11. Dadl: Adroddiad Blynyddol y Rhaglen Lywodraethu a’r Rhaglen Ddeddfwriaethol

Part of the debate – Senedd Cymru am 8:04 pm ar 9 Chwefror 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 8:04, 9 Chwefror 2021

(Cyfieithwyd)

Dirprwy Lywydd, am 30 mlynedd bues i'n gweithio yn gyfreithiwr mewn deddfwriaeth cyflogaeth ac undebau llafur, a blwyddyn ar ôl blwyddyn gwelais i ganlyniadau gostyngiadau'r Torïaid i hawliau gweithwyr a llais pobl sy'n gweithio. Nid oes dim wedi newid ers hynny, ac eithrio pan ddes i i'r Senedd hon, a chawsom ni bwerau deddfu, ac fe wnaethom ni ddechrau datblygu cyfres o gyfreithiau a deddfwriaeth a ddechreuodd geisio adfer rhai o'r amddiffyniadau hynny, hyd yn oed o fewn y cymhwysedd cyfyngedig a oedd gennym ni. Fe wnaethom ni gefnogi'r gronfa ddysgu undebau. Fe wnaethom ni roi hawliau i weithwyr amaethyddol pan oedden nhw'n cael eu diddymu yn Lloegr. Fe wnaethom ni wrthwynebu rhoi enw drwg i aelodau undebau llafur ar adeg pan oedd llawer yn canmol y gweithgaredd hwnnw yn Lloegr. Fe wnaethom ni ddiddymu contractau dim oriau ar gyfer gweithwyr gofal ac, yn fwy diweddar, rydym ni wedi gwrthwynebu cyfyngiadau undebau llafur a oedd yn cael eu gorfodi yn Lloegr, ac yn ffodus, rydym ni wedi gallu eu hatal yng Nghymru.

Felly, yn bwysig iawn yn y ddeddfwriaeth hon, yn dilyn y datganiad a wnaed gan Hannah Blythyn yn gynharach, mae dau ddarn pwysig iawn o fewn y rhaglen ddeddfwriaethol, a bydd yn rhaid i rai o'r rhain barhau, sef y Bil partneriaeth gymdeithasol, ond hefyd gweithredu adran 1 o Ddeddf Cydraddoldeb 2010. Mae'n rhaid i ni beidio â thanbrisio pwysigrwydd y rhain yn ein hamgylchedd COVID ar hyn o bryd ac wrth i ni ddod allan o COVID, oherwydd yr un peth yr ydym ni i gyd yn ei ddweud yn gyffredin yw na all pethau fynd yn ôl i'r ffordd yr oedden nhw, sy'n golygu na allan nhw fynd yn ôl i'r ffordd yr oedden nhw o ran swyddi, contractau dim oriau, hunangyflogaeth ffug a chyni i bobl sy'n gweithio. Felly, mae'r Bil partneriaeth gymdeithasol, sy'n cael ei gyflwyno ar gyfer ymgynghoriad, yn un o uchafbwyntiau rhaglen ddeddfwriaethol y Llywodraeth hon, yn fy marn i. Mae bron yn ein galluogi ni yn wirioneddol i weithredu deddfwriaeth cenedlaethau'r dyfodol ar gyfer pobl sy'n gweithio, er mwyn i weithleoedd sefydlu safonau cyflogaeth moesegol.

Felly, rwyf i'n croesawu hynny yn fawr, oherwydd rwyf i'n gwybod dau beth am Lywodraethau Torïaidd, y ddau beth y maen nhw'n eu gwneud bob amser: un yw eu bod yn torri trethi i'r cyfoethog a'r ail yw eu bod nhw bob amser yn tawelu llais pobl sy'n gweithio. Felly, mae'r ddeddfwriaeth hon yn rhywbeth radical ac yn gyfle i ddeddfwriaeth Cymru wneud marc gwirioneddol ar gyfer y dyfodol. A byddwn i'n ddiolchgar, Prif Weinidog, pe gallech chi ymhelaethu efallai ar yr ymgynghoriad a fydd yn digwydd a'r math o amserlen yr ydych yn ei rhagweld, gan fynd drwodd i'r Senedd nesaf i'r Llywodraeth Lafur nesaf.