[Anghlywadwy.]—mae rhywun arall yn gyfrifol am y mudydd, yn amlwg, ac wedi fy mudo.

Llefarydd y Ceidwadwyr, Laura Jones.

Diolch, Lywydd. A gaf fi ddechrau'n gyntaf drwy ddweud 'diolch'? Er mai am gyfnod byr y gwneuthum hynny, mae wedi bod yn bleser bod yn llefarydd yr wrthblaid gyferbyn â chi, Weinidog, ac rwy'n gwerthfawrogi—ac rwy'n siŵr bod Mark yn gwerthfawrogi—eich holl ymatebion adeiladol.

Weinidog, a allwch ddweud wrthyf sut y mae'r Llywodraeth hon yn gweithio gydag awdurdodau lleol i sicrhau, wrth ystyried safleoedd ar gyfer cynlluniau datblygu lleol, nad ydynt yn dewis safleoedd sy'n sgorio'n negyddol ym mhob maes ar ôl i asesiadau effaith a chynaliadwyedd gael eu gwneud mewn meysydd fel bioamrywiaeth, iechyd, lles, trafnidiaeth, datblygiad hanesyddol, ansawdd aer, perygl llifogydd, ac yn y blaen, a lle nad oes ysgolion neu feddygfeydd penodol a fyddai'n gallu ymdopi â datblygiadau ar raddfa fawr, yn enwedig pan fydd y datblygiadau hynny ar safleoedd tir glas? Nid yw'n gwneud synnwyr, ac mae'n mynd yn groes i Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 a Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014. Ni ddylai fod effaith amgylcheddol yn sgil adeiladu ar safleoedd o'r fath. Pam y bu'n rhaid i'r ymgyrchydd lleol Gruffudd Parry, a grŵp lleol cryf iawn, dynnu fy sylw at yr hyn y mae cyngor Torfaen yn ceisio ei basio yn eu CDLl diweddaraf? Does bosibl na ddylai eich Llywodraeth gael archwiliadau ar waith. Pa archwiliadau sydd ar waith, Weinidog, i sicrhau nad yw awdurdodau lleol yn mynd yn groes i bopeth y ceisiwch ei gyflawni yma yn y Senedd hon?

Rwy'n hapus iawn i dawelu meddwl Laura Jones ar y sefyllfa mewn perthynas â'r CDLl. Fel y gŵyr, rydym newydd gyhoeddi 'Cymru'r Dyfodol', y fframwaith datblygu cenedlaethol, a 'Polisi Cynllunio Cymru' sydd wedi'i ailgyhoeddi i gyd-fynd ag ef. Mae hynny'n golygu, mewn gwirionedd, fod angen i bob awdurdod lleol adolygu ei CDLl yng ngoleuni'r dogfennau hynny—yr awdurdodau sy'n mynd drwy'r broses o lunio eu CDLl, a'r rhai sydd â CDLl ar waith ar hyn o bryd. Rwyf wedi ysgrifennu at awdurdodau lleol i dynnu sylw at yr angen i wneud hyn, ac mae angen iddynt gynnwys hynny yn eu proses gynllunio yn awr. Mae'r dogfennau hynny, wrth gwrs, yn cyfeirio at yr holl bethau y mae newydd eu crybwyll. Mae'n ganolog iawn i'n dull creu lleoedd o gynllunio fod y pethau hynny'n cael eu hystyried.

Wrth gwrs, mae'r broses gynllunio ei hun, fel y mae newydd ddweud, yn mynd â chi drwy archwiliad yn gyhoeddus, ac mae yno am yr union rheswm a amlinellodd—er mwyn galluogi'r cyhoedd i allu holi neu gwestiynu neu sicrhau bod y dystiolaeth ar gael, i sicrhau bod y cynllun mor gadarn ag y gall fod. Dyna holl bwynt proses a arweinir gan gynllun—democrateiddio'r broses, i ganiatáu i bobl leol ddweud eu barn amdano, ac i eraill sicrhau bod y cyngor yn gwneud yr hyn y dylai ei wneud, sef ystyried yr holl bethau amrywiol sy'n creu'r gymuned yr ydym am iddi fod. Felly, mae'r union ffaith eich bod yn gwybod amdani, a bod pobl yn gallu ei herio, yn dangos imi fod y sefyllfa'n gweithio. Wrth gwrs, dyna holl bwrpas holl broses y cynllun, a all fod yn rhwystredig, wrth gwrs, oherwydd mae'n cymryd cryn dipyn o amser i fynd drwodd, ac mae pobl yn teimlo'n rhwystredig y ffordd arall. Ond rwy'n credu ei bod yn werth chweil yn y pen draw, oherwydd bydd gennych gynllun y mae'r gymuned leol yn berchen arno, ac nid dull gweithredu un maint i bawb ym mhobman yng Nghymru.

