Ail-etholwyd Llywodraeth Lafur Cymru ym mis Mai eleni am dymor arall o bum mlynedd gan bobl Cymru. I mi, y man cychwyn yw'r trafodaethau hynny ar baratoadau cyllideb 2022-23. Mae modd eu gweld ar dudalennau'r contract hwnnw rhwng y Llywodraeth Lafur a phobl Cymru. Rydym ni'n gwybod—pob un ohonom ni yn y lle hwn—bod yn rhaid i ni ddod â'r pandemig hwn i ben ac ailgodi'n gryfach yn decach ac yn wyrddach, ond y daith honno sy'n hollbwysig. Ni fyddaf i'n ailadrodd y pwysau allanol anochel a'r diffyg ysgogiadau, a gafodd ei anwybyddu'n yn llwyr gan y Blaid Geidwadol gyferbyn a'u dull 'gwario mwy, trethu llai', mae'n siŵr y caiff ei werthfawrogi'n fawr gan Alice yng nghynhyrchiad diweddar Opera Cenedlaethol Cymru.

Fodd bynnag, yn y pumed Senedd—fy nghyntaf o fod yn Aelod o'r Senedd dros Islwyn—roeddwn i'n dadlau'n gryf am i ni sicrhau bod Cymru yn datblygu strategaeth gerddoriaeth genedlaethol a chynllun addysg, yn eistedd o fewn strategaeth ddiwylliannol wedi'i hariannu, fel y gall ein plant ledled Cymru gael y cyfle i fanteisio ar addysg gerddorol heb rwystrau ariannol na rhwystrau o ran cael cymryd rhan. Rwy'n cytuno â llawer o'r hyn sydd wedi ei ddweud yn y maes hwn. Mae Cymru yn adnabyddus ledled y byd fel gwlad y gân. Ein dyletswydd ni yw sicrhau yn y lle hwn ein bod ni'n meithrin yr etifeddiaeth honno ac yn ei gwella ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol. Felly, roeddwn i'n arbennig o falch o weld, ym maniffesto Llafur Cymru, yr ymrwymiad i sefydlu gwasanaeth cerdd cenedlaethol i sicrhau nad yw diffyg arian yn rhwystr i bobl ifanc sy'n dysgu canu offeryn. Ni fydd hynny'n hawdd yn y cyd-destun hwn. A bydd, bydd her bob amser, fel sydd wedi ei fynegi, o ran dyrannu cyllid. Ond mae'n rhaid i ni ariannu plant Cymru er mwyn sicrhau bod ein bywyd diwylliannol gwych yn cael ei gadw, nawr ac ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol. Mae'n rhaid i gyllidebau ganolbwyntio' ar bunnoedd a cheiniogau ac mae hynny'n briodol, ond ni allwn ni, ac ni ddylem ni werthfawrogi bywyd ein cenedl ar sail elw a cholled yn unig. Mae'n rhaid i'n holl genhadaeth a'n gweledigaeth gyfunol ganolbwyntio ar feithrin bywyd cerddorol a chreadigol Cymru. Fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol ar gerddoriaeth, rwy'n croesawu'r llu o Aelodau ledled y Siambr a ledled yr holl bleidiau sydd wedi ymrwymo i sicrhau bod plant Cymru yn parhau i gael y cyfle i fanteisio ar eu hawl gerddorol a chreadigol. Rwy'n croesawu hefyd y cynigion cyffrous a gafodd eu crybwyll ar gyfer incwm sylfaenol cyffredinol.

Llywydd, Llywodraeth Dorïaidd y DU sy'n cynnal y system fudd-daliadau yng Nghymru, a bydd angen mawr i Lywodraeth Lafur Cymru barhau i sefyll yn gadarn iawn dros y rhai mewn angen, boed hynny'n rhai a gafodd eu gadael ar ôl oherwydd toriadau lles cronig, canlyniadau tlodi tanwydd, diweithdra neu realiti'r diffyg tosturi a ddangoswyd iddyn nhw gan San Steffan. Fel y dywedodd Llywodraeth Cymru, drwy benderfynu dod â'r taliad credyd cynhwysol ychwanegol o £20 i ben o fis Medi ymlaen, mae Llywodraeth y DU wedi tro ei chefn ar lawer iawn o bobl pan fo angen y cymorth arnyn nhw fwyaf. Bydd yn hanfodol ein bod ni'n asesu blaenoriaethau'r gyllideb yn y dyfodol er mwyn parhau i leddfu'r dinistr y mae tlodi'n ei achosi ym mywydau teuluoedd a chymunedau. Gweinidog, un peth yr wyf i'n ei wybod yn sicr yw y bydd pobl dda Islwyn yn cael eu gwasanaethu'n dda gan Lywodraeth Lafur Cymru wrth bennu blaenoriaethau'r gyllideb ar gyfer 2022-23, ac yn ymladd dros ddyfodol mwy disglair, gwyrddach, tecach a mwy llewyrchus i bawb.