– Senedd Cymru am 4:40 pm ar 16 Mawrth 2021.
Eitem 8 ar ein hagenda yw Rheoliadau Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 (Diwygiadau Canlyniadol a Darpariaethau Amrywiol) 2021. Galwaf ar y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol i gynnig y cynnig—Julie James.
Cynnig NDM7648 Rebecca Evans
Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:
1. Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Reoliadau Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 (Diwygiadau Canlyniadol a Darpariaethau Amrywiol) 2021 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 23 Chwefror 2021.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Cynigiaf y cynnig. Fel y bydd yr Aelodau yn cofio efallai, fe wnaethom ni reoliadau brys y llynedd i ganiatáu i gyrff llywodraeth leol gyfarfod o bell a chyhoeddi dogfennau cyfarfodydd yn electronig. Ni fyddai'r cyrff hyn fel arall wedi gallu cyfarfod yn gyfreithlon nac yn ddiogel, na pharhau â'u busnes yn ystod y pandemig.
Fe'u croesawyd yn gynnes gan randdeiliaid ac mae'r rheoliadau hyn hefyd wedi galluogi cyrff i weithio'n fwy hyblyg ac effeithlon, ac mae prosesau gwneud penderfyniadau wedi bod ar gael i gynulleidfa ehangach o lawer. Mae rhai cyrff mewn gwirionedd wedi adrodd am fwy o bresenoldeb mewn cyfarfodydd. Fodd bynnag, mae'r rheoliadau brys hyn wedi eu cyfyngu o ran amser a dim ond yn berthnasol ar gyfer cyfarfodydd hyd at ddiwedd mis Ebrill. Fe wnaeth diwygiadau'r Llywodraeth i Ddeddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 ddarpariaeth barhaol sy'n galluogi cyfarfodydd awdurdodau lleol i gael eu cynnal yn gyfan gwbl o bell a darparu ar gyfer cyhoeddi hysbysiadau o gyfarfodydd a dogfennau cyfarfodydd eraill yn electronig. Rwy'n bwriadu dod â'r darpariaethau hyn i rym ar 1 Mai. Bydd cyrff llywodraeth leol yng Nghymru yn cael eglurder ynghylch sut y byddan nhw'n cynnal eu cyfarfodydd ac yn gweithredu eu busnes pan fydd y rheoliadau argyfwng yn peidio â bod yn effeithiol, a byddai hyn hefyd yn dod â gweithdrefnau cyfarfod i'r unfed ganrif ar hugain. Bydd y rheoliadau sydd ger eich bron heddiw yn sicrhau bod y diwygiadau canlyniadol angenrheidiol yn cael eu gwneud fel bod y ddeddfwriaeth gysylltiedig bresennol yn adlewyrchu'n gywir y newidiadau deddfwriaethol sy'n deillio o'r diwygiadau hyn.
Mae'r rheoliadau hefyd yn mynd i'r afael ag anghysondeb o'r rheoliadau brys. Ar hyn o bryd, mae'n rhaid i unrhyw ddogfennau a gyhoeddir yn electronig o dan y rheoliadau hynny, sy'n ymwneud â chyfarfod a gynhaliwyd rhwng 22 Ebrill 2020 a 30 Ebrill 2021, neu i benderfyniad gweithredol a wnaed yn ystod y cyfnod hwnnw, fod ar gael yn electronig am gyfnod amhenodol. Bydd y rheoliadau hyn yn cyfyngu ar y gofyniad hwn i chwe blynedd o ddyddiad y cyfarfod neu'r penderfyniad, sy'n gyson â'r cyfnodau cadw y darperir ar eu cyfer yn y darpariaethau parhaol a nodir yn Neddf 2021. Bydd hyn yn sicrhau dull cymesur sy'n cydbwyso hygyrchedd y cyhoedd â beichiau gweinyddol ar awdurdodau.
Dylwn hefyd hysbysu'r Aelodau bod dau fân newid technegol i ddrafftio'r rheoliadau ers iddyn nhw gael eu gosod ar ffurf drafft, sef mân gywiriad i droednodyn a mewnosod y flwyddyn mewn enw deddfiad. Diolch.
Galwaf yn awr ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, Mick Antoniw.
Diolch, Dirprwy Lywydd, unwaith eto. Fe wnaethom ni ystyried y rheoliadau hyn yn ein cyfarfod bore ddoe, unwaith eto, ac mae ein hadroddiad yn cynnwys un pwynt technegol ac un pwynt rhinweddau.
Mae'r pwynt adrodd technegol yn nodi bod rheoliadau 10 ac 11 yn ei gwneud hi'n ofynnol i hysbysiadau neu ddogfennau a gyhoeddwyd rhwng 22 Ebrill 2020 a 30 Ebrill 2021 barhau i fod ar gael yn electronig am gyfnod o chwe blynedd, fel yr amlinellodd y Gweinidog. Ni fydd y rheoliadau yn dod i rym tan 1 Mai 2021. Fe wnaeth ein pwynt adrodd ymchwilio i ba un a yw rheoliadau 10 ac 11 yn ôl-weithredol yn newid y gyfraith sy'n ymwneud â dogfennau a gyhoeddwyd cyn i'r rheoliadau ddod i rym. Nid yw'r darpariaethau galluogi ar gyfer y rheoliadau hyn yn Neddf 2021 a Deddf Llywodraeth Leol 2000 yn darparu awdurdod datganedig i'r rheoliadau fod ag effaith ôl-weithredol. Mae ymateb Llywodraeth Cymru i'n hadroddiad yn cadarnhau nad oes gan rheoliadau 10 ac 11 yr effaith gyfreithiol ôl-weithredol honno. Dywedodd Llywodraeth Cymru wrthym mai darpariaeth ôl-weithredol, yn ei barn hi, yw unrhyw ddarpariaeth sy'n newid y gyfraith berthnasol fel ei bod yn dod i rym o adeg cyn i'r ddarpariaeth honno ddod i rym. Mae Llywodraeth Cymru o'r farn bod rheoliad 10 yn newid y gyfraith o ran digwyddiadau sy'n digwydd ar neu ar ôl y diwrnod y mae'r gyfraith mewn grym. O ran rheoliad 11, nid yw Llywodraeth Cymru o'r farn ei bod yn newid y gyfraith fel ei bod ag effaith o adeg cyn i'r ddarpariaeth honno ddod i rym.
Mae'r pwynt adrodd ar rinweddau ond yn nodi na chynhaliwyd ymgynghoriad ynghylch y rheoliadau. Diolch, Dirprwy Lywydd.
Unwaith eto, nid oes gennyf siaradwyr nac unrhyw un sy'n dymuno gwneud ymyriad. Felly, y Gweinidog i ymateb i'r ddadl.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Rwy'n ddiolchgar i Gadeirydd y pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad am eu hystyriaeth y bore yma a'u hystyriaeth gyflym o ymateb y Llywodraeth. Galwaf ar yr Aelodau i gymeradwyo'r rheoliadau.
Diolch. Y cynnig yw ein bod yn derbyn y cynnig. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Mae gwrthwynebiad. Byddwn yn gohirio pleidleisio ar hyn tan y cyfnod pleidleisio.
Yn unol â Rheol Sefydlog 12.24, oni bai bod gwrthwynebiad, caiff y 10 cynnig o dan eitemau 9 i 18 eu grwpio i'w trafod, ond gyda phleidleisiau ar wahân. Nid wyf yn gweld unrhyw wrthwynebiadau i'r cynnig hwn.