Diolch, Llywydd. Mae'n bleser gennyf i gyflwyno Gorchymyn Ystadegau Swyddogol (Cymru) (Diwygio) 2021. Mae'r pŵer i Weinidogion Cymru wneud y Gorchymyn wedi'i gynnwys yn adran 6(1)(b) o Ddeddf y Gwasanaeth Ystadegau a Chofrestru 2007. Mae adran 65(7) y Ddeddf honno yn datgan na chaiff Gweinidogion Cymru wneud y Gorchymyn heb gymeradwyaeth gan y Senedd.

Diben y Gorchymyn diwygio yw dynodi'r ystadegau sydd wedi'u cynhyrchu neu sydd i'w cynhyrchu gan Iechyd a Gofal Digidol Cymru sydd newydd ei greu fel ystadegau swyddogol. Mae gwneud hynny'n cynnig sicrwydd bod yr ystadegau y maen nhw'n eu cynhyrchu yn ddibynadwy, o safon, ac o werth cyhoeddus. Mae hefyd yn golygu y bydd yr ystadegau hyn wedyn yn destun monitro ac adrodd gan Awdurdod Ystadegau'r DU. Cafodd y pŵer i wneud Gorchymyn ystadegau swyddogol hwn ei arfer yn gyntaf gan Weinidogion Cymru yn 2013, pan gafodd pum corff eu rhestru. Cafodd Gorchymyn pellach ei wneud yn 2017, i gynnwys 14 corff ychwanegol ledled gwahanol sectorau yng Nghymru. Mae'r Gorchymyn diwygio hwn yn adlewyrchu'r broses o drosglwyddo swyddogaethau a staff Gwasanaeth Gwybodeg GIG Cymru o ymddiriedolaeth GIG Felindre i'r corff newydd.

Mae pwysigrwydd ystadegau a data swyddogol yn fwy cyffredinol, a diddordeb y cyhoedd ynddo, wedi'u hamlygu yn ystod y pandemig. Mae cyhoeddi ystadegau swyddogol a gwybodaeth reoli ynghylch COVID-19 yn cynnwys nifer o sefydliadau ochr yn ochr â Llywodraeth Cymru, yn enwedig Iechyd Cyhoeddus Cymru, sydd eisoes wedi'u henwi yn y Gorchymyn, a Gwasanaeth Gwybodeg GIG Cymru. Nid yw Gwasanaeth Gwybodeg GIG Cymru yn cyhoeddi ystadegau COVID na gwybodaeth reoli eu hunain yn uniongyrchol, ond maen nhw'n darparu data i gefnogi eu cyhoeddi, er enghraifft, gwybodaeth frechu o system imiwneiddio Cymru. Felly, mae'n bwysig bod Iechyd a Gofal Digidol Cymru, fel sefydliad olynol, yn parhau i weithio yng nghyd-destun ystadegau swyddogol a'r cod ymarfer. Mae'r Gorchymyn yn galluogi Iechyd a Gofal Digidol Cymru i gyhoeddi data fel ystadegau swyddogol pan fyddan nhw o'r farn ei bod yn briodol a phan fydd trefniadau cadarn wedi'u sefydlu i wneud hynny.

Mae ystadegau swyddogol yn darparu ffenestr ar ein cymdeithas, yn llywio'r broses o wneud penderfyniadau ac yn galluogi'r cyhoedd i ddwyn y Llywodraeth i gyfrif. Mae'r Gorchymyn hwn yn sicrhau y bydd y corff newydd sy'n gyfrifol am ddarparu gwasanaethau iechyd a gofal digidol i gleifion a'r cyhoedd yng Nghymru yn darparu ystadegau dibynadwy o safon a fydd yn helpu i lywio a llunio lles cenedlaethau'r dyfodol. Rwy'n gofyn i'r Aelodau gefnogi'r Gorchymyn.