A gaf fi ddweud hefyd, Laura, ei bod wedi bod yn bleser gweithio gyda chi, a chyda Mark hefyd? Rwy'n gwybod ein bod yn anghydweld weithiau yn gyhoeddus, ond rydym wedi cael llawer o gyfleoedd i weithio'n adeiladol hefyd, y tu ôl i'r llenni, ac rwy'n ddiolchgar amdanynt.

Diolch, Weinidog. Rwy'n hapus iawn gyda'ch ymateb yn awr, ac rwy'n siŵr y bydd y grŵp ymgyrchu lleol yn falch hefyd. Oherwydd ni ddylai'r mathau hyn o safleoedd ddod i fodolaeth yn y lle cyntaf yn fy marn i. Ni ddylem orfod mynd drwy'r holl gost o orfod gwneud archwiliadau o bethau y mae pawb yn gwybod nad ydynt yn addas.

Fodd bynnag, mae'r coronafeirws wedi cael effaith fawr ar unigolion a theuluoedd ledled y DU, fel y gwyddom. Ond o ran plant a phobl ifanc mewn gofal, fel y trafodwyd gennym yn y gorffennol, neu blant sydd wedi bod yn derbyn gofal o'r blaen, mae'r materion hyn yn amlwg yn llawer iawn pwysicach. Pa drafodaethau a gawsoch, a pha ystyriaeth a roddwyd gennych, i gymorth hirdymor i'r union bobl rwyf newydd eu disgrifio, i sicrhau eu bod yn cael eu cefnogi'n ddigonol wrth symud ymlaen? Diolch.

Yn amlwg, nid yw plant sy'n gadael gofal yn fy mhortffolio i, ond rwy'n gweithio'n agos iawn gyda Julie Morgan, gyda Vaughan Gething a chyda fy nghyd-Weinidog Kirsty Williams i sicrhau bod gennym gynllun traws-Lywodraethol ar gyfer pobl sy'n gadael gofal, plant sy'n derbyn gofal ac yn y blaen. Rydym yn gweithio'n agos iawn gyda Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru i sicrhau bod gennym ddull gweithredu cydgysylltiedig. Felly, mae'n dibynnu ar ba agwedd benodol rydych chi'n edrych arni.

O ran tai, er enghraifft, rydym wedi bod yn sicrhau bod gennym gynllun i wneud yn siŵr bod gennym lwybr i bobl sy'n gadael gofal, fod gennym y math iawn o dai ac yn bwysicach, y math cywir o gymorth o amgylch y tai hynny i sicrhau, lle mae pobl ifanc yn dechrau ar denantiaeth ar eu pen eu hunain, neu gyda nifer o rai eraill, fod ganddynt drefniadau cymorth cywir ar waith i sicrhau y gallant gynnal y denantiaeth honno. Ac wrth gwrs, fe fyddwch yn gwybod bod fy nghyd-Weinidog Ken Skates, ar ddechrau ei yrfa fel Aelod o'r Senedd, wedi cyflwyno deddfwriaeth a oedd yn caniatáu i bobl aros gyda rhieni maeth ac yn y blaen yn llawer hirach nag y byddent wedi gallu ei wneud o'r blaen fel y gallant barhau i gael y math o gymorth y mae pobl sy'n tyfu i fyny yn eu teulu biolegol yn aml yn ei gael yn hwyrach yn eu bywydau, ac mewn gwirionedd, yn achos fy mhlant i, ymhell i mewn i'w 30au.

