bobl yn gweld drostyn nhw eu hunain y ffaith nad yw'r gwasanaeth iechyd yn gallu gwneud yr hyn yr ydym ni angen iddo ei wneud cyn i bobl ddeall yr angen dybryd i weithredu. Rydym ni'n parhau i geisio egluro hynny bob dydd i bobl: bod y mesurau yr ydym ni'n eu cymryd yn gymesur â maint yr anhawster sy'n ein hwynebu, bod yn rhaid i ni weithredu gyda'n gilydd, pob un ohonom ni yn ein bywydau ein hunain, i wneud y pethau iawn a fydd yn dod â'r feirws dan reolaeth, ac yna bydd gennym ni lwybr i'r flwyddyn nesaf sy'n wahanol, a fydd yn caniatáu i ni ddefnyddio'r dyfeisiau llif ochrol, y profion torfol, y brechiad a fydd yn rhoi gwahanol 2021 i ni i'r flwyddyn yr ydym ni ynddi. Yn y cyfamser, ni ddylai neb—neb—beidio â rhoi ystyriaeth ddigonol i ddifrifoldeb y sefyllfa yr ydym ni'n ei hwynebu yng Nghymru.