Diolch, Dirprwy Lywydd. Mae'r 12 mis diwethaf wedi bod yn eithriadol o heriol i wasanaethau cyhoeddus yng Nghymru, ac mae hefyd wedi eu hatal rhag bwrw ymlaen â rhywfaint o waith lle mae hyn yn gofyn am gyswllt wyneb yn wyneb â chymunedau. O dan adran 101 o Ddeddf Tai (Cymru) 2014, mae dyletswydd ar awdurdodau tai lleol i gwblhau asesiad llety Sipsiwn a Theithwyr, neu GTAA fel y'i gelwir. Ar gyfer y rhan fwyaf o awdurdodau, roedd yr asesiad hwn i fod i gael ei wneud ar 25 Chwefror 2021. Mae cyfyngiadau COVID wedi golygu nad yw awdurdodau tai lleol wedi gallu ymgymryd â gwaith ymgysylltu yn effeithiol, ac mae eu hasesiad llety Sipsiwn a Theithwyr yn dibynnu ar hynny. Mae'r Gorchymyn sy'n cael ei drafod heddiw yn rhoi 12 mis ychwanegol i awdurdodau tai lleol gwblhau eu hasesiadau llety Sipsiwn a Theithwyr.

Bydd y Gorchymyn drafft yn diwygio Deddf Tai (Cymru) 2014 i ymestyn y cyfnod adolygu presennol o bum mlynedd i chwe blynedd. Ar ôl hynny, bydd cyfnod yr adolygiad yn dychwelyd i gylch pum mlynedd. Bydd y cyfnod ymestyn yn caniatáu i awdurdodau tai lleol gynnal asesiad priodol o anghenion llety Sipsiwn a Theithwyr sy'n byw yn eu hardal, ac i wneud hynny mewn ffordd sydd fwyaf tebygol o arwain at ymgysylltu cryf â chymunedau. A'm gobaith i yw y byddwn, wrth ddarparu'r estyniad, yn caniatáu amser i awdurdodau lleol gynnal yr asesiad mwyaf cadarn o angen posibl fel bod anghenion llety Sipsiwn a Theithwyr ledled Cymru yn cael eu nodi a'u diwallu yn llwyr. A bydd hyn, yn ei dro, yn gwella canlyniadau i Sipsiwn a Theithwyr a hefyd yn gweithredu i leihau gwersylloedd diawdurdod. Felly, rwy'n ddiolchgar i awdurdodau tai lleol, grŵp rhanddeiliaid arbenigol Llywodraeth Cymru, a rhai aelodau o'r gymuned am eu cyngor a'u cefnogaeth ynghylch yr estyniad arfaethedig hwn.