Diolch i chi, Weinidog. Yn ddiweddar, cymeradwyodd Cyngor Dinas Casnewydd gynnig yn galw'n ffurfiol ar Lywodraeth Cymru i ystyried galwadau am refferendwm rhanbarthol ar ffordd liniaru'r M4. Canfu arolwg barn a gynhaliwyd gan WalesOnline fod dwbl y nifer o bobl wedi cefnogi'r ffordd na'r rhai a bleidleisiodd yn ei herbyn. Ar ôl i gyfyngiadau gael eu llacio wedi'r cyfyngiadau symud cyntaf, yn ystod haf y llynedd, roedd yn frawychus gweld pa mor gyflym y dychwelodd lefelau traffig i draffordd yr M4 o amgylch Casnewydd. Weinidog, beth yw eich barn ar yr awgrym fod angen am refferendwm lleol gan y cyngor? A yw'r Gweinidog yn cytuno â mi na ellir anwybyddu cryfder y teimladau yng nghyngor Casnewydd ymysg cynghorwyr, ac yn y ddinas, a bod angen i'r Llywodraeth nesaf ailedrych o ddifrif ar yr angen am ffordd liniaru'r M4 a/neu ymrwymo, fel y Ceidwadwyr Cymreig, i adeiladu'r ffordd, a fydd o fudd nid yn unig i'r ddinas ond i Gymru gyfan?

Diolch, Laura Jones. Unwaith eto, mae ffordd liniaru'r M4 ym mhortffolio fy nghyd-Aelod Ken Skates yn bennaf, ond unwaith eto, rydym yn gweithio ar draws y Llywodraeth ar nifer o faterion. Os oes galw am refferendwm lleol, rydym yn sicr yn hapus i weithio gyda chyngor Casnewydd i weld sut y gellid cyflawni hynny. Rwy'n llwyr o blaid gweld pobl leol yn cael llais mawr yn yr hyn sy'n digwydd yn eu rhanbarth neu eu hardal.

Fe fyddwch yn gwybod ein bod wedi rhoi trefniant rhanbarthol ar waith ar gyfer proses gynllunio strategol drwy ein Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021, ac mae hwnnw'n sefydlu'r cydbwyllgorau corfforaethol. Mae cydbwyllgor corfforaethol y de-ddwyrain yn llawer mwy datblygedig nag yn unman arall mewn gwirionedd. Maent wedi datblygu'n dda iawn i edrych ar eu cynllun datblygu strategol. Bydd y cynllun datblygu strategol hwnnw, wrth gwrs, yn ystyried prif lwybrau ar gyfer traffig yn ogystal â phopeth arall, ochr yn ochr â'r comisiwn a roddwyd ar waith gan y Prif Weinidog a fy nghyd-Weinidog Ken Skates er mwyn edrych ar ddewisiadau eraill yn lle adeiladu llain goncrit niweidiol iawn yn ecolegol ar draws gwastadeddau Gwent, sydd wedi'u gwarchod. Nid yw'r pethau hyn byth yn syml, ac mae amrywiaeth o opsiynau ar bob ochr. Rwy'n ymwybodol iawn fod rhai pobl yng Nghasnewydd eisiau adeiladu'r M4, ond rwyf hefyd yn ymwybodol iawn fod llawer o bobl nad ydynt eisiau adeiladu'r M4 ac eisiau diogelu'r amgylchedd naturiol. Dyna pam y sefydlwyd y comisiwn.

Beth bynnag, mae mecanwaith yn ei le yn awr i'r cynllun strategol gael ei gyflwyno ar gyfer rhanbarth y de-ddwyrain, a phan fydd y broses honno wedi cychwyn, rwy'n siŵr y bydd digon o gyfle i bobl fynegi eu teimladau am y trefniadau trafnidiaeth strategol. Y cyd-bwyllgor corfforedig hefyd fydd y corff sydd â'r pŵer i roi'r cynllun strategol ar waith. Y cynllun trafnidiaeth rhanbarthol fydd hwnnw, ac wrth gwrs, bydd yn rhaid iddo ryngweithio'n dda â'r trefniadau cynllunio strategol ar gyfer seilwaith. Wrth gwrs, dyna yw'r rheswm pam y gwnaethom gynnwys hynny yn y Ddeddf llywodraeth leol ac etholiadau, er mwyn rhoi'r blas rhanbarthol hwnnw. Oherwydd nid dim ond y bobl sy'n byw yn sir Casnewydd sy'n cael eu heffeithio gan hynny, ond yr holl bobl sy'n byw o'i hamgylch, ac yn wir, ymhellach na hynny yng Nghymru, a dyna pam fod angen ymagwedd strategol tuag ato. 

Llefarydd Plaid Cymru, Delyth Jewell. 

