3. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru ar 10 Chwefror 2021.
1. Pa gymorth y mae Llywodraeth Cymru yn ei ddarparu ar gyfer disgyblion awtistig mewn lleoliadau ysgol yng Nghymru? OQ56257
Diolch, Mark. Rwy'n cydnabod bod yr ansicrwydd sy'n deillio o'r amgylchiadau rydym yn eu hwynebu o ganlyniad i'r pandemig presennol yn arbennig o heriol i blant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol, gan gynnwys awtistiaeth. Rwy'n parhau i fod yn ymrwymedig i gefnogi dysgwyr, rhieni a gofalwyr yn ystod y cyfnod hynod anodd hwn.
Diolch. Pan gynghorodd Llywodraeth Cymru ysgolion i gau y tro cyntaf mewn ymateb i'r argyfwng COVID-19, dywedodd na ddylai hyn gynnwys darpariaeth ar gyfer plant sy'n agored i niwed, neu blant y mae eu rhieni'n hanfodol i'r ymateb i COVID-19. Mae canllawiau Llywodraeth Cymru yn nodi bod plant sy'n agored i niwed yn cynnwys rhai sy'n cael gofal a chymorth neu sydd â chynlluniau cymorth a'r rhai sydd â datganiadau o anghenion addysgol arbennig. Fodd bynnag, daeth nifer o deuluoedd yn Sir y Fflint yr effeithiwyd arnynt i gysylltiad â mi wedyn—ond nid teuluoedd yn unman arall—i ddweud nad oeddent yn cael y ddarpariaeth ar y sail anghywir fod yn rhaid i'w rhieni fod yn weithwyr allweddol hefyd. Aeth yn sawl wythnos wedyn ar y cyngor yno'n camu nôl ar ôl i mi gael datganiad pendant gan Lywodraeth Cymru. Felly, sut rydych yn ymateb i'r cyfreithiwr sy'n cynrychioli teuluoedd ledled Cymru ac sydd wedi cysylltu â mi i ddweud bod ganddynt achos cyfreithiol, gan godi'r cwestiwn ynglŷn â pha bryd y dylid addysgu plentyn awtistig gartref neu yn yr ysgol arbennig y mae'r plentyn yn ei mynychu fel arfer—mae rhieni'r plentyn am i'r plentyn fynd i'r ysgol, gan na allant ymdopi—ac yn gofyn a yw canllawiau Llywodraeth Cymru yn caniatáu i blant ag AAA awtistiaeth neu anghenion dysgu ychwanegol fynychu'r ysgol os yw addysgu gartref yn broblem i rieni?
Diolch, Mark. Yn gwbl briodol, fel y gwyddoch, mae ysgolion yn parhau i ddarparu addysg ar y safle i blant sy'n agored i niwed a phlant gweithwyr hanfodol. Mae'r ddau yn annibynnol ar ei gilydd; nid oes angen ichi fod yn blentyn ag anghenion dysgu ychwanegol a phlentyn gweithiwr allweddol i gael mynediad at y ddarpariaeth honno. Ac rwy'n ddiolchgar iawn i bawb sy'n ymwneud â'n hysgolion arbennig a'n hunedau cyfeirio disgyblion, yn ogystal â'n hysgolion prif ffrwd, am ddarparu'r cymorth hwnnw ar hyn o bryd. Rwy'n falch o glywed, Mark, fod ein gohebiaeth â chi ynglŷn â chynnwys ein canllawiau yn ddefnyddiol i gynorthwyo eich etholwyr, a byddwn yn eich annog i ysgrifennu ataf eto gyda'r achos a amlinellwch. Mae cryn hyblygrwydd o ran bod yn agored i niwed, ond rydym yn glir iawn, lle bo'n bosibl, y dylai plant sy'n agored i niwed allu manteisio ar ddysgu wyneb yn wyneb. Ond os hoffech ysgrifennu ataf, fe wnaf fy ngorau glas i geisio eich helpu unwaith eto.
Tynnwyd cwestiwn 2 [OQ56264] a chwestiwn 3 [OQ56269] yn ôl. Cwestiwn 4—Gareth Bennett.