2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:10 pm ar 19 Ionawr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 3:10, 19 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar i chi, Llywydd. A gaf i ofyn am ddau ddatganiad y prynhawn yma, os gwelwch chi'n dda? Yn gyntaf oll ar bysgodfeydd, ac yn ail ar y gronfa ffyniant gyffredin.

Gweinidog, nid wyf i'n credu y gallai'r un ohonom fod wedi methu â chael ein cyffwrdd gan yr adroddiadau yr ydym ni'n eu gweld gan y diwydiant pysgota ar hyn o bryd. Nid wyf yn hoffi defnyddio'r iaith hon, ond mae'n anodd dweud bod y diwydiant pysgota wedi cael unrhyw beth heblaw eu bradychu gan Lywodraeth y DU, nid yn unig gan y cytundeb, y daethpwyd iddo ar noswyl y Nadolig, lle'r oedden nhw wedi ildio mewn gwirionedd, ond hefyd yn y ffordd y maen nhw wedi cael eu trin ers hynny. Nid yw'r diwydiant pysgota'n ddiwydiant enfawr yng Nghymru, ond mae'n ddiwydiant pwysig, ac mae pobl yn dibynnu arno am eu bywoliaeth. Mae'r bobl hynny wedi cael eu trin yn ofnadwy gan Lywodraeth y DU ac mae'n anodd gorbwysleisio hynny. Felly, rwy'n credu y byddai'n bwysig inni gael naill ai datganiad ar gefnogaeth i'r diwydiant pysgota, neu ddadl ar sut y gallwn ni barhau i gefnogi'r diwydiant pysgota.

Sylwais i dros y penwythnos fod Stephen Barclay, Prif Ysgrifennydd y Trysorlys, wedi ysgrifennu at Weinidog Cyllid yr Alban, y Gweinidog sy'n cyfateb i chi yn Llywodraeth yr Alban. Nid wyf i'n gwybod a gawsoch chi gopi o'i lythyr, ond roedd yn ymddangos ei fod yn nodi rhai strwythurau ar gyfer y gronfa ffyniant gyffredin. Roedd yn ymddangos ei fod yn dweud yr hyn yr oeddem wedi'i dybio o'r blaen, rwy'n credu, sef y byddai'r cronfeydd newydd yn cael eu rheoli gan San Steffan, byddan nhw'n cael eu rheoli gan Whitehall, byddan nhw'n ceisio'n fwriadol, fel canolbwynt polisi, i osgoi ymwneud â'r Llywodraethau a gafodd eu hethol yn ddemocrataidd yng Nghymru neu'r Alban.

Nawr, nid wyf i eisiau mynd i ddadl dros bwerau, fel mae'n digwydd, ond rwyf i eisiau mynd i ddadl dros arian a sut mae'n cael ei wario, a'r strwythurau ar gyfer ei wario. Efallai y bydd y Gweinidog yn cofio, pan gafodd ei hethol, fy mod i'n Weinidog rhaglenni Ewropeaidd, a chyhoeddais y gwersi a ddysgwyd o gylch cyntaf Amcan 1 yn y swydd honno. Ac mae'n ymddangos i mi nad yw Llywodraeth y DU heddiw'n dysgu'r gwersi hynny, ond yn ailadrodd rhai o'r camgymeriadau gwaethaf. Yr hyn a welaf i yw strwythur sydd wedi'i sefydlu er hwylustod gwleidyddol, sy'n mynd i dynnu arian oddi ar y cymunedau tlotaf yng Nghymru fel mater o bolisi, a'i wastraffu mewn mannau eraill fel mater o bolisi. Rwy'n credu bod gwir angen inni fynd i'r afael â'r materion hynny ar frys mawr.