Part of the debate – Senedd Cymru am 4:57 pm ar 15 Mehefin 2021.
Cymru sydd â'r cyfraddau isaf o achosion o coronafeirws a gadarnhawyd yn y Deyrnas Unedig o hyd. Ochr yn ochr â hyn, mae cyflymder anhygoel ein gwaith o gyflwyno brechiadau yn parhau. Roedd ddoe yn garreg filltir allweddol gan fod pob oedolyn yng Nghymru wedi cael cynnig y brechlyn. Fodd bynnag, mae'r cynnydd pryderus yn nifer yr achosion o amrywiolion delta yn dod â lefel newydd o ansicrwydd. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi adrodd mai'r amrywiolyn mwy trosglwyddadwy hwn bellach yw'r amrywiolyn amlycaf yng Nghymru.
Roedd rheoliadau diwygio Rhif 11 sydd ger ein bron heddiw yn darparu i Gymru symud yn rhannol i lefel rhybudd 1 o 7 Mehefin. Rydym yn symud i lefel rhybudd 1 ychydig ar y tro yn hytrach nag mewn un cam. Mae hyn yn adlewyrchu'r ansicrwydd ynghylch yr amrywiolyn delta. Mae hefyd yn gyson â'r dull gofalus yr ydym wedi'i fabwysiadu yng Nghymru drwy gydol y pandemig.
Mae'r cam cyntaf hwn wedi canolbwyntio'n bennaf ar lacio'r cyfyngiadau ar ddigwyddiadau a gweithgareddau awyr agored. Bydd hyn yn rhoi amser i fwy o ddata ar yr amrywiolyn delta fod ar gael ac i fwy o bobl gael eu brechu. Gall hyd at 30 o bobl gyfarfod yn yr awyr agored erbyn hyn, gan gynnwys mewn gerddi preifat, lletygarwch awyr agored a mannau cyhoeddus. Gellir cynnal crynoadau a digwyddiadau mwy, wedi'u trefnu, yn yr awyr agored ar gyfer hyd at 4,000 o bobl sy'n sefyll a 10,000 o bobl yn eistedd hefyd. Mae hyn yn cynnwys rhai cyngherddau, gemau pêl-droed a gweithgareddau chwaraeon fel grwpiau rhedeg wedi'u trefnu. Mae'n rhaid i bob trefnydd gynnal asesiad risg llawn a rhoi mesurau ar waith i leihau'r risg o ddod i gysylltiad â'r coronafeirws a'i ledaenu, gan gynnwys cadw pellter cymdeithasol.
Yn olaf, bydd rheoliadau nawr yn caniatáu i aelwyd estynedig gynnwys tair aelwyd sy'n cael cyfarfod a chysylltu dan do. Byddwn yn ystyried newidiadau pellach i'r rheoliadau gan ganolbwyntio ar p'un a ydym eisiau caniatáu rhagor o weithgarwch dan do yn ddiweddarach yr wythnos hon. Byddwn yn parhau'n ochelgar; ni fyddwn ond yn cyflwyno llacio pellach os bydd cyflyrau iechyd y cyhoedd yn caniatáu hynny.
Bydd yr Aelodau'n ymwybodol, pan fyddwn yn gwneud y penderfyniadau hyn, wrth gwrs, yn ystod y dyddiau nesaf, fod arwyddion bod y DU yn mynd i drydedd don. Mae Llywodraeth y DU wedi oedi ei llacio a bydd angen inni asesu'r sefyllfa ddiweddaraf yng Nghymru. Byddwn, wrth gwrs, yn parhau i adolygu cymesuredd yr holl gyfyngiadau.
Mae rheoliadau diwygio Rhif 12 hefyd yn cael eu hystyried heddiw. Roedd y gwelliant hwn yn egluro'r rheolau i sicrhau bod hyd at 30 o bobl yn gallu cyfarfod yn yr awyr agored am unrhyw reswm, gan gynnwys trefnu barbeciw mewn maes parcio neu gwrdd â ffrindiau i ddathlu achlysur arbennig mewn gardd. Mae hyn yn cywiro problem gyda'r rheoliadau a allai fod wedi diffinio'r gweithgareddau hyn fel digwyddiadau a'u gwahardd.
Anogaf yr Aelodau i gefnogi'r gwelliannau hyn, sy'n barhad o'n dull gofalus o lacio'r cyfyngiadau er mwyn helpu i gadw Cymru'n ddiogel.