Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:47 pm ar 8 Mehefin 2021.
Wel, Llywydd, gadewch i mi ymdrin â rhan gyntaf cwestiwn yr Aelod yn gyntaf, gan fy mod i'n credu bod rhai pethau pwysig dim ond i sicrhau eu bod wedi eu deall a'u bod yn gyhoeddus, oherwydd efallai nad yw pob Aelod wedi gweld y ffigurau a gafodd eu cyhoeddi awr neu ddwy yn ôl gan Iechyd Cyhoeddus Cymru—y ffigurau diweddaraf sy'n nodi nifer yr achosion o amrywiolion delta yng Nghymru heddiw. Mae'r nifer wedi cynyddu ers dydd Gwener yn sgil 81 o achosion newydd eraill, ac mae'n sefyll nawr ar 178. 51 oedd y nifer pan wnaethom ni gyfarfod yma—. Wel, wnaethom ni ddim cyfarfod yma, naddo? Wythnos yn ôl i heddiw, pan gyhoeddwyd y ffigurau, roedd yn 51, a chynyddodd i 97 ddydd Gwener, ac mae'n 178 heddiw. Pan fydd arweinydd yr wrthblaid yn cyfeirio at arwyddocâd y pandemig yng Nghymru a'r ffaith fod pethau sy'n dal i fod yn peri gofid ac y mae angen eu gwylio'n ofalus iawn, rwy'n credu bod y ffigurau hynny yn peri i bob un ohonom gymryd saib i feddwl.
Nid wyf i'n anghytuno â'r hyn a ddywedodd am benderfyniadau unigryw yn cael eu gwneud yma yng Nghymru. Nid wyf i'n anghytuno â'r hyn a ddywedodd am yr angen i gynnal ymchwiliad priodol, ymchwiliad annibynnol, i'r modd y dylid cyflawni'r cyfrifoldebau a gynhelir yma. Ond fel y dywedais, rwyf i wedi cytuno nid yn unig â'r Prif Weinidog, ond â Phrif Weinidogion yr Alban a Gogledd Iwerddon, mai ymchwiliad annibynnol ar gyfer y DU gyfan, sy'n cwmpasu'r profiadau a'r penderfyniadau unigryw a wnaed mewn gwahanol rannau o'r Deyrnas Unedig, ond sy'n gallu edrych hefyd, felly, ar y cyd-destun ehangach y gwnaed y penderfyniadau hynny oddi mewn iddo, natur gydgysylltiedig llawer ohonyn nhw—. Lawer gwaith, mae ef wedi gwneud pwyntiau yma yn y Siambr, ac eto, maen nhw wedi bod yn bwyntiau teg pan fydd wedi eu gwneud, fod y ffyrdd yr ydym yn gwneud penderfyniadau yng Nghymru yn anochel yn gydgysylltiedig â phenderfyniadau a wneir dros ein ffin. Yr ymchwiliad y mae'r Prif Weinidog wedi ei gynnig, a'r ymrwymiadau y mae ei Lywodraeth wedi eu rhoi y byddwn yn rhan o'r broses o osod cylch gorchwyl yr ymchwiliad hwnnw, a'r pwyntiau y byddaf yn parhau i'w gwneud ynghylch yr angen i'r ymchwiliad gynnwys adrannau sy'n benodol i Gymru a sicrhau bod pobl yng Nghymru yn cael yr atebion i'r cwestiynau sydd ganddyn nhw, yn fy marn i o hyd, yw'r ffordd orau o roi'r cofnod mwyaf trylwyr i bobl o'r ffordd y mae digwyddiadau'r 15 mis diwethaf wedi gweithio eu hunain allan yng Nghymru a'r ffordd y mae penderfyniadau wedi eu gwneud yn y fan yma.