Part of the debate – Senedd Cymru am 2:39 pm ar 23 Chwefror 2021.
Trefnydd, a gaf i alw am ddau ddatganiad heddiw? Y cyntaf yw cais am ddatganiad ar effaith pobl sy'n cymryd meddyginiaeth erthylu gartref. Byddwch chi'n ymwybodol bod Llywodraeth Cymru, y Gweinidog iechyd, wedi cyhoeddi ar ddechrau pandemig y coronafeirws, ei fod yn newid y rheolau ynglŷn â'r gallu i gymryd meddyginiaeth erthylu gartref. Ond y broblem yw, rhwng 1 Ebrill, pan newidiodd y trefniadau, a 31 Rhagfyr y llynedd, eu bod wedi gweld nifer y galwadau i 999 yn dyblu ar gyfer y gwasanaeth ambiwlans a dyblu yn nifer yr ambiwlansys y bu'n rhaid eu hanfon at fenywod a oedd wedi cymryd meddyginiaeth erthylu gartref. Rwy'n pryderu'n fawr ynghylch hynny, oherwydd rwy'n gwybod bod Llywodraeth Cymru newydd gwblhau cyfnod ymgynghori ynglŷn â'r posibilrwydd y bydd y trefniadau hyn yn dod yn rhai parhaol. Ond mae yna bobl sy'n pryderu'n fawr am y galwadau cynyddol i'r gwasanaeth ambiwlans, y diffyg goruchwyliaeth feddygol a brofir gan y menywod hyn ac, wrth gwrs, y ffaith nad oes unrhyw fesurau diogelu i sicrhau nad yw'r menywod hyn yn cael eu gorfodi gan bartneriaid.
Yr ail ddatganiad yr hoffwn i ei weld yw datganiad ar gathod mawr yng nghefn gwlad Cymru gan Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig. Byddwch chi'n ymwybodol, yng ngogledd-ddwyrain Cymru, bod nifer fawr o gathod mawr wedi'u gweld yng nghefn gwlad Cymru yn ystod y misoedd diwethaf. Mae llawer o aelodau'r gymuned ffermio yn arbennig yn pryderu am yr effaith y gallai'r rhain ei chael ar eu da byw yn y dyfodol, ac eto nid ydym ni wedi cael unrhyw ddatganiad gan Lywodraeth Cymru ar hyn o bryd ynghylch pa ymchwiliadau sy'n cael eu cynnal i'r achosion hyn. A gaf i ofyn am ddatganiad brys ynghylch hynny gan Weinidog Materion Gwledig Llywodraeth Cymru cyn gynted â phosibl? Diolch.