Part of 1. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig – Senedd Cymru am 1:44 pm ar 10 Mawrth 2021.
Os mai cael 'sawl trafodaeth’ yn unig yw arweinyddiaeth, i ddyfynnu'r hyn rydych newydd ei ddweud wrthyf yn eich ateb, nefoedd, rydych wedi cael gwerth 10 mlynedd o sawl trafodaeth, Weinidog, fel Llywodraeth, ac rydych wedi mynd o arwain y DU ar yr agenda hon i geisio dal i fyny. Nid dyma weithredoedd Llywodraeth sydd o ddifrif ynglŷn ag argyfwng plastigau. A gallwch ofyn i'ch etholwyr eich hun, oherwydd gwn am grŵp—y Wrexham Litter Pickers—a gasglodd dros 1,000 o fagiau o sbwriel a gwastraff plastig yn ddiweddar, gan bwysleisio unwaith eto yr angen am fwy o frys ar y mater hwn.
Nawr, gallwn dynnu sylw at feysydd eraill rydych yn gyfrifol amdanynt lle nad ydych wedi gwneud yn ddigon da. Gwyddom am y Ddeddf aer glân. Mae hynny'n rhywbeth y mae Plaid Cymru wedi bod yn dadlau o’i phlaid ers blynyddoedd lawer—rhywbeth y gwnaethoch gytuno â ni yn y pen draw ei bod yn angenrheidiol, ond serch hynny, mae’r ymateb poenus o araf gan y Llywodraeth yn golygu, unwaith eto, nad ydych wedi ei chyflwyno, a bydd angen i Lywodraeth a Senedd newydd roi’r ddeddfwriaeth hon, a fydd yn achub bywydau, ar waith o'r diwedd.
Ond mae'n rhaid imi ddweud, efallai mai'r siom fwyaf i mi yw eich methiant i sicrhau'r safonau effeithlonrwydd ynni uchaf mewn cartrefi newydd. Chwech neu saith mlynedd yn ôl, rwy'n cofio Llafur yn cyflwyno safonau newydd i'w hymgorffori yn rheoliadau adeiladu Rhan L. Nawr, galwodd Plaid Cymru ar y pryd am safonau effeithlonrwydd ynni uwch. Gwnaethoch bleidleisio yn erbyn hynny, gan fynnu cael safonau mwy cymedrol, ond fe wnaethoch hynny—gwnaeth Llafur hynny—gan ddweud y byddech yn mynd i’r afael â hynny yn y Senedd hon. A bellach, wrth gwrs, chwe blynedd yn ddiweddarach, gwyddom eich bod wedi methu gwneud hynny, a chyda'r methiant hwnnw, wrth gwrs, rydych wedi sicrhau lefel uwch o aneffeithlonrwydd ynni mewn cartrefi newydd yng Nghymru y bydd yn rhaid i Lywodraeth yn y dyfodol fynd i'r afael â hwy drwy ôl-osod a gwneud ymyriadau costus eraill mewn blynyddoedd i ddod. Felly, pam fod y Llywodraeth Lafur hon wedi torri ei haddewidion ar gynifer o'r materion hyn? Ac a dweud y gwir, pam y dylai pobl Cymru gredu unrhyw beth a ddywedwch yn y dyfodol, o gofio eich methiant i gyflawni eich addewidion?