Diolch, Lywydd. Wrth agor, Weinidog, hoffwn adleisio'r hyn y mae Laura wedi'i ddweud. Mae wedi bod yn bleser eich cysgodi yn y swydd hon a dod o hyd i lawer o fannau lle ceir cydsyniad, rwy'n credu. Yn amlwg, ni fyddwn wedi cytuno ar bopeth, ond rwyf eisiau diolch i chi hefyd.

Gan droi at y cwestiynau sydd gennyf, mae'r amddiffyniadau ychwanegol i denantiaid yn ystod COVID—y gwaharddiad ar droi allan a beilïaid yn mynd i gartrefi pobl—i fod i ddod i ben ddiwedd y mis hwn, ac yfory yw'r pwynt adolygu nesaf pan allech ymestyn yr amddiffyniadau hynny ymhellach. Mae cymaint o agweddau ar fywyd nad ydynt wedi agor eto, ac mae tenantiaid yn dal i wynebu bygythiad o ddigartrefedd. Mae pob un o'r gohiriadau cyfnodol rhag troi allan wedi ymestyn y pryder i lawer o denantiaid mewn gwirionedd, oherwydd nid ydynt wedi cael cyfnod estynedig i allu teimlo'n ddiogel. Rwy'n gwybod eich bod wedi dweud mewn llythyr at y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau nad oeddech yn bwriadu adolygu hyn tan yn nes at ddiwedd y mis, ond hoffwn ofyn i chi ystyried ymrwymo yfory i ymestyn yr amddiffyniadau hynny i denantiaid, fel na welwn droi allan torfol yn digwydd pan ydym yn dal i fod yng nghanol pandemig, ond yn bennaf er mwyn tawelu eu meddyliau.

Diolch, Delyth. Unwaith eto, ailadroddaf yr hyn a ddywedais wrth Laura ac wrth Mark. Mae wedi bod yn dda gweithio gyda chi. Rydym wedi canfod llawer o bethau sy'n gyffredin rhyngom yn ogystal â phethau lle gallwn anghytuno, a lle rydym wedi anghytuno rydym wedi gallu trafod yr anghytundeb hwnnw mewn ffordd wâr a chyda'r dystiolaeth ar y ddwy ochr. Felly, rwy'n ddiolchgar iawn i chi. Mae wedi bod yn bleser mawr gweithio ochr yn ochr â chi hefyd drwy gydol y Cynulliad hwn, a thymor y Senedd erbyn hyn, sydd i'w weld wedi mynd yn eithriadol o gyflym yn ystod y misoedd diwethaf hefyd. Prin y gallaf gredu ein bod yma ar ei ddiwedd. 

Ar droi allan, yn hollol, rwy'n cytuno'n llwyr na allwn gael pobl yn cael eu troi allan, yn enwedig i ddigartrefedd posibl ynghanol pandemig. Fe fyddwch yn ymwybodol ein bod eisoes wedi cartrefu dros 6,000 o bobl yn ystod y pandemig, sy'n dangos i chi wir faint yr anhawster. Mae'r pandemig yn gwneud i'r system wegian ar ei hymylon, ac yn sicr nid ydym am ychwanegu nifer enfawr o bobl o'r sector rhentu preifat at hynny mewn amgylchiadau lle byddent yn annhebygol o ddod o hyd i unrhyw le i fynd, ac yn enwedig, mewn gwirionedd, lle maent mewn sefyllfa lle na allent fynd i aros gyda ffrind ar hyn o bryd yn sgil y rheolau COVID ac yn y blaen—nid bod hynny'n ddelfrydol o ran cartrefu pobl.  

Wrth gwrs, rydym yn parhau i adolygu'r gwaharddiad ar droi allan ym mhob cylch tair wythnos fel bob amser. Nid wyf mewn sefyllfa eto i ddweud beth fydd y Prif Weinidog yn ei gyhoeddi ddydd Gwener, ond wrth gwrs, mae'n un o'r pethau a ystyriwn ym mhob cylch tair wythnos. Rydym yn dal i wneud hynny. Rydym yn ymwybodol iawn fod y diwedd presennol ar ddiwedd mis Mawrth, ac mae hynny'n cael ei adolygu. Rwy'n cael cyfarfodydd cyson gyda fy swyddogion ynglŷn â'r hyn y gallwn ei wneud i sicrhau bod tenantiaid yn cael eu hamddiffyn a'u cadw'n ddiogel yn ystod y pandemig, a hefyd, a dweud y gwir, pa gynlluniau sydd gennym ar waith ar gyfer yr adeg pan fydd y gwaharddiad yn cael ei godi yn y pen draw, a'r hyn a wnawn gyda'r niferoedd posibl o bobl na fydd yn gallu parhau yn eu llety presennol bryd hynny. Felly, gallaf eich sicrhau ein bod o ddifrif ynglŷn â hyn. Rwy'n deall yn iawn y rheidrwydd i'w wneud ac mae'n rhan bwysig o'r broses adolygu. 

