Part of the debate – Senedd Cymru am 5:27 pm ar 24 Chwefror 2021.
Diolch i David Melding. Un o'r rhesymau y gofynnais am gael cyfrannu heddiw oedd er mwyn talu teyrnged i waith fy etholwr Jo Cozens, sy'n gadeirydd yr elusen, y Gymdeithas Syndrom Gwrthepileptig, neu OACS. Ers sawl blwyddyn, mae Jo wedi ymgyrchu'n ddiflino ar ran teuluoedd ledled y DU sydd wedi'u heffeithio gan syndromau gwrthepileptig y ffetws. Mae Jo yn gwneud hyn yn sgil profiad uniongyrchol, ar ôl cael sodiwm falproat i drin epilepsi y cafodd ddiagnosis ohono yn ei harddegau. Yn ddiweddarach, ar gyngor meddyg ar y pryd, parhaodd i gymryd y feddyginiaeth hon tra'n feichiog gyda'i mab Tomas. Mae Tomas bellach yn ei arddegau ac mae wedi wynebu heriau iechyd lluosog drwy gydol ei oes, ar ôl cael diagnosis o effeithiau niwroddatblygiadol falproat y ffetws, a thrwy ei gwaith gydag OACS y darganfu Jo fod llawer o deuluoedd eraill wedi cael eu heffeithio fel hithau, wedi i famau gymryd sodiwm falproat pan oeddent yn feichiog.
Mae Jo wedi'i gwneud yn genhadaeth i sicrhau bod Llywodraethau ledled y DU yn deddfu fel nad yw profiadau fel ei phrofiad hi, a theuluoedd eraill yr effeithiwyd arnynt, byth yn digwydd eto, a dyna pam ei bod hi eisiau gweld argymhellion adolygiad Cumberlege yn cael eu gweithredu. Byddwn yn ddiolchgar i'r Gweinidog, fel y dywedodd David Melding, os gall roi'r wybodaeth ddiweddaraf inni heddiw ynglŷn â ble rydym arni gyda hyn yng Nghymru. Fe fydd yn ymwybodol fy mod wedi ysgrifennu ato ynglŷn â hyn, a bod Jo wedi cyfarfod â'i swyddogion, er na ddigwyddodd hynny ers mis Medi diwethaf. Rydym yn awyddus iawn i weld cynnydd ar hyn, er budd Jo, Tomas a phawb yr effeithiwyd arnynt yn yr un modd.