5. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i lunio strategaeth i lacio'r cyfyngiadau symud? OQ56292

Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna. Bydd ein dull o lacio cyfyngiadau yn parhau i fod yn seiliedig ar y dystiolaeth wyddonol a'r cyngor meddygol diweddaraf. Byddwn yn llacio'r cyfyngiadau symud mewn ffordd raddol ac yn diweddaru ein cynllun rheoli coronafeirws i gymryd amrywiolion newydd a chyflwyniad y brechiad i ystyriaeth.

Diolch, Prif Weinidog. Yn amlwg, mae diogelwch y cyhoedd yn hollbwysig, ac mae angen i ni wneud popeth y mae angen i ni ei wneud ar yr adeg iawn, ond mae angen cymaint o rybudd â phosibl ar ein busnesau ynghylch pryd y gallan nhw ddechrau paratoi i ddychwelyd i fusnes. Mae Cydffederasiwn Diwydiant Prydain yng Nghymru wedi galw ar Lywodraeth Cymru i weithio ar fap ffordd allan o'r cyfyngiadau symud fel y gall busnesau fod yn barod pan fydd yr amser yn iawn. Yn arbennig, maen nhw eisiau i chi gadarnhau'r hyn a fydd yn cael ei ystyried yn weithgarwch economaidd risg isel, canolig ac uchel fel y gall busnesau ddeall beth fydd ar agor yn gynharach ac yn hwyrach. Mae busnesau yr wyf i wedi bod mewn cysylltiad â nhw yn galw am fwy o eglurder fel y gallan nhw fuddsoddi a chynllunio ar gyfer ailagor. A oes gennych chi strategaeth ymadael ar waith y gellir ei darparu, yn rhannol, i ddarparu'r eglurder hwnnw a'r wybodaeth y mae wir ei hangen ar gyfer ein busnesau? Diolch.

Wel, y cynllun rheoli coronafeirws yw ei enw. Fe'i cyhoeddwyd ar 14 Rhagfyr. Mae'n nodi ein fframwaith lefel rhybudd. Mae'n dweud wrth bobl yng Nghymru beth yw'r dangosyddion y byddwn ni'n eu defnyddio i benderfynu a yw Cymru ar gyfres lefel 4 o gyfyngiadau, lefel 3, lefel 2, ac mae'n esbonio beth fydd yn bosibl o ran ailagor yr economi, bywyd personol, chwaraeon a gweithgarwch diwylliannol ar bob un o'r lefelau hynny. Cyhoeddwyd y cynllun yn y ffordd honno yn union er mwyn cynnig y math o sicrwydd y mae'r Aelod wedi gofyn amdano. Rwy'n credu ei fod i gyd yno. Dywedais yn fy ateb gwreiddiol y byddwn ni'n diweddaru'r cynllun hwnnw, oherwydd fe'i lluniwyd cyn cael dealltwriaeth eang o amrywiolyn Caint a chyn i'r rhaglen frechu wedi cychwyn. Rwy'n awyddus i ni ddiweddaru'r cynllun i gymryd i ystyriaeth y datblygiadau cadarnhaol hynny ar y naill law a datblygiadau heriol ar y llaw arall. Ond pan fyddwn ni'n ei ddiweddaru, bydd yn parhau i wneud yr hyn y bwriadwyd iddo ei wneud, sef rhoi cymaint o sicrwydd ag y gallwn i bobl, o dan amgylchiadau hynod ansicr y pandemig, trwy roi synnwyr eglur i bobl o'r dangosyddion y byddwn ni'n eu defnyddio i symud rhwng lefelau a'r math o weithgarwch y gellid ei ailddechrau pan fyddwn ni mewn sefyllfa i symud allan o lefel 4, fel yr ydym ni heddiw, ac i symud i lawr y lefelau, gan adfer gwahanol fathau o ryddid wrth i ni wneud hynny.

Prif Weinidog, mae llawer iawn o bryder yng Nghymru ynghylch effaith y pandemig a'r cyfyngiadau ar blant a phobl ifanc, y gwn eich bod chi'n sicr yn ei rannu. Rwy'n cytuno yn llwyr â chi o ran y flaenoriaeth o gael ein plant yn ôl i'r ysgol cyn gynted â phosibl, gan ddechrau o bosibl gyda phlant y cyfnod sylfaen. A wnewch chi gytuno hefyd bod angen i ni gael ein pobl ifanc, ein plant, yn gallu cymryd rhan mewn chwaraeon a'r gweithgareddau lu y maen nhw'n eu mwynhau am y manteision iechyd meddwl a chorfforol yn ogystal â'r rhyngweithio cymdeithasol sy'n gysylltiedig a hynny? Pan fydd rhywfaint o ryddid i wneud hynny, Prif Weinidog, a fyddai adfer y gweithgareddau hynny ymhlith, efallai, y syniadau cyntaf sydd gennych chi o ran sut y gallwn ni lacio'r cyfyngiadau?

Diolchaf i John Griffiths am y pwyntiau yna. Yn wir, maen nhw'n bwyntiau y mae Laura Anne Jones ei hun wedi eu gwneud i mi yn y gorffennol. Mae'r cynllun rheoli coronafeirws y cyfeiriais i ato yn dweud yn benodol iawn y caiff gweithgareddau plant dan oruchwyliaeth ailddechrau pan fyddwn ni mewn sefyllfa i symud tuag at lefel rhybudd 3. Rwy'n cytuno yn llwyr â'r pwyntiau a wnaeth yr Aelod am yr effaith y mae'r 12 mis diwethaf i gyd wedi ei chael ar blant a phobl ifanc. Dyna pam mai ein prif flaenoriaeth yw cael y bobl ifanc hynny yn ôl i'r ystafell ddosbarth. Fel y mae mwy o le yn ymddangos, cyn belled â'i fod yn ymddangos, yna bydd cynnig cyfleoedd i'r bobl ifanc hynny y tu allan i'r ysgol, yn enwedig yn yr awyr agored, yn rhan bwysig iawn o feddylfryd y Llywodraeth hon.