6. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog a'r Prif Chwip: Cynllun Gweithredu Cydraddoldeb Hiliol Cymru — Cymru wrth-hiliol

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:35 pm ar 23 Mawrth 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of John Griffiths John Griffiths Labour 5:35, 23 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

Rwy'n croesawu'r cynllun gweithredu yn fawr iawn, Gweinidog, ac rwy'n derbyn yn llwyr y pwynt yr ydych wedi ei wneud, ac y mae cynifer o'r rhanddeiliaid wedi ei wneud, yn gyson dros gyfnod o amser, y bu llawer o nodi problemau, ond dim hanner digon o weithredu i fynd i'r afael â nhw, ac rwyf i'n credu mai dyna pam y mae cynllun gweithredu i'w groesawu gymaint.

Fel yr ydych wedi ei ddweud, mae'r pandemig wedi gwneud y problemau, yr anghydraddoldebau y mae ein cymunedau pobl dduon, Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig yn eu hwynebu, yn glir iawn. Y bore yma, ymwelais â mosg Jamia yng Nghasnewydd, a oedd wedi ei sefydlu yn ganolfan frechu undydd ar gyfer heddiw, oherwydd na fu digon o bobl yn y cymunedau hynny yn derbyn y brechiad. Ac rydym yn gwybod eu bod wedi dioddef yn anghymesur o ran y niwed corfforol ac, yn wir, effeithiau economaidd a chymdeithasol COVID-19 drwy gydol y pandemig. Felly, mae gwaith i'w wneud yn y fan yna, ac roedd yn dda gweld y fenter honno yng Nghasnewydd heddiw.

Efallai ei bod yn rhywfaint o baradocs mewn rhai ffyrdd, Gweinidog, er y bu llawer o nodi'r problemau, nad oes gennym ni ddigon o ystadegau o hyd mewn gwirionedd o ran y rhagfarn, y gwahaniaethu, y mae ein lleiafrifoedd ethnig yn eu hwynebu yma yng Nghymru. Felly, rwy'n croesawu'n fawr yr hyn yr ydych yn ei ddweud ynghylch yr angen i ni feddwl yn wahanol o ran mesur a monitro cynnydd, oherwydd yn amlwg, os nad ydym yn gwybod ein man cychwyn ac nad ydym yn gallu mesur y cynnydd yr ydym wedi ei wneud trwy'r cynllun gweithredu, yna, nid ydym mewn sefyllfa i roi sylwadau effeithiol ynghylch ei effeithiolrwydd a gweld a oes angen ei newid a'i addasu.

Felly, tybed a wnewch chi ddarparu ychydig mwy o fanylion o ran yr hyn y mae meddwl yn wahanol yn debygol o'i olygu o ran mesur a monitro cynnydd ar y ddarpariaeth hanfodol honno. Ac yn olaf, Gweinidog, o ran y gwaith sydd wedi ei wneud hyd yma, i ba raddau y mae'n cynnwys ystyriaeth o randdeiliaid o'r gymuned Roma, y gymuned Sipsiwn a Theithwyr a dinasyddion gwladol yr Undeb Ewropeaidd sy'n dal i fyw yng Nghymru? Mae angen i ni sicrhau ei fod mor gynhwysol â phosibl ac, yn aml iawn, mae angen allgymorth i'r cymunedau hyn, a byddwn i'n ddiolchgar am eich cyngor ar ba raddau y mae hynny'n debygol o gael ei gynnwys yn y cynllun gweithredu. Diolch yn fawr.