Part of the debate – Senedd Cymru am 6:17 pm ar 15 Mehefin 2021.
Os ewch chi am dro o amgylch meinciau'r Ceidwadwyr, gallwch chi weld o hyd, hyd yn oed wedi'r holl amser hyn, marwor y ddadl sydd ynghyn o hyd a adawyd ar ôl gan David Melding, yr olaf o'r undebwr, ac onid oes colled ar ei ôl heddiw? Rwyf i'n credu mai yr hyn yr ydym yn ei weld gan y Llywodraeth Geidwadol yn San Steffan yw ymosodiad ar ddatganoli, oherwydd soniodd Peter Fox am sybsidiaredd. Ni allwch gael sybsidiaredd heb strwythur, a'r hyn sydd ar goll o'r rhaglen gyfan hon yw strwythur. Mae Delyth Jewell eisoes wedi sôn am y ffaith bod Caerffili, er bod ganddi'r lefelau anweithgarwch economaidd sy'n cyfiawnhau ei chynnwys, wedi ei heithrio o'r gronfa adnewyddu cymunedol. Roedd hynny yn hepgoriad bwriadol ac yn dilyn yr hepgoriad hwn, siaradais â Wayne David AS, yr wyf i'n gweithio'n agos iawn ag ef. Rwy'n lwcus iawn fel Aelod o'r Senedd oherwydd bod gen i berthynas dda iawn â fy Aelod Seneddol, a gyda'n gilydd mae gennym ni berthynas dda iawn â'n cyngor bwrdeistref sirol. A gyda'n gilydd rydym ni wedi siarad am hyn, ac wedi siarad am ganlyniadau'r penderfyniadau hyn sy'n cael eu gwneud. Cysylltodd Llywodraeth y DU â Wayne David ynglŷn â'r gronfa codi'r gwastad i ddweud wrtho, 'Beth ydych chi eisiau gwario'r arian codi'r gwastad arno?' Nid oedd awdurdodau lleol wedi eu cynnwys yn y sgwrs. Nid oeddwn i wedi fy nghynnwys yn y sgwrs. Mi oedd Wayne. Dyna sut mae'n digwydd ledled San Steffan gydag Aelodau Seneddol, ac mae'r rhan fwyaf o'r Aelodau Seneddol hynny yn Aelodau Seneddol Ceidwadol.
Nawr, Paul Davies, rydych chi'n gwybod nad fi yw'r rhan fwyaf o Aelodau Seneddol yn naturiol. Nid anifail plaid wleidyddol ydw i yn naturiol. Nid wyf i'n codi yn y Siambr hon ac yn ymosod ar bleidiau gwleidyddol eraill. Gallwch chi gyfrif ar fysedd un llaw y nifer o weithiau yr wyf i wedi ymosod ar Blaid Cymru a'r Ceidwadwyr, ond mae hwn yn benderfyniad anghywir. Mae'n tanseilio datganoli ac nid oes ganddo unrhyw strwythur y tu ôl iddo. 'Mae yna dri chwestiwn allweddol', dywedodd Wayne wrtha i, 'y dylech chi fod yn eu cyflwyno i'r Siambr heddiw.' Beth yw'r strategaeth? Nid oes strategaeth. Beth mae'n cysylltu ag ef? Felly, beth mae bwrdeistref Caerffili yn ei wneud y mae'n cysylltu ag ef? Beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud y mae'n cysylltu ag ef? Dim—nid oes dim. A beth yw ei werth? Pa werth y bydd yn ei roi i'r cymunedau hynny y mae'n honni y bydd yn effeithio arnyn nhw? Dim. Dyna'r broblem gyda'r gyfres hon o gyllid. Mae'n ymwneud â thanseilio datganoli. Ac rwy'n parchu Paul Davies a gwrandewais ar lawer iawn o'r hyn y gwnaethoch ei ddweud. Rwy'n credu y gwnaethoch chi seilio eich dadleuon ar y briwsion yr ydym yn eu cael gan San Steffan. Fe wnaethoch chi seilio'r dadleuon hynny o'i amgylch, ac rwy'n credu y gwnaeth Peter Fox, y mae gen i barch cynyddol tuag ato, ar ôl cyfarfod ag ef gyntaf yn y Siambr hon, yr un peth heddiw.
Nawr, rwy'n credu bod meddyliau annibynnol ar feinciau'r Ceidwadwyr, a'u lle nhw yw manteisio ar y cyfle i ddilyn yn ôl traed David Melding ac anadlu bywyd i'r marwor hynny sydd wedi eu gadael gan yr olaf o'r undebwr. Dyma eich cyfle. Dyma eich cyfle i sefyll i fyny i Lywodraeth y DU ac achub datganoli.