Fodd bynnag, hoffwn dynnu sylw'r Aelodau at ddata a ddarparwyd imi gan y Gwasanaeth Addysg Gatholig, pryd y cawsom wybod mai dim ond un oedd nifer y disgyblion a dynnwyd yn flaenorol o addysg grefyddol enwadol yn 2020. Felly, dylai costau ychwanegol disgwyliedig y newid arfaethedig hwn fod yn fach iawn. Fodd bynnag, bydd fy swyddogion yn parhau i fonitro'r sefyllfa dros y blynyddoedd nesaf, gan weithio'n agos gyda'n partneriaid yn y Gwasanaeth Addysg Gatholig a'r Eglwys yng Nghymru. Fel y dywedais, mae'r ddau ohonyn nhw wedi bod yn glir eu bod yn fodlon ar y newidiadau a wnaed yng Nghyfnod 2 gan y Llywodraeth, ac maen nhw o'r farn mai'r rhain yw eu blaenoriaethau allweddol. Felly, rwyf yn gofyn i'r Senedd bleidleisio yn erbyn y gwelliannau hyn.

Gan symud nawr, at welliannau 19, 24, 26 a 28, mae crefydd, gwerthoedd a moeseg, rwy'n cytuno, yn codi materion cymhleth, y gall ysgol chwarae rhan hanfodol wrth helpu dysgwyr i'w deall, ac mae'r Bil yn sicrhau y bydd gan bob dysgwr fynediad at grefydd, gwerthoedd a moeseg amlblwyfol, a fydd yn cynnwys amrywiaeth o safbwyntiau crefyddol ac anghrefyddol. Nid oes hawl absoliwt i blentyn gael ei addysgu yn unol â chredoau crefyddol neu athronyddol y rhieni, naill ai yng nghyfraith y DU nac o dan y confensiwn Ewropeaidd ar hawliau dynol. Yn yr un modd, nid oes hawl i gael addysg wedi ei darparu gan y wladwriaeth yn ôl credoau crefyddol rhywun ei hun. Felly, er bod y wladwriaeth yn cydnabod bod lle i ysgolion crefyddol, ei rhwymedigaeth o dan yr hawliau a ddiogelir gan Ddeddf Hawliau Dynol 1998 yw rhoi'r cyfle i gael darpariaeth addysg amlblwyfol yn unig.

Nid yw'r Bil yn atal rhieni rhag trochi nac addysgu eu plant mewn unrhyw ffydd a ddewisant, naill ai gartref neu mewn man addoli, ond mater i'r rhieni yw ei drefnu ac nid mater i'r ysgol yw hynny. Wrth sicrhau bod gan bob dysgwr ym mhob ysgol yr hawl i gael mynediad i faes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg sydd wedi'i gynllunio gan ystyried maes llafur cytunedig, rydym yn cefnogi dysgwyr i ennyn gwerthfawrogiad o grefyddau eraill ac i ddatblygu goddefgarwch a chydlyniant cymunedol. Mae'r mater o ddileu'r hawl i dynnu allan o grefydd, gwerthoedd a moeseg wedi'i ystyried yn ofalus ac wedi'i ymgynghori arno, ond rwy'n derbyn bod barn gref. Gan na fydd y Bil bellach yn caniatáu i rieni dynnu eu plant allan o wersi crefydd, gwerthoedd a moeseg, mae'n ei gwneud yn ofynnol i ysgolion o gymeriad crefyddol weithredu cais rhieni am ddarpariaeth crefydd, gwerthoedd a moeseg amgen, boed hwnnw'n faes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg a gynlluniwyd gan roi sylw i'r maes llafur neu'r crefydd, gwerthoedd a moeseg y cytunwyd arno sy'n cyd-fynd â gweithredoedd ymddiriedolaeth yr ysgol.

Yn y cwricwlwm newydd, bydd ysgolion o gymeriad crefyddol yn parhau i allu darparu crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol yn unol â'r gweithredoedd ymddiriedolaeth hynny, ac rwyf wedi bod yn glir iawn na fwriedir i unrhyw beth a gynigir yn y Bil hwn atal ysgolion o gymeriad crefyddol rhag addysgu eu maes llafur crefydd, gwerthoedd a moeseg enwadol eu hunain. Drwy gydol y broses o ddatblygu'r cwricwlwm newydd, rydym wedi gweithio gyda rhanddeiliaid a phartneriaid fel y Gwasanaeth Addysg Gatholig ac wedi ymgynghori'n eang. Mae eu hysgolion yn gwneud cyfraniad gwerthfawr i'r system addysg, ac, fel yr wyf wedi sôn o'r blaen, maen nhw a'r Eglwys yng Nghymru wedi cadarnhau bod gwelliannau Cyfnod 2 wedi mynd i'r afael â'u prif bryderon.

Yn olaf, gan droi at welliant 18, nid wyf yn credu bod angen y gwelliant hwn, oherwydd mae proses gwyno eisoes ar waith ar gyfer pob elfen o reolaeth ysgol, gan gynnwys y cwricwlwm. Mae darpariaeth eisoes yn adran 409 o Ddeddf Addysg 1996 sy'n ei gwneud yn ofynnol i awdurdod lleol sefydlu proses gwyno mewn cysylltiad â chwyn ynghylch darparu cwricwlwm, neu pan fo corff llywodraethu ysgol a gynhelir wedi gweithredu neu'n bwriadu gweithredu yn afresymol mewn cysylltiad â phŵer sydd ganddo neu'r dyletswyddau y mae'n ddarostyngedig iddynt.

Mae'n rhaid i gyrff llywodraethu ysgolion a gynhelir hefyd fabwysiadu polisi cwynion o dan adran 29 o Ddeddf Addysg 2002, ond dylid gwneud cwynion sy'n ymwneud â'r cwricwlwm i'r awdurdod lleol yn gyntaf. Yn y pen draw, os bydd unigolyn yn parhau i fod yn anhapus ac yn teimlo bod yr ysgol wedi arfer ei phwerau mewn modd afresymol, caiff ofyn i'r awdurdod lleol yn y lle cyntaf, ac o bosibl wedyn, i Weinidogion Cymru, arfer eu pwerau cyfarwyddo o dan Ddeddf Safonau a Threfniadaeth Ysgolion (Cymru) 2013. Gan ychwanegu proses gwyno arall, rwy'n credu y byddai hyn yn ddyblygu diangen, a byddai'n faich ychwanegol i ysgolion ymdopi ag ef, pan fo'r gofyniad am weithdrefn gwyno eisoes wedi ei nodi mewn deddfwriaeth. Ac nid wyf yn credu y dylid nodi crefydd, gwerthoedd a moeseg ar ei ben ei hun ar gyfer ei broses gwyno ei hun; Nid wyf yn credu bod sail resymegol dros wneud hynny. Felly, rwyf yn annog yr Aelodau i wrthod y gwelliant hwn a pheidio ag ychwanegu baich ychwanegol ar ysgolion. Diolch Llywydd.