O'r gorau. Diolch ichi am hynny, Weinidog. Byddaf yn aros yn eiddgar i weld beth fydd y cyhoeddiad ddydd Gwener.

Gan droi at faes arall, rwy'n credu bod y pandemig wedi dangos i bawb ohonom pa mor hanfodol yw teimlo'n ddiogel yn ein cartrefi. Mae gormod o bobl yng Nghymru yn teimlo'n anniogel yn yr adeiladau lle maent yn byw, yn aml oherwydd bod cladin y mae'r datblygwr wedi gwrthod cael gwared arno'n peri pryder aruthrol iddynt. Mae'r bobl hyn mewn sawl ffordd wedi'u caethiwo yn eu cartrefi, oherwydd ni allant eu gwerthu, ond nid ydynt ychwaith yn teimlo'n ddiogel ac maent yn wynebu costau enfawr mewn taliadau gwasanaeth, mewn biliau, na ddylai fod yn rhaid iddynt eu talu a bod yn onest.

Ers blynyddoedd, mae Plaid Cymru—gwn y byddwch yn gwybod hyn—wedi datgan yr angen am dreth ffawdelw ar elw datblygwyr mawr i dalu am unioni'r problemau a achoswyd ganddynt, a gwn o'n trafodaethau blaenorol fod gennych ddiddordeb yn y syniad hwn hefyd. Ond ar hyn o bryd, mae'n debyg ei fod y tu hwnt i bwerau'r Senedd i gyflwyno hynny. Felly, hyd nes y cawn y pŵer hwnnw, Weinidog, a ydych yn credu y dylai Llywodraeth nesaf Cymru ariannu'r gwaith atgyweirio gyda golwg ar gael yr arian yn ôl, efallai, o dreth ffawdelw neu o ddulliau eraill? Wedi'r cyfan, ni ellir troi cefn ar y tenantiaid hyn a'u gadael i wynebu eu trafferthion.

Yn wir, Delyth. Gan ein bod wedi bod yn gweithio ar hyn ers peth amser, fe fyddwch yn gwybod ei fod yn gymhleth iawn. Rwy'n gwybod ei bod yn demtasiwn ofnadwy i bobl feddwl ei fod yn hawdd, ac rwy'n aml yn cael gwybod ar y cyfryngau cymdeithasol—[Anghlywadwy.]

Rwy'n credu efallai ein bod yn colli'r cysylltiad â'r Gweinidog. Fe wnawn oedi eiliad i weld a ellir ei adfer.

[Anghlywadwy.]—ni fyddai eraill o reidrwydd yn rhoi'r swm o arian sydd ei angen arnoch i drwsio'r adeilad cyfan. Yn aml mae patrymau perchnogaeth cymhleth yn yr adeilad. Ceir materion cymhleth rhwng rhydd-ddeiliad a lesddeiliaid ac yn y blaen.

Rwyf wedi bod yn cyfarfod â chyfres o ddatblygwyr. Cyfarfûm ag un arall o'r datblygwyr mawr y bore yma i ddeall ganddynt beth a ystyriant yn gyfrifoldeb iddynt hwy. Mae llawer o'r adeiladwyr bellach yn dweud y byddant yn trwsio diffygion etifeddol yr adeilad. Mae problem ynghylch perchnogion adeiladau'n ysgwyddo rhywfaint o gyfrifoldeb yn hytrach na'r lesddeiliaid eu hunain. Ni allwn godi treth ffawdelw yma yng Nghymru. Rwyf wedi galw ar Lywodraeth y DU i wneud hynny. Rwy'n hapus i wneud hynny eto ar lawr y Senedd. Rydym yn edrych i weld a allem wneud i unrhyw fath o ardoll weithio yng Nghymru. Yr anhawster yw nad oes llawer iawn o bobl yn adeiladu adeiladau uchel yng Nghymru eisoes, a phe baech yn rhoi ardoll arnynt, mae'n debyg mai'r cyfan y byddech yn ei gyflawni fyddai eu hatal rhag eu hadeiladu yn hytrach na chynhyrchu unrhyw arian ganddynt. Felly, mae angen inni ddod o hyd i ffordd sy'n gweithio'n ymarferol i bobl.

