2. Cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Pontio Ewropeaidd (yn rhinwedd ei gyfrifoldebau fel y Gweinidog Pontio Ewropeaidd) – Senedd Cymru ar 3 Mawrth 2021.
5. Beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i ddiogelu hawliau cerddorion i weithio a theithio ar draws yr Undeb Ewropeaidd a thu hwnt? OQ56359
Ni ddylid diystyru’r problemau sy'n wynebu cerddorion a pherfformwyr fel problemau cychwynnol; maent yn ganlyniad i’r cytundeb masnach a chydweithredu a negodwyd gan Lywodraeth y DU. Rydym yn gweithio'n agos gyda Chyngor Celfyddydau Cymru, Celfyddydau Rhyngwladol Cymru, Cymru Greadigol a grwpiau rhanddeiliaid eraill i ddeall yr effeithiau’n iawn ac i ymateb iddynt.
Diolch. Rwy'n falch iawn o Gaerdydd, a ddaeth yn ddinas gerddoriaeth gyntaf—a'r unig un o bosib—yn y DU, gan ei bod yn ganolog i'n heconomi yn ogystal â'n diwylliant. Gan fod pob cerddor yn weithiwr llawrydd, os nad ydynt yn ennill unrhyw arian, nid ydynt yn bwyta, felly yn ogystal â'r pandemig, mae gadael yr UE wedi creu rhwystrau newydd i gerddorion rhag teithio. Nawr, rwy’n falch o ddeall bod Undeb y Cerddorion wedi negodi gostyngiadau ar y trwyddedau y mae'n rhaid iddynt eu cael bellach i fynd â'u hoffer dramor i rannu eu doniau mewn mannau eraill, ond yn amlwg, ni fydd hynny o fudd i gerddorion sydd am ddod i berfformio yng Nghaerdydd. Y perygl yw na fyddwn yn rhywle lle bydd perfformwyr am ddod iddo mwyach, a byddant yn mynd i rywle arall yn Ewrop ac yn anwybyddu’r DU a Chaerdydd yn gyfan gwbl. Beth y gall Llywodraeth Cymru ei wneud i atal y llanastr hwn a wnaed gan y DU rhag dod yn broblem sylweddol i gerddorion?
Wel, Lywydd, diolch i Jenny Rathbone am y cwestiwn atodol hwnnw ac rwy’n cydnabod yr holl waith y mae'n ei wneud i gefnogi'r sector cerddoriaeth a'r sector cerddoriaeth fyw yn enwedig, sydd mor bwysig, yn amlwg, yn ei hetholaeth hi, ond i Gymru yn gyffredinol. Rydym ni fel Llywodraeth yn llwyr gydnabod pwysigrwydd cerddorion a'r diwydiannau creadigol ehangach i Gymru, ac mae effeithiau cyfunol gadael yr Undeb Ewropeaidd a COVID wedi bod yn heriau anhygoel o anodd i'r sector.
Rydym yn gwneud yr hyn a allwn gyda rhanddeiliaid i geisio ymateb i hyn, ond yn hollbwysig, rydym hefyd yn cyflwyno sylwadau i Lywodraeth y DU, gan fod rhai o'r ysgogiadau hyn yn eu dwylo hwy, i sicrhau eu bod yn gwbl ymwybodol, drwy'r Adran dros Dechnoleg Ddigidol, Diwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon yn benodol, o effaith y trefniadau newydd hyn yng Nghymru. Lle mae gennym allu i wneud hyn, rydym yn rhoi ein camau ein hunain ar waith, felly'n gweithio gydag eraill drwy fenter beilot Gwybodfan Celf y DU i geisio cefnogi'r sectorau celfyddydol mewn perthynas â chwestiynau ynghylch symudedd a rhai o'r heriau ymarferol sy'n codi o ganlyniad. Ond fel y dywed, rydym yn awyddus i sicrhau y gall artistiaid deithio o Gymru i rannau eraill o Ewrop, ond hefyd y gallwn barhau i ddenu'r dalent y sonia amdani yn ei chwestiwn, mewn ffordd sy'n wirioneddol bwysig i gynnal yr economi fywiog, ysgogol a chreadigol y mae pob un ohonom yn ei mwynhau ac y mae pob un ohonom yn elwa ohoni mewn nifer fawr o ffyrdd.