6. Dadl Aelodau o dan Reol Sefydlog 11.21(iv): Gofal a chymorth ar gyfer goroeswyr strôc

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:52 pm ar 27 Ionawr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Lloyd David Lloyd Plaid Cymru 3:52, 27 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Roedd angen cynllun cyflawni newydd ar Gymru ar gyfer strôc cyn COVID; wedi'r cyfan, mae triniaeth gynnar yn allweddol i adferiad. Mae COVID wedi rhoi pwysau ychwanegol ar wasanaethau strôc a oedd eisoes yn ei chael hi'n anodd wrth iddo ddatgelu cyflwr bregus y gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol, a blingo'n ddidrugaredd ein staff a'n gofalwyr rhyfeddol sydd wedi'u rhaglennu'n reddfol i fynd y tu hwnt i'r galw dros gleifion strôc a chymaint o gyflyrau eraill.

Rwy'n gwybod bod Llywodraeth Cymru wedi bod yn trafod trefniadau i olynu'r cynllun cyflawni ar gyfer strôc. Rhaid i drefniadau o'r fath oresgyn yr her enfawr bresennol o ofalu am gleifion strôc, yn ogystal â bwrw ymlaen â'r datblygiadau meddygol aruthrol y mae'n rhaid i Gymru eu mabwysiadu. Rhaid i'r cynllun cyflawni newydd ar gyfer strôc gynnwys cynnydd ar unedau strôc hyper-acíwt—HASU—a datblygu arbenigedd thrombectomi 24/7 ar lefel Cymru gyfan.

Mae strôc yn costio dros £1 biliwn yng Nghymru heddiw. Bydd hynny'n codi i £2.8 biliwn y flwyddyn erbyn 2035. Mae gan Gymru gyfleoedd cyffrous o dan arweinyddiaeth newydd a goleuedig yr arweinydd clinigol cenedlaethol newydd ar gyfer strôc, Dr Shakeel Ahmad. Mae thrombectomi yn ddatblygiad gwych: bachu clot allan o wythïen yn yr ymennydd i drawsnewid parlys ac adfer swyddogaeth arferol—rhywbeth sy'n atgoffa o brofiad beiblaidd Lazarus, hollol ryfeddol, ac rydym yn gwneud ychydig ohono yng Nghymru nawr, ond mae angen inni wneud llawer mwy ohono, ac mae arnom angen rhwydwaith cynhwysfawr o unedau strôc hyper-acíwt ledled Cymru i wneud hyn, i sicrhau trawsnewid eglur mewn gofal strôc acíwt. Gallwn ei wneud.

Yn olaf, mae bron i 40 mlynedd ym maes iechyd wedi fy nysgu bod yna bob amser fwy nag un argyfwng ar unrhyw un adeg benodol. Rwy'n canmol ymdrechion arwrol ein staff. Ynghanol y pandemig enfawr hwn, ni all y Llywodraeth anghofio dyfodol gwasanaethau strôc: rhaid iddi weithredu argymhellion y grŵp trawsbleidiol. Cefnogwch y cynnig os gwelwch yn dda. Diolch yn fawr.