Part of the debate – Senedd Cymru am 3:24 pm ar 2 Chwefror 2021.
Diolch am y rhestr o gwestiynau. Rwyf i am geisio mynd trwy'r rhain yn gyflym, Llywydd, i ganiatáu amser i gwestiynau eraill. O ran a allwn ni symud yn gyflymach wedi'r cyflawni, cwestiwn cylchol yw hwnnw mewn gwirionedd, oherwydd mae'n mynd â ni'n ôl at y cyflenwad. Os oes gennych chi gyflenwad mwy a rhagor o frechlynnau, cyn belled â'u bod nhw wedi cael eu cymeradwyo yn rhai sy'n ddiogel ac effeithiol, yna fe allwn ni fynd yn gyflymach, ac rwyf i o'r farn ein bod wedi dangos hynny dros yr wythnosau diwethaf. O ran data ar y brechlynnau ar gyfer pob gwlad yn y DU, rydym ni'n parhau i gael y trafodaethau hyn gyda chydweithwyr ledled y DU ac mae angen i bob un ohonom ni fod yn gyfrifol am yr hyn yr ydym ni'n ei wneud. Mae'n siŵr eich bod chi wedi gweld y ffrae gyhoeddus astrus a fu rhwng yr Undeb Ewropeaidd a Llywodraeth y DU ac, yn wir, â chynhyrchwyr y brechlynnau. Rwy'n gobeithio bod y storm honno wedi gostegu nawr, ond mae sensitifrwydd sy'n ddealladwy ynghylch stociau a archebwyd a stociau a ddelir. Rwy'n awyddus i gyrraedd sefyllfa lle gallwn ni gyhoeddi maint y stociau sydd gennym ni, a bod yn glir ynglŷn â'r hyn sydd gennym ni a sut mae hwnnw'n cael ei ddefnyddio. Rydym yn cyhoeddi cyfraddau gwastraff ar hyn o bryd, ac rydym yn defnyddio'r brechlynnau yn effeithlon iawn yma yng Nghymru, sy'n nod disglair iawn arall yn ein rhaglen frechu ni yma yng Nghymru.
Pan ddown ni i gytundeb ar allu cyhoeddi'r ffigurau hynny'n agored, yna fe fyddwn ni'n gwneud hynny yn sicr. Rwy'n awyddus i ni allu gwneud felly, ond rwy'n deall y sensitifrwydd, yn enwedig ar hyn o bryd, o ran yr hyn y gallwn ni ei gyhoeddi. Ac fe fyddai'n ddefnyddiol pe gallai holl ffigurau'r Llywodraeth ym mhob un o'r pedair gwlad ymateb yn yr un modd ag yr ydym ni'n ceisio ei wneud gydag aeddfedrwydd ledled y pedair gwlad.
O ran bod yn agored o ran y ffigurau, rwy'n credu ein bod ni'n hynod o agored. Mae gennym ffigurau dyddiol, mae gennym ffigurau wythnosol a gyhoeddir gan Iechyd Cyhoeddus Cymru, mae gennym naratifau wythnosol ychwanegol sy'n darparu rhywfaint o'r wybodaeth yr ydych chi'n chwilio amdani o ran y ganran ym mhob un o'r carfannau. Fe'u cyhoeddir nhw'n ddyddiol nawr drwy Iechyd Cyhoeddus Cymru, felly nid wyf yn derbyn y pwynt ein bod ni'n celu gwybodaeth; rydym ni'n cyhoeddi llawer iawn o wybodaeth fel y gall pobl weld yn agored beth sy'n digwydd.
Ac rwy'n credu bod pryderon y comisiynydd pobl hŷn braidd yn annheg, os caf i ddweud. Mae gan y comisiynydd pobl hŷn aelod o'i staff hi'n cymryd rhan yn y rhaglen frechu ac yn y grwpiau o randdeiliaid ers yr haf. Mae hi'n ymwybodol iawn o'r hyn yr ydym ni'n ei wneud o fewn y rhaglen. Mae hi'n ymwybodol iawn hefyd o'i gallu hi drwy gyfarfodydd rheolaidd gyda Gweinidogion a swyddogion, ac wrth ymdrin â bwrdd y rhaglen, o ran sut i godi pryderon. Ac mewn gwirionedd, rydym ni'n mynd mor gyflym â phosibl, a'r unig reswm nad ydym wedi cyrraedd canran fwy byth o bobl hŷn sy'n byw mewn cartrefi gofal yw oherwydd y rheswm syml a eglurodd Eluned Morgan ddoe, ac rwyf i wedi esbonio hynny eto heddiw, oherwydd achosion cyfredol.
O ran y potensial i staff beidio â chael y brechlyn a'r hyn y mae hynny'n ei olygu i'r cyhoedd, dyna ran o'r sgwrs y mae cymheiriaid yn ei chael, yn ogystal ag ar lefel arweinwyr, yn arbennig felly o ystyried maint y niwed sy'n digwydd. Fe hoffwn i fod mewn sefyllfa lle bydd ein staff rheng flaen ni'n cymryd yr awenau. Fe fyddaf i'n edrych eto ar ganran hynny, ond mae yna her a dewis ynglŷn â chadw'r aelod staff hwnnw'n ddiogel a'r cyhoedd hefyd, yn wir.
Ac yna o ran mRNA, wrth bwrs bydd angen inni edrych ar ddiwedd hyn i gyd ar gynigion am yr hyn y bydd angen inni ei wneud, nid yn unig gyda'n cyfleusterau storio presennol ni ar gyfer gallu derbyn symiau sylweddol o frechlyn Pfizer—ac ni ddylem anghofio ein bod wedi derbyn symiau sylweddol o'r rhain—ond y seilwaith wedyn i brofi pob un o'r rhain, ac yna ryddhau pob un o'r rhain, yn hytrach, i'r rhaglen frechu. Felly, wrth gwrs, fe fyddwn ni'n edrych ar y gwersi a ddysgwyd yn ystod y cyfnod yn ogystal â gwersi i'r dyfodol. Nid wyf i o'r farn fy mod i mewn sefyllfa nawr i gadarnhau swm o fuddsoddiad y byddwn ni'n bendant o'i wneud yn y dyfodol, ond mae hynny'n sicr yn rhan o ddysgu gwersi ac fe fydd angen gonestrwydd pur yn ogystal â bod yn agored am hynny nawr ac yn y misoedd i ddod.