Byddai'n dda gennyf pe bawn i'n gallu siarad Cymraeg a defnyddio'r cyfieithiad hefyd, ond efallai y byddaf i'n cyflawni hynny rhyw ddiwrnod. Gweinidog, diolch i chi am nodi blaenoriaethau'r Llywodraeth wrth symud ymlaen, ac rwy'n croesawu hefyd eich awydd chi ar gyfer syniadau newydd, felly ni fyddaf i'n eich siomi chi a byddaf i'n eich arwain chi drwy rywfaint o fy syniadau.

Rwy'n siŵr y bydd llawer o bobl Cymru wedi bod yn gwrando ar eich araith gyda diddordeb arbennig oherwydd mae'n bosibl dadlau mai blaenoriaethau'r gyllideb eleni fydd y rhai pwysicaf mewn cenhedlaeth. Mae'r Ceidwadwyr Cymreig wedi bod yn glir mai'r flaenoriaeth gyffredinol i unrhyw Lywodraeth yw sicrhau bod ein cymunedau a'n gwasanaethau ni'n ailgodi ar ôl COVID-19. O'r cychwyn cyntaf, mae Llywodraeth Geidwadol y DU wedi bod yn sbarduno ei mentrau cadarn yn gryf i ddiogelu swyddi, busnesau a bywoliaethau rhag effaith ddinistriol y pandemig. 

O dipyn i beth, rydym ni'n dod i'r golwg eto o gamau gwaethaf y pandemig, a dyna pam na all Llywodraeth Cymru wastraffu unrhyw amser wrth baratoi'r ffordd i ni ailgodi'n gryfach, yn decach ac yn wyrddach. Mae'r pandemig wedi amlygu y bu Cymru'n dirywio hyd yn oed cyn i COVID-19 daro. Mae gennym ni un o bob pump o bobl yn sownd ar restr aros, yr economi sy'n tyfu arafaf yn y DU a'r cyflogau isaf ym Mhrydain. Mae dau ddegawd o Lywodraeth Lafur Cymru wedi dal gwir botensial Cymru yn ôl—dau ddegawd pan gafodd dyhead ei fygu, dau ddegawd pan gafodd gormod o bobl ifanc eu gadael ar ôl, a dau ddegawd pan gafodd gobeithion a breuddwydion eu chwalu. Roedd gennych chi gyfle gyda blaenoriaethau ariannol eleni i unioni llawer o gamweddau hanesyddol, a gobeithio efallai y gwelwn ni rai o'r camweddau hynny'n cael eu hunioni rywbryd. Ond, yn anffodus, Gweinidog, unwaith eto, rwy'n credu bod y Llywodraeth wedi methu'r nod a'r cyfle heddiw i rannu mwy. Roedd angen i bobl Cymru weld glasbrint hirdymor ar gyfer adferiad wedi'i arwain gan swyddi i roi hwb mawr i economi Cymru a gwella'r wlad gyfan. Mae Cymru'n wlad o dalent aruthrol, ac rydym ni eisiau helpu i'w wireddu.

Fel plaid dyhead a chyfle i bawb, mae gan y Ceidwadwyr Cymreig gynllun buddsoddi uchelgeisiol i sicrhau dyfodol Cymru. Byddai ein cynllun beiddgar ar gyfer yr economi yn cynnwys adeiladu 100,000 o dai newydd yn ystod y degawd nesaf i helpu i roi hwb cychwynnol i economi Cymru, yn ogystal â chreu 65,000 o swyddi newydd. Byddem ni'n buddsoddi mewn seilwaith modern i Gymru, nid yn ei dynnu ymaith. Byddem ni'n sicrhau bod dim trethi drwy gydol tymor y Senedd, ac yn diddymu ardrethi busnes ar gyfer busnesau bach yn gyfan gwbl. Byddai codi trethi ar yr union adeg hon yn drychinebus, a gobeithio, Gweinidog, y byddwch chi heddiw yn diystyru cyflwyno trethi newydd.