Mae gennyf gyfres o gynghorwyr cyfreithiol yn gweithio'n galed ar amrywiaeth o opsiynau rydym wedi'u cyflwyno—fe wnaethoch chi ac Aelodau eraill o'r Senedd awgrymu rhai ohonynt. Cafodd eraill eu hawgrymu wrthyf gan y grwpiau o breswylwyr y cyfarfûm â hwy. Rwy'n trafod yn gyson gyda'r trigolion yn ogystal â chyda'r adeiladwyr. Felly, rydym yn ymdrechu'n galed iawn i ddod o hyd i ffordd drwy hyn, a dywedaf unwaith eto: nid oes gennym fonopoli ar syniadau da yma. Os gall unrhyw un ddod o hyd i ffordd drwy hyn, byddem wrth ein bodd yn clywed ganddynt. Ac rwy'n falch iawn o'r sgyrsiau a gefais gyda'r adeiladwyr, y diwydiant adeiladu, y Ffederasiwn Adeiladwyr Cartrefi ac eraill, am y ffordd ymlaen a beth y gellid ei wneud i allu gwneud hyn. Ac rydym wedi rhoi arian yn y gyllideb i edrych ar y gwaith rhagarweiniol ar ei gyfer, ac rwy'n siŵr y bydd pa Lywodraeth bynnag sydd mewn grym ar ôl yr etholiad am wneud rhywbeth i helpu'r lesddeiliaid sy'n wynebu'r trafferthion mwyaf ofnadwy ar hyn o bryd.

Iawn, diolch ichi am hynny, Weinidog. Fy nghwestiwn olaf: hoffwn eich holi am rai o'r newidiadau mwy pellgyrhaeddol i'r system gynllunio sy'n sicr o fod eu hangen ar ein cymdeithas. Rwy'n sylweddoli bod cynllunio'n rhychwantu gwahanol bortffolios, ond mae'n amlwg fod cysylltiad â lles trigolion, ac ansawdd tai a'r cymunedau y mae'r tai hynny'n eu cynnal. Oherwydd ar hyn o bryd, yn nwylo'r datblygwyr mawr y mae llawer iawn o'r pŵer, os nad i gyd ac felly gallant osgoi cyfrifoldebau adran 106. Nid oes digon o breswylwyr a phobl sy'n byw mewn cymunedau yn deall sut y mae'r system gynllunio'n gweithio. Felly, a ydych yn cytuno y dylai perfformiad datblygwr yn y gorffennol fod yn ystyriaeth berthnasol wrth farnu a ddylent gael gwaith newydd? Oni ddylai cyfreithiau cynllunio nodi mai dim ond pan fydd camau cychwynnol y datblygiad wedi'u cwblhau mewn gwirionedd y gall datblygiad fynd yn ei flaen—er enghraifft, y rhannau hynny y mae datblygwyr yn aml yn eu gweld fel pethau sy'n braf eu cael, ond yn hawdd dod allan ohonynt, fel parciau chwarae i blant? Ac a ydych yn cytuno â mi y dylai pob datblygiad newydd—pob cartref newydd, hynny yw—gael mynediad hawdd at fannau gwyrdd ac os yn bosibl, at fannau glas hefyd, fel y gall pawb gael y budd, a'r manteision lles, sy'n digwydd o ganlyniad i allu byw'n agos at fyd natur?

Ydw, yn sicr rwy'n cytuno â rhai o'r cynigion hynny a chytunaf â'u byrdwn yn sicr. Felly, mae rhai problemau gwirioneddol gyda'r pwyntiau ynglŷn â pherfformiad yn y gorffennol. Rwy'n deall yn iawn beth rydych chi'n ceisio'i gyflawni gyda hynny, ond wrth gwrs, nid oes unrhyw beth o gwbl i atal pobl rhag sefydlu cwmnïau un cerbyd i adeiladu adeiladau penodol ac yn y blaen. Rydych yn wynebu problem wirioneddol o ran pwy'n union rydych chi'n credu sydd â'r problemau perfformiad yn y gorffennol. Rhoddwyd cynnig ar y pethau hyn mewn gwahanol fannau ac mae anawsterau'n codi gyda hwy, ond rwy'n deall y pwynt rydych chi'n ei wneud ac mae'n rhywbeth rydym eisiau gallu ei archwilio.

