Part of the debate – Senedd Cymru am 4:20 pm ar 24 Mawrth 2021.
Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Diddorol clywed catalog o ddadansoddiadau Mark Reckless am wahanol faterion cyfansoddiadol y Senedd. Diolch iddo am gymryd cymaint o ddiddordeb yn Rheolau Sefydlog ein Senedd genedlaethol, sefydliad y mae o ac eraill yma y prynhawn yma, yn anffodus, eisiau cael ei wared, wrth gwrs, yn groes i fandad cyson ein pobl. Nid buddiannau ein Senedd genedlaethol a'n gwlad ni sydd wedi bod dan sylw yn y drafodaeth hyd yma.
Beth bynnag, troi at eitem 15. Dwi yn credu ei bod hi'n bwysig cymryd y ddau gymal sydd yn y newid yma i'r Rheolau Sefydlog yn ymwneud â diffiniad o grwpiau gwleidyddol efo'i gilydd. Maen nhw'n gweithio fel un, efo'r cyntaf yn gwarchod hawliau pleidiau lleiafrifol i ffurfio ein grwpiau yn awtomatig, a'r ail yn rhoi disgresiwn i'r Llywydd ganiatáu ffurfio grwpiau nad oes ganddyn nhw fandad clir. Mae'r ail gymal yn sicrhau digon o hyblygrwydd i'r Llywydd wrth i amgylchiadau newid.
Felly, dydy'r rheolau newydd ddim yn mynd i atal grwpiau newydd rhag ffurfio. Ond beth fydd yna fydd system llawer mwy cadarn mewn lle. Mae'r newid yma yn mynd i roi mwy o dryloywder a gwell drefn, yn wahanol i'r hyn sydd wedi bod yn bosib yn y Senedd hon, ac, o wneud hynny, yn gwarchod enw da ein Senedd genedlaethol. Mae'r newid hefyd yn tanlinellu pwysigrwydd atebolrwydd democrataidd ac yn mynd i greu gwell sefydlogrwydd i'r sefydliad yn y dyfodol. Mae yna lawer o feddwl a thrafod wedi digwydd ynglŷn â'r union eiriad ynglŷn â'r newid yma, ac felly dwi'n annog pawb sy'n dymuno cadw enw da ein Senedd a chynnal ei sefydlogrwydd i gefnogi'r newid yma.