13. Dadl: Cyfnod 4 y Bil Rhentu Cartrefi (Diwygio) (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:13 pm ar 23 Chwefror 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 6:13, 23 Chwefror 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Dirprwy Lywydd. Nid yw Llywodraeth Cymru yn cytuno mai dull o feddiannu yn seiliedig ar seiliau yw'r un iawn i Gymru ar hyn o bryd, ac ailadroddaf unwaith eto y bydd gan denantiaid yng Nghymru, o dan ein Bil, fwy o sicrwydd deiliadaeth o ran hysbysiad dim bai nag yn unrhyw le arall yn y DU. Mae ein cyfnod rhybudd o chwe mis yn cynrychioli cydbwysedd rhesymol rhwng buddiannau landlordiaid a deiliaid contractau—safbwynt a gefnogwyd yn flaenorol gan y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau yn ei adroddiad Cyfnod 1 ar y Bil. Mae chwe mis yn rhoi amser priodol i sicrhau bod rhywun yn gallu dod o hyd i gartref addas os yw'n cael hysbysiad. Bydd amgylchiadau bob amser lle y gallai rhywun fod eisiau mwy o amser, ond mae'n rhaid i ni ystyried yr effaith y byddai hyn yn ei chael ar hawliau'r landlord. Felly, unwaith eto, rwy'n ailadrodd, mae hwn yn gydbwysedd addas rhwng y ddau. Byddai cyfnodau rhybudd hirach neu fyrrach yn peri gofid i'r cydbwysedd rhwng hawliau deiliad y contract a'r landlord.

Nid ydym yn cefnogi cyflwyno seiliau gorfodol newydd o fewn Bil sydd â'r nod o gynyddu diogelwch deiliadaeth. Sail y Bil yw darparu o leiaf chwe mis o rybudd i ddeiliad contract nad yw wedi gwneud dim o'i le yn ystod ei feddiannaeth. Rwy'n deall y gallai fod gan landlord reswm da dros ddymuno gwerthu ei eiddo neu fyw ynddo'i hun, ond nid bai deiliad y contract yw hyn ac yn sicr ni ddylai hyn gael blaenoriaeth dros ei allu i ddod o hyd i gartref addas arall. Dylai pob Aelod ddymuno diogelu hawliau deiliaid contractau o dan yr amgylchiadau hyn, ac felly rwyf i'n gobeithio yn wirioneddol y bydd yr Aelodau yn cefnogi'r Bil hwn heddiw er mwyn rhoi'r hawliau hynny iddyn nhw.

Rwy'n hapus i roi sicrwydd i Laura ein bod yn ymchwilio i'r eithriad ar gyfer personél y lluoedd arfog sy'n gwasanaethu. Fel yr eglurais yng Nghyfnod 3, nid yw'n bosibl rhoi hynny ar wyneb y Bil heb greu rhai canlyniadau anfwriadol, ac mae gennym ni eisoes y pwerau rheoleiddio sydd eu hangen i wneud hynny ac rydym yn cael y drafodaeth honno. Rwy'n hapus iawn i roi'r wybodaeth ddiweddaraf iddi hi ac Aelodau eraill am hynny wrth i ni symud ymlaen. O ran eiddo yr eglwys, trafodwyd hyn yng Nghyfnod 2 a Chyfnod 3, ac rwyf wedi gwneud safbwynt y Llywodraeth yn glir. Rydym yn parhau i adolygu'r mater ac yn ceisio defnyddio'r pwerau is-ddeddfwriaeth sydd ar gael i fynd i'r afael ag unrhyw faterion yma os oes angen. Rydym yn awyddus i glywed barn yr holl bartïon y gallai'r trefniadau effeithio arnyn nhw, a bydd hyn yn rhan o'n gwaith ymgysylltu wrth symud ymlaen.

Rwy'n ddiolchgar i glercod y pwyllgorau ac aelodau'r pwyllgorau, yn enwedig o ran diben Deddf Rhentu Cartrefi (Ffioedd ac ati) (Cymru) 2019, sef gwahardd landlordiaid ac asiantau gosod tai yn y sector masnachol rhag gofyn am daliadau gan ddeiliaid contractau a thenantiaid o dan gontractau meddiannaeth safonol oni bai fod ganddyn nhw ganiatâd i wneud hynny o dan y Ddeddf. Fel yr eglurais yng Nghyfnod 3, mae'n gwahardd talu taliadau gwasanaeth mewn cysylltiad â lleiafrif o denantiaethau yn y sector tai cymdeithasol, sydd wedi arwain at ganlyniadau anfwriadol, ac rwy'n falch iawn y bydd y Senedd yn manteisio ar y cyfle i bleidleisio i gywiro hynny ac amddiffyn y tenantiaid hynny yn benodol.

Yn gyffredinol, Dirprwy Lywydd, rwyf i'n credu bod gennym ni gyfaddawd rhesymol yma rhwng hawliau'r landlordiaid a'n hangen i sicrhau bod deiliaid contractau yng Nghymru yn cael yr amddiffyniad gorau sydd ar gael unrhyw le yn y Deyrnas Unedig. Ar y sail honno, cymeradwyaf y Ddeddf hon i'r Senedd. Diolch.