Y ffordd well o'i wneud, wrth gwrs, yw gwneud i'r system gynllunio weithio'n iawn ac annog pobl i ddod ymlaen yn y ffordd ddemocrataidd gywir a'u galluogi i wneud hynny—felly, cynorthwyo sefydliadau fel Cymorth Cynllunio i sicrhau bod poblogaethau lleol yn gallu cymryd rhan yn y broses gynllunio yn gynnar ac nid dim ond pan fyddant yn sylweddoli bod datblygiad nad ydynt yn ei hoffi ar fin cael ei godi, wyddoch chi, pan fydd yr arwyddion wedi'u codi a'r hysbysiadau ar byst telegraff ym mhobman, ond eu cael i gymryd rhan yn y broses gynllunio mewn gwirionedd. Rwy'n awyddus iawn i wneud hynny ac mae ffyrdd o wneud hynny drwy sefydliadau, megis Cymorth Cynllunio ac eraill, sy'n helpu gwahanol gymunedau i gyflwyno pethau penodol yr hoffent eu gweld yn eu hardaloedd. Felly, rwy'n falch iawn o wneud hynny.

Ceir ystod eang o bethau roeddem am eu gwneud ac nad oeddem yn gallu eu gwneud oherwydd y pandemig, yn ymwneud â rheoliadau adeiladu, sy'n gorfodi pethau fel safonau gofod, seilwaith gwyrdd, parciau, gofod awyr agored ac yn y blaen, ac rwy'n siŵr y bydd unrhyw Lywodraeth sydd mewn grym ar ôl yr etholiadau sydd ar y ffordd eisiau eu datblygu. Mae'r rhan helaethaf o'r gwaith wedi'i wneud eisoes gan swyddogion, ond oherwydd y pandemig, ni allem ei orffen cyn yr etholiadau. Felly, rwy'n awyddus iawn i bwy bynnag sydd mewn grym wedyn allu manteisio ar hynny. A byddai hynny'n datrys rhai o'r materion rydych yn sôn amdanynt—ynglŷn â sicrhau bod y tai yn dai o ansawdd da am oes, gyda gofod awyr agored, neu falconïau addas ac yn y blaen os mai fflatiau ydynt. Felly, rwy'n awyddus iawn i wneud hynny.

Y darn olaf o'r jig-so hwnnw, sy'n llawer mwy cymhleth, yw'r hyn a wnewch am ganiatâd cynllunio sydd eisoes wedi'i roi ond nad yw wedi'i ddatblygu eto, ac sy'n ddarostyngedig i hen reolau erbyn hyn. Felly, yr enghraifft yr hoffwn ei rhoi i chi yw un y systemau chwistrellu mewn adeiladau. Sicrhaodd fy nghyd-Aelod Ann Jones fod y ddeddfwriaeth arloesol honno'n mynd drwodd. Cafodd ei gwawdio ar y pryd; profwyd wrth edrych yn ôl ei bod yn hollol gywir, ond mae gennym dai newydd yn dal i gael eu hadeiladu yng Nghymru heb systemau chwistrellu ynddynt oherwydd bod gan bobl ganiatâd cynllunio a oedd wedi'i ddechrau ac roedd ganddynt hawl i orffen y gwaith adeiladu. Felly, hoffwn gael lle ac amser i edrych eto ar y ddeddfwriaeth gynllunio i weld a allwn wneud rhywbeth ynglŷn â sicrhau bod pobl yn adeiladu yn ôl y rheoliadau adeiladu presennol ac nid y rhai a oedd yn bodoli ar yr adeg y dechreuodd y caniatâd cynllunio. Felly, yn sicr, hoffem weithio ar hynny ar ôl yr etholiad. Mae gan nifer fawr o bobl ledled Cymru ddiddordeb mewn edrych i weld beth y gellir ei wneud ynglŷn â hynny. Os ydym i gyd yn ôl ar ôl yr etholiad, rwy'n siŵr y gallwn lunio gweithgor cyflym i allu gwneud hynny.