Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 2:37 pm ar 10 Mawrth 2021.
Diolch, Laura Jones. Unwaith eto, mae ffordd liniaru'r M4 ym mhortffolio fy nghyd-Aelod Ken Skates yn bennaf, ond unwaith eto, rydym yn gweithio ar draws y Llywodraeth ar nifer o faterion. Os oes galw am refferendwm lleol, rydym yn sicr yn hapus i weithio gyda chyngor Casnewydd i weld sut y gellid cyflawni hynny. Rwy'n llwyr o blaid gweld pobl leol yn cael llais mawr yn yr hyn sy'n digwydd yn eu rhanbarth neu eu hardal.
Fe fyddwch yn gwybod ein bod wedi rhoi trefniant rhanbarthol ar waith ar gyfer proses gynllunio strategol drwy ein Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021, ac mae hwnnw'n sefydlu'r cydbwyllgorau corfforaethol. Mae cydbwyllgor corfforaethol y de-ddwyrain yn llawer mwy datblygedig nag yn unman arall mewn gwirionedd. Maent wedi datblygu'n dda iawn i edrych ar eu cynllun datblygu strategol. Bydd y cynllun datblygu strategol hwnnw, wrth gwrs, yn ystyried prif lwybrau ar gyfer traffig yn ogystal â phopeth arall, ochr yn ochr â'r comisiwn a roddwyd ar waith gan y Prif Weinidog a fy nghyd-Weinidog Ken Skates er mwyn edrych ar ddewisiadau eraill yn lle adeiladu llain goncrit niweidiol iawn yn ecolegol ar draws gwastadeddau Gwent, sydd wedi'u gwarchod. Nid yw'r pethau hyn byth yn syml, ac mae amrywiaeth o opsiynau ar bob ochr. Rwy'n ymwybodol iawn fod rhai pobl yng Nghasnewydd eisiau adeiladu'r M4, ond rwyf hefyd yn ymwybodol iawn fod llawer o bobl nad ydynt eisiau adeiladu'r M4 ac eisiau diogelu'r amgylchedd naturiol. Dyna pam y sefydlwyd y comisiwn.
Beth bynnag, mae mecanwaith yn ei le yn awr i'r cynllun strategol gael ei gyflwyno ar gyfer rhanbarth y de-ddwyrain, a phan fydd y broses honno wedi cychwyn, rwy'n siŵr y bydd digon o gyfle i bobl fynegi eu teimladau am y trefniadau trafnidiaeth strategol. Y cyd-bwyllgor corfforedig hefyd fydd y corff sydd â'r pŵer i roi'r cynllun strategol ar waith. Y cynllun trafnidiaeth rhanbarthol fydd hwnnw, ac wrth gwrs, bydd yn rhaid iddo ryngweithio'n dda â'r trefniadau cynllunio strategol ar gyfer seilwaith. Wrth gwrs, dyna yw'r rheswm pam y gwnaethom gynnwys hynny yn y Ddeddf llywodraeth leol ac etholiadau, er mwyn rhoi'r blas rhanbarthol hwnnw. Oherwydd nid dim ond y bobl sy'n byw yn sir Casnewydd sy'n cael eu heffeithio gan hynny, ond yr holl bobl sy'n byw o'i hamgylch, ac yn wir, ymhellach na hynny yng Nghymru, a dyna pam fod angen ymagwedd strategol tuag ato.