Part of the debate – Senedd Cymru am 4:53 pm ar 15 Rhagfyr 2020.
Diolch ichi eto, Dirprwy Lywydd. Cawsom y pleser o ystyried y ddwy gyfres o reoliadau yn ein cyfarfod fore ddoe, ac mae ein hadroddiadau wedi'u cyflwyno gerbron y Senedd i gynorthwyo'r ddadl heddiw. Os caf i, fe wnaf i ymdrin â'r fasnach mewn anifeiliaid a rheoliadau cynhyrchion cysylltiedig yn gyntaf oll. Mae ein hadroddiad ar y rheoliadau hyn yn cynnwys un pwynt adrodd technegol, a dau bwynt adrodd o ran rhinweddau. O ran y pwynt adrodd technegol, gofynnwyd am esboniad pellach gan y Llywodraeth ynghylch pam, yn ein barn ni, mae gwelliant diangen yn cael ei wneud i Reoliadau Masnach mewn Anifeiliaid a Chynhyrchion Cysylltiedig (Cymru) 2011. Yn ei hymateb, mae Llywodraeth Cymru wedi cytuno â ni fod y gwelliant yn ddiangen. Mae hi'n nodi y bydd yn cymryd camau i gywiro hyn ar y cyfle addas nesaf.
Mae ein pwynt cyntaf o ran rhinweddau yn ymwneud â Llywodraeth Cymru yn ymgynghori â Llywodraeth y DU ynghylch anghysondeb posib â rheolau'r UE o ran lles anifeiliaid, er nad oes fframwaith cytunedig rhwng Llywodraeth y DU a'r holl weinyddiaethau datganoledig. Nododd ein hail bwynt o ran rhinweddau yr ymgynghorwyd â'r Ysgrifennydd Gwladol yn unol â'r gofyniad ym mharagraff 4 o Atodlen 2 i Ddeddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018.
Gan droi'n awr at y rheoliadau ynghylch materion gwledig a thaliadau uniongyrchol i ffermwyr, roedd ein hadroddiad ar y rheoliadau hyn yn cynnwys dau bwynt adrodd technegol ac un pwynt o ran rhinweddau. O ran y pwynt adrodd technegol cyntaf, mae'r rheoliadau'n gwneud nifer o ddiwygiadau i gyfraith yr UE a ddargedwir, gan gynnwys hepgor darpariaethau a gynhwysir yng nghyfraith yr UE a ddargedwir i'r graddau y maent yn ymwneud â thaliadau uniongyrchol. Er bod darpariaethau penodol wedi'u hepgor, mae cyfeiriad at rai o'r darpariaethau hynny a hepgorwyd yn parhau yng nghyfraith yr UE a ddargedwir. Mae Llywodraeth Cymru, mewn ymateb i'n hadroddiad, yn nodi y caiff y camgymeriad ei gywiro.
Nododd ein hail bwynt technegol, y pwynt adrodd, ei bod hi'n ymddangos bod y drafftio'n ddiffygiol gan fod y rheoliadau i bob golwg yn hepgor erthygl o reoliad UE sydd eisoes wedi'i ddileu gan reoliadau cynharach. Yn ei hymateb i'n hadroddiad, mae Llywodraeth Cymru wedi cytuno â'n hasesiad ac wedi cadarnhau nad oes unrhyw effaith gyfreithiol i'r hepgoriad gwallus. Pe cai offeryn addas ei ddatblygu, byddai Llywodraeth Cymru wedi manteisio ar y cyfle i ddiwygio'r rheoliadau hyn.
Mae ein hunig bwynt o ran rhinweddau yn ymwneud â'r cod ymarfer ar gynnal asesiadau effaith rheoleiddiol. Mae'r memorandwm esboniadol yn nodi:
'nad yw’r diwygiadau hyn yn gwneud newidiadau sylfaenol i’r trefniadau cyllid presennol ar gyfer cymorth amaethyddol ac na fyddant yn cael effaith sylweddol ar y sector cyhoeddus
na’r sector preifat, ar elusennau na sectorau gwirfoddol.'
Fodd bynnag, mae'r memorandwm esboniadol hefyd yn esbonio bod y rheoliadau hyn
'symleiddio dull gweinyddu’r cynllun',
'dileu neu leihau’r beichiau ar bersonau sy’n gwneud cais am daliadau uniongyrchol o dan y cynllun',
'gwella’r ffordd y mae’r cynllun yn gweithredu' a
'sicrhau bod sancsiynau a chosbau a osodir o dan y cynllun yn briodol a chymesur'.
Er y byddai'n ymddangos bod eithriad mewn cysylltiad â diwygiadau technegol neu ffeithiol o dan y cod ymarfer yn berthnasol i rai o'r diwygiadau a wnaed gan y rheoliadau hyn, mae'n ymddangos bod darpariaethau eraill yn cyfrif mwy na diwygiadau rheolaidd neu ffeithiol. Felly, mewn ymateb, mae Llywodraeth Cymru wedi datgan ei bod o'r farn bod y newidiadau yn ddiwygiadau technegol rheolaidd i weithrediad y cynllun.
Dyna ddiwedd yr adroddiad, Dirprwy Lywydd.