Yn ystod yr 16 mis diwethaf, rydym ni hefyd wedi gweld sut mae ein gweithwyr iechyd a gofal proffesiynol rheng flaen wedi dioddef cymaint wrth ein cadw'n ddiogel; mae'n ddyletswydd arnom ni nawr i sicrhau bod ganddyn nhw'r cyfleusterau gorau a digon o adnoddau i wneud eu gwaith. Dyna pam y mae'n rhaid rhoi blaenoriaeth allweddol i ddatblygu cynllun clir i alluogi GIG Cymru i glirio'r ôl-groniad o restrau aros sydd wedi dirywio yn ystod y pandemig, yn ogystal â gweld mwy o arian i ymdrin â'r meysydd penodol niferus, megis iechyd meddwl, a'r galw cynyddol am ofal cymdeithasol.

Fel cyn arweinydd cyngor hirsefydlog, rwyf i wedi crybwyll yn y Siambr hon sut yr wyf i wedi gweld y gwahaniaeth cynyddol rhwng cyllid a chronfeydd wrth gefn gwahanol gynghorau, ac wedi dadlau bod y system bresennol yn hen ac mae angen ei hadolygu, a bod angen setliad amlflwydd ar gynghorau—ac yr oeddwn i'n falch o glywed yr hyn y gwnaethoch chi ei ddweud ynghylch hynny—i sicrhau y gallan nhw barhau i ddarparu gwasanaethau o'r radd flaenaf. Er mwyn sicrhau dyfodol cynaliadwy i awdurdodau lleol, byddai'r Ceidwadwyr Cymreig hefyd yn diwygio'r fformiwla ariannu llywodraeth leol i sicrhau cyllid teg ledled Cymru, yn enwedig i'n cynghorau gwledig, ac yn helpu i atal cynnydd gormodol yn y dreth gyngor.

Ac un o'r ffeithiau tristaf hyd yma yw bod cenhedlaeth o bobl ifanc wedi cael eu siomi. Ni allwn ni fforddio i hyn gael ei ailadrodd. Dyna pam y byddai ein cynllun ar gyfer newid hefyd yn sicrhau bod pob ysgol yr ysgol orau y gallai fod drwy roi terfyn ar danariannu addysg pobl ifanc—rhywbeth sydd wedi mynd ymlaen yn rhy hir o lawer. Mae hyn yn ychwanegol at recriwtio 5,000 yn fwy o athrawon i helpu pobl ifanc i ddal i fyny â dysgu a gollwyd ac i roi hwb i berfformiadau ysgolion.

Dylai'r hyn yr wyf i newydd ei nodi fod yn flaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer symud Cymru yn ei blaen. Nid oes angen rhagor o esgusodion arnom ni neu unrhyw alwadau pellach o ran mwy o bwerau, ni fyddan nhw'n gwneud dim i ddatrys y problemau cynhenid sy'n wynebu pobl Cymru. Mae'r hyn yr ydym ni'n galw amdano heddiw yn gwbl bosibl, ond mae'n fater i Weinidogion Llafur Cymru, sy'n rheoli'r arian, a ydyn nhw'n dymuno unioni'r camweddau hanesyddol niferus hynny. Mae'n ffaith bod gennych chi swm syfrdanol o arian heb ei ddyrannu o hyd, fel y gwnes i sôn amdano yn y ddadl gynharach. Dyma'r amser, os ydych chi'n mynd i ddefnyddio'r arian hwnnw, i wneud hynny. Felly, Gweinidog, er mwyn dyfodol Cymru, a wnewch chi ystyried ein galwadau a defnyddio'r arian sydd heb ei ddyrannu, yn ogystal â chyflwyno ein syniadau blaengar, yr ydych chi wedi'u croesawu, i'n galluogi ni i ailgodi Cymru'n gryfach, yn decach ac yn wyrddach?