Eitem 14 yw'r nesaf, y cynnig i ddiwygio Rheolau Sefydlog dros dro, a'r aelod o'r Pwyllgor Busnes i gyflwyno'r cynnig—Rebecca Evans.

Cynnig NDM7675 Elin Jones

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

1. Yn ystyried adroddiad y Pwyllgor Busnes, ‘Diwygio Rheolau Sefydlog: Rheolau Sefydlog dros-dro’, a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 17 Mawrth 2021.

2. Yn cymeradwyo'r cynnig i ddiwygio Rheol Sefydlog 12 a 34, fel y nodir yn Atodiad A adroddiad y Pwyllgor Busnes.

3. Nodi argymhelliad y Pwyllgor Busnes ynghylch defnyddio pleidleisio electronig o bell o dan Reol Sefydlog 34.14A, yn dilyn etholiad y Senedd, gan gynnwys at ddibenion ethol y Llywydd a'r Dirprwy Lywydd.

Cynigiwyd y cynnig.

Cynigiwyd yn ffurfiol.

Felly, mae gennym ystod o Reolau Sefydlog dros dro y mae hyn yn berthnasol iddi. Credaf ei bod yn briodol y tro hwn, mae'n debyg, eu bod yn cael eu cymryd gyda'i gilydd, ac yn gyntaf, yr estyniad ar bleidleisio drwy ddirprwy ar gyfer absenoldeb rhiant; credaf fod hynny wedi'i gyflwyno fel darpariaeth dros dro. Yn fy marn i, dylem ganiatáu pleidleisio drwy ddirprwy—ac rwy'n siarad mewn gwirionedd mewn amgylchiadau heb ystyried COVID lle ceir rhagdybiaeth o gyfarfod yn y cnawd a phresenoldeb yng Nghaerdydd—ar gyfer absenoldeb mamolaeth neu dadolaeth neu absenoldeb rhiant priodol arall o dan y statud, o bosibl, a'n trefniadau cytundebol ein hunain. Ond os cawn hynny, mae'n cael cryn effaith rhwng y Llywodraeth a'r wrthblaid, a chredaf fod arnom angen yr eithriad cul hwn oherwydd hawliau mamolaeth a thadolaeth. Nid yw'n ymddangos yn iawn i mi y gellid eithrio'r unigolion hynny rhag pleidleisio mewn cysylltiad â'u swydd. Mae'n dda gweld bod Llywodraeth y DU wedi gwneud newid yn ddiweddar o ran Gweinidogion y DU mewn senario o'r fath, a chredaf ei bod yn iawn inni gael hyn. Yn bersonol, credaf mai dim ond yr agwedd gul benodol hon ar bleidleisio drwy ddirprwy y dylid ei gwneud yn barhaol, ond os nad yw hynny'n digwydd, credaf fod yr estyniad o fis Ebrill i fis Awst yn un da.

Ond rwy'n credu bod y cyfranogi o bell a wnawn, rwy'n credu ei fod yn newid y cydbwysedd rhwng y Llywodraeth a'r wrthblaid, oherwydd mae angen i'r Llywodraeth gael ei phleidleisiau i gael ei busnes drwodd; ni all fentro colli pleidlais drwy beidio â chael pobl i bleidleisio, felly i'r graddau ein bod yn pleidleisio o bell o'n cartrefi, yn hytrach na'i bod yn ofynnol i ni fod yng Nghaerdydd neu o bosibl yn pleidleisio o bell lle bynnag y digwyddwn fod, credaf fod hynny o fudd i'r Llywodraeth, oherwydd mae'n ei gwneud yn haws iddi gael ei busnes. Nid oes rhwystr o orfod cael ei holl Aelodau yng Nghaerdydd ar adeg benodol pan fydd pleidlais yn digwydd. Felly, ceir y newid hwnnw, ac nid wyf yn cefnogi estyniad ehangach i bleidleisio drwy ddirprwy oherwydd hynny.

Rydym yn ymestyn y Rheolau Sefydlog dros dro mewn perthynas â'r hybrid a'r gweithio'n gyfan gwbl o bell, yn ôl yr hyn rwy'n ei ddeall; nid wyf yn siŵr pam ein bod yn dal i weithio'n gyfan gwbl o bell yn hytrach na gweithio hybrid, fel y maent yn ei wneud yn San Steffan, ac i'r graddau y gallai barhau i Senedd y DU hyd at fis Mai neu fis Mehefin, rwy'n credu ei bod yn briodol y dylem gael y potensial o leiaf i'r opsiwn hybrid barhau. Rwyf wedi cael trafodaethau gyda rhai o fy nghydweithwyr yn y blaid ynghylch y pleidleisio o bell; fy nheimlad i yw efallai y dylech gyfarfod yn gorfforol mewn Senedd, ac mae rhai wedi meddwl bod cyfranogi o bell yn dda, a dylem ei wneud yn safon, oherwydd byddai hynny'n caniatáu i'n hadeilad gael ei addasu at ddibenion gwahanol mwy cynhyrchiol a defnyddiol, a gallai arbed symiau sylweddol o arian i'r trethdalwr. Ar y cyfan, serch hynny, o ran yr opsiynau hybrid ac o bell—yn sicr yr hybrid yw'r un sydd orau gennyf, felly mae'n debyg mai parhau â'r Rheolau Sefydlog dros dro hynny am gyfnod byr o leiaf y tu hwnt i'r etholiad yw'r peth iawn i'w wneud, o leiaf o ran cael yr opsiwn i ddarparu ar gyfer cyfarfodydd hybrid. Felly, o ran y Rheolau Sefydlog dros dro hyn, rydym yn bwriadu cefnogi eu hymestyn. Diolch. 

Does neb arall i siarad. Felly, y cynnig yw i ddiwygio'r Rheolau Sefydlog mewn perthynas â'r Rheolau Sefydlog dros dro. Oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu hynny? Nac oes. Dwi ddim yn gweld gwrthwynebiad, felly mae'r rheolau yna wedi cael eu derbyn.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.