Part of the debate – Senedd Cymru am 4:38 pm ar 19 Ionawr 2021.
Diolch, Mandy Jones. Mae'r materion yn gymhleth iawn, ac, fel y dywedais wrth ateb cwestiynau blaenorol, rydych chi yn cydymdeimlo'n llwyr â phobl sydd wedi'u dal yn gaeth, yn arbennig, gyda phrydlesi na allant eu gwerthu na'u hailforgeisio na dim byd arall. Ond y cymhlethdod yw nad lesddeiliaid bach yn unig sy'n berchen ar brydlesi yn yr adeilad hwn. Yn anffodus, mae cwmnïau eiddo hefyd yn prynu'r prydlesau am bris rhad yn y gobaith y bydd y Llywodraeth yn pennu'r ecwiti. Felly, bydd drysni ac anialwch o'n blaenau o ran pwy sy'n gallu hawlio am beth yn y maes hwn. Holl ddiben y Papur Gwyn o'n blaenau yw ei gwneud hi'n berffaith glir yn y dyfodol pwy sy'n gyfrifol am hynny, ac, fel y dywedais mewn ymateb i Mike Hedges, ar hyn o bryd, mae'n rhaid i chi edrych ar bob adeilad unigol i geisio canfod pwy sy'n gyfrifol, ac nid yw hynny'n ddigon da. Felly, mae'r Papur Gwyn hwn yn cynnig cyfundrefn sy'n gwneud y cyfrifoldeb hwnnw'n berffaith glir; bydd yn ei gwneud hi'n berffaith glir pwy sy'n gyfrifol am sicrhau hynny. Fel y dywedais, bydd yn ei gwneud hi'n llawer haws gwneud pethau'n iawn y tro cyntaf ac yn llawer anoddach gwneud pethau'n anghywir, a bydd yn egluro'r holl bethau hynny. Ac, a dweud y gwir, bydd yn codi adeiladau sy'n addas i bobl fyw ynddyn nhw a buddsoddi yn hirdymor ynddyn nhw, sef yr hyn y mae ar ein model tai ei angen.
O ran y sector cymdeithasol, rydym ni wedi sicrhau bod £10.5 miliwn ar gael eto ar gyfer gwaith adfer yn y sector cymdeithasol, lle mae gennym ni dai rhent cymdeithasol. Gallwn wneud hynny drwy strwythurau sy'n bodoli eisoes yn ein strwythur grantiau. Nid yw hynny'n bosib yn y sector preifat, felly rydym yn ceisio rhoi cronfa ar waith a fyddai'n cynorthwyo pobl. Ond, fel y dywedais, mae'n gymhleth iawn deall sut i strwythuro'r gronfa honno fel y gall y bobl briodol hawlio ac nad ydym yn gwobrwyo buddsoddiadau hapfasnachwyr, er enghraifft. Dim ond un enghraifft yw honno, serch hynny, ac nid yw hynny'n tynnu oddi ar y ffaith fy mod yn deall yn llwyr drafferthion y lesddeiliaid unigol a faint o arian y gofynnir iddyn nhw ei dalu bob dydd.