1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 16 Mawrth 2021.
7. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cymryd i gefnogi economi Sir Benfro drwy gydol pandemig COVID-19? OQ56435
Llywydd, mae dros 4,000 o fusnesau yn Sir Benfro wedi cael mwy na £91 miliwn mewn grantiau ers dechrau'r pandemig er mwyn cefnogi yr economi leol honno.
Diolch am yr ymateb yna, Prif Weinidog. Nawr, cafodd cyhoeddiad Llywodraeth Cymru ddydd Gwener ymateb o rwystredigaeth arbennig ymhlith busnesau lleol nad ydyn nhw'n rhai hanfodol yn Sir Benfro, yr oedd rhai ohonyn nhw wedi cynllunio ar gyfer ailagor posibl yr wythnos hon ac wedi mynd i gostau i wneud hynny. Awgrymwyd gennych chi yn y gorffennol y dylai busnesau sy'n gwerthu cynhyrchion nad ydyn nhw'n hanfodol geisio ailagor o ddydd Llun nesaf, ac mae hynny wedi ei oedi hyd at 12 Ebrill erbyn hyn. Yng ngoleuni'r newid cyfeiriad hwn gan Lywodraeth Cymru, a allwch chi gadarnhau yn union pa dystiolaeth wyddonol a ddefnyddiwyd i barhau i atal ailagor siopau manwerthu nad ydyn nhw'n hanfodol tan 12 Ebrill, ac a allwch chi gadarnhau y bydd Llywodraeth Cymru yn digolledu busnesau am y costau yr aethpwyd iddynt, fel na fydd y busnesau hynny, o leiaf, o dan anfantais ariannol ychwanegol o ganlyniad i'r oedi cyn ailagor siopau manwerthu nad ydyn nhw'n hanfodol?
Wel, Llywydd, rwyf i wedi cymryd y rhagofal o ddod gyda mi yr hyn a ddywedais mewn gwirionedd ar 19 Chwefror wrth edrych ymlaen at yr adolygiad tair wythnos presennol. Ni ddywedais yr hyn y mae Mr Davies wedi ei awgrymu o gwbl. Felly, gadewch i ni edrych ar yr hyn a ddywedwyd mewn gwirionedd. Dyma fe. Dywedais, 'Byddwn wedyn yn edrych'—ac roeddwn i'n sôn am y tair wythnos hon—'i weld pa un a'—felly, 'pa un a'—'y gallwn ni ddechrau'—felly, 'dechrau'—'ailagor rhai'—rhai—'siopau manwerthu nad ydyn nhw'n hanfodol.'
Dyna'r hyn a ddywedais i. Y byddem ni'n ystyried pa un a allem ni ddechrau ailagor rhai siopau manwerthu nad ydyn nhw'n rhai hanfodol. Ac, mewn gwirionedd, Llywydd, dyna'n union yr ydym ni wedi ei wneud, a dyna'n union y byddwn ni'n ei wneud, oherwydd, o 22 Mawrth ymlaen, bydd y siopau hynny sydd eisoes ar agor yn gwerthu nwyddau hanfodol yn cael gwerthu'r ystod lawn o nwyddau y bydden nhw'n eu cynnig fel arfer, a bydd hynny hefyd yn cynnwys yr holl eitemau hynny nad ydyn nhw'n hanfodol. Mae'n ddiogel gwneud hynny oherwydd bod y siopau hynny eisoes ar agor. Maen nhw eisoes yn cydymffurfio â'r rheoliadau cryfach a roddwyd ar y llyfr statud gennym ni yma yng Nghymru ym mis Ionawr, i gymryd amrywiolyn Caint i ystyriaeth. Mae manwerthwyr eraill nad ydyn nhw'n rhai hanfodol yn gwybod erbyn hyn, ar 12 Ebrill, yr un diwrnod ag yn Lloegr—cofiwch y dull pedair gwlad hwnnw yr oedd y Blaid Geidwadol yn awyddus i'w hyrwyddo—ar yr un diwrnod ag yn Lloegr, bydd yr holl siopau manwerthu eraill nad ydyn nhw'n rhai hanfodol yng Nghymru yn ailagor. Yn y cyfamser, bydd y sector yn cael ei gynorthwyo gan £150 miliwn o gymorth ychwanegol yr oeddwn i hefyd yn gallu ei gyhoeddi ddydd Gwener diwethaf, i gymryd i ystyriaeth y ffaith y byddai'n well gan y busnesau hynny, wrth gwrs, fod ar agor. Byddai'n well ganddyn nhw fod yn agor, byddai'n well ganddyn nhw fod yn masnachu nag yn aros am grant gan Lywodraeth Cymru—rwy'n deall hynny yn llwyr. A chyn gynted ag y bydd hi'n ddiogel i wneud hynny, a chyn gynted ag y gallan nhw gymryd yr wythnosau nesaf i ystyriaeth i wneud eu hunain yn ddiogel, yna, ar 12 Ebrill, byddant hwythau nhw i gyd yn cael ailagor hefyd.
Ac yn olaf, cwestiwn 8, Laura Jones.