Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 2:47 pm ar 10 Mawrth 2021.
Ydw, yn sicr rwy'n cytuno â rhai o'r cynigion hynny a chytunaf â'u byrdwn yn sicr. Felly, mae rhai problemau gwirioneddol gyda'r pwyntiau ynglŷn â pherfformiad yn y gorffennol. Rwy'n deall yn iawn beth rydych chi'n ceisio'i gyflawni gyda hynny, ond wrth gwrs, nid oes unrhyw beth o gwbl i atal pobl rhag sefydlu cwmnïau un cerbyd i adeiladu adeiladau penodol ac yn y blaen. Rydych yn wynebu problem wirioneddol o ran pwy'n union rydych chi'n credu sydd â'r problemau perfformiad yn y gorffennol. Rhoddwyd cynnig ar y pethau hyn mewn gwahanol fannau ac mae anawsterau'n codi gyda hwy, ond rwy'n deall y pwynt rydych chi'n ei wneud ac mae'n rhywbeth rydym eisiau gallu ei archwilio.
Y ffordd well o'i wneud, wrth gwrs, yw gwneud i'r system gynllunio weithio'n iawn ac annog pobl i ddod ymlaen yn y ffordd ddemocrataidd gywir a'u galluogi i wneud hynny—felly, cynorthwyo sefydliadau fel Cymorth Cynllunio i sicrhau bod poblogaethau lleol yn gallu cymryd rhan yn y broses gynllunio yn gynnar ac nid dim ond pan fyddant yn sylweddoli bod datblygiad nad ydynt yn ei hoffi ar fin cael ei godi, wyddoch chi, pan fydd yr arwyddion wedi'u codi a'r hysbysiadau ar byst telegraff ym mhobman, ond eu cael i gymryd rhan yn y broses gynllunio mewn gwirionedd. Rwy'n awyddus iawn i wneud hynny ac mae ffyrdd o wneud hynny drwy sefydliadau, megis Cymorth Cynllunio ac eraill, sy'n helpu gwahanol gymunedau i gyflwyno pethau penodol yr hoffent eu gweld yn eu hardaloedd. Felly, rwy'n falch iawn o wneud hynny.
Ceir ystod eang o bethau roeddem am eu gwneud ac nad oeddem yn gallu eu gwneud oherwydd y pandemig, yn ymwneud â rheoliadau adeiladu, sy'n gorfodi pethau fel safonau gofod, seilwaith gwyrdd, parciau, gofod awyr agored ac yn y blaen, ac rwy'n siŵr y bydd unrhyw Lywodraeth sydd mewn grym ar ôl yr etholiadau sydd ar y ffordd eisiau eu datblygu. Mae'r rhan helaethaf o'r gwaith wedi'i wneud eisoes gan swyddogion, ond oherwydd y pandemig, ni allem ei orffen cyn yr etholiadau. Felly, rwy'n awyddus iawn i bwy bynnag sydd mewn grym wedyn allu manteisio ar hynny. A byddai hynny'n datrys rhai o'r materion rydych yn sôn amdanynt—ynglŷn â sicrhau bod y tai yn dai o ansawdd da am oes, gyda gofod awyr agored, neu falconïau addas ac yn y blaen os mai fflatiau ydynt. Felly, rwy'n awyddus iawn i wneud hynny.
Y darn olaf o'r jig-so hwnnw, sy'n llawer mwy cymhleth, yw'r hyn a wnewch am ganiatâd cynllunio sydd eisoes wedi'i roi ond nad yw wedi'i ddatblygu eto, ac sy'n ddarostyngedig i hen reolau erbyn hyn. Felly, yr enghraifft yr hoffwn ei rhoi i chi yw un y systemau chwistrellu mewn adeiladau. Sicrhaodd fy nghyd-Aelod Ann Jones fod y ddeddfwriaeth arloesol honno'n mynd drwodd. Cafodd ei gwawdio ar y pryd; profwyd wrth edrych yn ôl ei bod yn hollol gywir, ond mae gennym dai newydd yn dal i gael eu hadeiladu yng Nghymru heb systemau chwistrellu ynddynt oherwydd bod gan bobl ganiatâd cynllunio a oedd wedi'i ddechrau ac roedd ganddynt hawl i orffen y gwaith adeiladu. Felly, hoffwn gael lle ac amser i edrych eto ar y ddeddfwriaeth gynllunio i weld a allwn wneud rhywbeth ynglŷn â sicrhau bod pobl yn adeiladu yn ôl y rheoliadau adeiladu presennol ac nid y rhai a oedd yn bodoli ar yr adeg y dechreuodd y caniatâd cynllunio. Felly, yn sicr, hoffem weithio ar hynny ar ôl yr etholiad. Mae gan nifer fawr o bobl ledled Cymru ddiddordeb mewn edrych i weld beth y gellir ei wneud ynglŷn â hynny. Os ydym i gyd yn ôl ar ôl yr etholiad, rwy'n siŵr y gallwn lunio gweithgor cyflym i allu gwneud hynny.