3. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ddiogelwch cymunedol yn Alun a Glannau Dyfrdwy? OQ56487

Diolchaf i Jack Sargeant, Llywydd, am y cwestiwn yna. Ddydd Iau diwethaf, 18 Mawrth, cadeiriais gyfarfod diweddaraf bwrdd partneriaeth plismona Cymru. Adolygodd y bwrdd brofiad cymunedau yn ystod y pandemig, ac ailymrwymodd Llywodraeth Cymru a'r heddlu i weithredu gyda'i gilydd i gefnogi cymunedau cryf a diogel ar draws ein gwlad, gan gynnwys etholaeth yr Aelod.

Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Byddwch yn gwybod bod y Torïaid wedi dod i Alun a Glannau Dyfrdwy ac wedi addo 62 o swyddogion yr heddlu newydd, yn benodol yng Nglannau Dyfrdwy. Nid ydyn nhw wedi darparu yr un, yn benodol yng Nglannau Dyfrdwy. Mae Llafur Cymru wedi ariannu swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu ar draws Alun a Glannau Dyfrdwy ac mae Torïaid Cymru bellach wedi ymrwymo i'w torri hwythau hefyd. Prif Weinidog, mae toriadau heddlu'r Torïaid wedi taro fy nghymuned i yn galed. A wnewch chi ymrwymo i ariannu hyd yn oed mwy o swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu i weithio gyda chymunedau i wneud ein strydoedd yn fwy diogel, ac a wnewch chi barhau i gamu i mewn a gweithredu yn lle methodd Prif Weinidog y DU â gwneud hynny?

Llywydd, diolchaf i Jack Sargeant am y pwyntiau pwysig iawn yna, ac mae'n iawn: hanes y Blaid Geidwadol am ddegawd yw dadariannu'r heddlu ar draws y Deyrnas Unedig. Rhwng 2010 a 2018—i gyd yn flynyddoedd pan oedd y Blaid Geidwadol yn rhedeg Llywodraeth y DU—gostyngodd niferoedd yr heddlu yng Nghymru a Lloegr gan gyfanswm syfrdanol o 21,732 o swyddogion. Mae hynny bron i 500 yn llai o heddlu ar y strydoedd yma yng Nghymru oherwydd penderfyniadau bwriadol y Llywodraeth Geidwadol. A hyd yn oed pe byddai eu holl gynlluniau presennol yn llwyddo—fel y dywedodd Jack Sargeant, nid oes yr un o'r 62 o swyddogion a addawyd ganddyn nhw yn Alun a Glannau Dyfrdwy wedi dod i'r amlwg hyd ama—hyd yn oed pe bydden nhw'n llwyddo yn llwyr, ni fyddai'r niferoedd hynny yn gwella i ble'r oedd niferoedd plismona cyn blynyddoedd maith y Torïaid o dorri cyllidebau'r heddlu a niferoedd yr heddlu. Rwy'n falch iawn o'r ffaith bod Llywodraethau olynol yng Nghymru ers 2011 wedi ariannu 500 o swyddogion yr heddlu a swyddogion cymorth cymunedol, ac os caiff y Llywodraeth hon ei dychwelyd ym mis Mai, nid yn unig y bydd y 500 o swyddogion hynny yn parhau yn eu swyddi, ond byddwn yn ychwanegu atyn nhw gyda 100 o swyddogion eraill, fel bod mwy o bobl yn gweithio ar y strydoedd ym mhob rhan o Gymru.

Mae diogelwch cymunedol yn Sir y Fflint ac ar draws y gogledd yn gofyn am weithio amlasiantaeth cydgysylltiedig gyda chymunedau eu hunain ac mae swyddogaeth Heddlu Gogledd Cymru yn ganolog i hyn. Gan fod diogelwch cymunedol yn fater datganoledig, byddai'r Ceidwadwyr Cymreig yn parhau i gefnogi ac ariannu niferoedd swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu yng Nghymru, gan weithio ochr yn ochr â rhaglen Llywodraeth Geidwadol y DU i recriwtio 20,000 o swyddogion yr heddlu ychwanegol yng Nghymru a Lloegr erbyn mis Mawrth 2023. Sut ydych chi'n bwriadu, felly, sicrhau gwaith partneriaeth rhwng Llywodraethau Cymru a'r DU ar yr agenda hon, lle mae'r cynnydd gwirioneddol i swyddogion ychwanegol yng Nghymru a Lloegr eisoes wedi cyrraedd 6,620 erbyn 31 Rhagfyr 2020, gan gynnwys 302 o swyddogion ychwanegol yng Nghymru, a 62 yn y gogledd, gyda chynnydd pellach i ddilyn yn ystod y ddwy flynedd nesaf, gan gydnabod bod diogelwch cymunedol yn y gogledd yn gwbl ddibynnol ar waith integredig sefydledig gogledd Cymru gyda'u heddluoedd partner cyfagos yng ngogledd-orllewin Lloegr?

Llywydd, a yw'r Aelod yn gofyn o ddifrif i ni longyfarch ei blaid gan eu bod nhw wedi llwyddo i adfer un chwarter o'r toriadau i niferoedd yr heddlu a achoswyd ganddyn nhw yng Nghymru a Lloegr dros y degawd diwethaf? A yw hwnna'n gynnig difrifol y mae'n ei wneud i ni y prynhawn yma? Pan fyddaf i'n siarad â phobl sy'n poeni am ddiogelwch cymunedol, dydyn nhw ddim yn siarad â mi am weithio asiantaeth cydgysylltiedig. Yr hyn y maen nhw'n ei ofyn yw, 'Pam nad oes mwy o bobl yma, ar y stryd, yn gwneud y gwaith yr ydym ni eisiau iddyn nhw ei wneud?' A'r ateb yw: oherwydd bod ei Lywodraeth ef wedi cymryd bron i 22,000 o'r bobl hynny i ffwrdd, a Llywodraeth Cymru wnaeth gamu i mewn i ailgyflwyno'r 500 o swyddogion yr heddlu a'r swyddogion cymorth cymunedol hynny y byddem ni wedi gorfod gwneud hebddyn nhw fel arall. Nid oes diben o gwbl i'r Blaid Geidwadol yng Nghymru esgus bod eu plaid nhw wedi gwneud unrhyw beth heblaw dadariannu'r heddlu flwyddyn ar ôl blwyddyn, a'r Llywodraeth hon a gamodd ymlaen i helpu i gadw pobl yn ddiogel.