Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Fe glywodd y pwyllgor dystiolaeth gan y Gweinidog ar y rheoliadau yma, wrth gwrs, fel rhan o'n gwaith craffu ni ar y gyllideb ddrafft. Bydd fy nghyfraniad i'n canolbwyntio ar reoliadau bandiau treth a chyfraddau treth y dreth trafodiadau tir.

Fe glywon ni gan y Gweinidog fod yna ddau benderfyniad o bwys ar gyfer gwneud y rheoliadau hyn. Yn y lle cyntaf, cynyddu cyfraddau treth a delir ar drafodion sy'n atebol i'r cyfraddau preswyl uwch er mwyn creu cyllid ychwanegol i ganiatáu gwariant pellach gan Lywodraeth Cymru, yn enwedig ym maes tai; ac yn ail, gostwng faint o dreth sy'n daladwy ar drafodion dibreswyl, fydd yn darparu rhywfaint o gefnogaeth i fusnesau wrth i’r pandemig ddod i ben. Fe ddywedodd y Gweinidog wrthon ni fod y cyfraddau hyn yn parhau i fod yn flaengar o ran egwyddorion treth Llywodraeth Cymru. Fe ddywedodd y dylid gwneud cyhoeddiadau sy’n ymwneud â threth, lle bo hynny’n bosibl, fel rhan o'r gyllideb ddrafft, o ystyried eu bod, wrth gwrs, yn gysylltiedig â'r ymrwymiadau gwariant yn y gyllideb.

Mi fydd y Siambr hon yn cofio bod amserlen Llywodraeth Cymru ar gyfer gwneud newidiadau i’r dreth trafodiadau tir yn haf 2020 yn dibynnu ar newidiadau a wnaed gan San Steffan yn dilyn gwyliau treth stamp dros dro Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn hytrach na chan gylch y gyllideb. Mae’r pwyllgor, felly, yn croesawu'r dull, sef bod y rheoliadau hyn wedi’u gwneud fel rhan o'r gyllideb ddrafft, o ystyried bod newidiadau treth yn gysylltiedig ag ymrwymiadau gwariant. 

Fe osodwyd y rheoliadau hyn ar 21 Rhagfyr, ac fe ddaethon nhw i rym y diwrnod canlynol. Fe glywon ni gan y Gweinidog bod hynny'n berffaith gyfreithlon, i gyfyngu ar gyfleoedd trethdalwyr i ddwyn trafodion ymlaen er mwyn osgoi'r cynnydd yn y cyfraddau. Fodd bynnag, roedd hi'n cydnabod goblygiadau hynny ar gyfreithwyr ac eraill sy'n ymwneud â thrafodion eiddo. Er ein bod ni'n cydnabod y gallai fod angen rhoi newidiadau treth trafodiadau tir ar waith ar unwaith er mwyn osgoi ymddygiad ystumiol, fe ellir ystyried hyn yn groes i egwyddor treth Llywodraeth Cymru, sef galluogi rhanddeiliaid i gynllunio gyda sicrwydd.

Yn olaf, fe wnaethom ni holi'r Gweinidog ynghylch y pŵer i Weinidogion Cymru i bennu'r bandiau treth a'r cyfraddau cyfrannol yn achos cydnabyddiaeth drethadwy, sy'n cynnwys rhent ar gyfer prydlesi dibreswyl neu gymysg, gan na nodwyd hynny yn y rhaglith, fel y soniodd y Gweinidog, ac a fyddai hynny'n cael unrhyw effaith ar ddilysrwydd y rheoliadau. Rydym ni'n nodi geiriau'r Gweinidog yn gynharach ac ymateb y Llywodraeth, felly, sy'n cydnabod nad yw'r pŵer hwn yn cael ei nodi, ond nad yw o'r farn bod hyn yn newid effaith y rheoliadau. Mae Llywodraeth Cymru wedi cadarnhau, serch hynny, y bydd, er eglurder cyfreithiol, yn gwneud y diwygiadau angenrheidiol ar y cyfle nesaf, ac rydym ni yn eu hannog nhw, wrth gwrs, i wneud hynny cyn gynted ag sy'n bosibl. I gloi, felly, Llywydd, mae'r Pwyllgor Cyllid yn nodi'r tair set o reoliadau.