Part of the debate – Senedd Cymru am 2:39 pm ar 13 Gorffennaf 2021.
Hoffwn i gael datganiad, os gwelwch yn dda, ar amddiffyn pobl rhag llygredd aer. Mae trigolion Cwmfelinfach yn pryderu am gyfleuster trin gwastraff ar ystâd ddiwydiannol Nine Mile Point sydd wedi cael caniatâd cynllunio. Fe wnaeth Cyfoeth Naturiol Cymru wrthod trwydded amgylcheddol yn wreiddiol, oherwydd y modd y gallai allyriadau effeithio ar iechyd preswylwyr, ond cefnodd CNC ar ei benderfyniad, ar ôl i'r cwmni gyflwyno apêl. Ac, er gwaethaf y ffaith y gallai'r ffatri ryddhau degau o filoedd o dunelli o garbon deuocsid bob blwyddyn, mae'r gwaith adeiladu ar y gweill o dan gwmni newydd. Nawr, Trefnydd, rwy'n gwybod na all y Llywodraeth wneud sylwadau ar y manylion, yn enwedig oherwydd yr adolygiad barnwrol posibl, ond mae'n ymddangos bod yr achos hwn yn brawf o'r argyfyngau hinsawdd a natur a ddatganwyd gennym. Rwyf eisoes wedi sôn am lygredd aer a fydd yn effeithio ar breswylwyr o'r safle hwn yn unig. Bydd cannoedd o lorïau hefyd yn gyrru drwy'r pentref a bydd coedwigoedd ac ecosystemau lleol yn debygol o gael eu dinistrio. Mae awdur lleol, Patrick Jones, wedi ysgrifennu ataf gan ddweud, 'Yn drasig iawn, mae'n eironig, mewn man lle bu farw glowyr ar ôl blynyddoedd o anadlu llwch glo, ein bod ni nawr yn cyfreithloni gwenwyn arall a fydd yn cyfyngu ar fywydau ein cenhedlaeth nesaf.' Felly, Trefnydd, a all datganiad nodi beth mae'r argyfyngau hinsawdd a natur yn ei olygu, os caiff cynlluniau fel hyn ganiatâd i fynd rhagddynt?