Part of the debate – Senedd Cymru am 5:06 pm ar 15 Medi 2021.
Cawsom gipolwg anhygoel ar y meinciau eraill heddiw. Rwyf am ddweud un peth. Roeddent yn siarad am yrwyr cerbydau nwyddau trwm a'u hyfforddi, wel, rwyf am ddweud hyn wrthych: erbyn i chi hyfforddi gyrrwr cerbyd nwyddau trwm, bydd y bwyd wedi pydru yn y lori. Rhywbeth i chi feddwl amdano, dyna'r cyfan, ac roeddwn i'n meddwl y gallai fod yn ddefnyddiol i'ch helpu wrth i chi ystyried hynny.
Ond rwyf am ofyn ychydig o gwestiynau. Gwyddom i gyd fod cael gwared ar raff achub o £20 yr wythnos yn greulon, ond rwyf am ofyn cwestiwn: ar beth oedd Llywodraeth y DU yn credu bod y bobl yn gwario'r £20 yr wythnos, fel nad oes ei angen arnynt mwyach? A oeddent yn credu y gallai fod ar gyfer bwyd, rhent, gwres, dillad i'w plant? Rhaid imi ofyn y cwestiwn, oherwydd os oeddent yn credu mai ar y pethau hyn roedd pobl yn gwario'r £20 yr wythnos, pam eu bod yn credu nad oes ei angen arnynt mwyach? Ai bwriad y Prif Weinidog, wrth gwrs, yw gwneud yr hyn y mae'r Torïaid bob amser yn ei wneud a beio'r tlawd unwaith eto? Ac rydym wedi gweld tystiolaeth yma y prynhawn yma—am fod yn dlawd. A yw'n cydnabod bod gweithwyr allweddol yn cael y rhaff achub bitw hon? Y gweithwyr allweddol yr aethoch allan i guro dwylo drostynt, dyna'r bobl rydych yn mynd â'r £20 yr wythnos oddi wrthynt. Ac mae gan y Torïaid hanes da, wrth gwrs, o fynd â phethau oddi wrth bobl. Fe wnaethant gynnwys y dreth ystafell wely fel eu bod yn dileu'r hawl i bobl gael dwy ystafell wely. Methwyd rhoi eu pensiynau i fenywod ar amser, er iddynt honni eu bod wedi gwneud hynny. Yr wythnos diwethaf hefyd, fe wnaethant benderfynu nad oes angen i'r cyfoethog dalu am ofal iechyd gan iddynt roi'r cynnydd ar yswiriant gwladol. Pwy sy'n talu hwnnw, gofynnaf? Ond hefyd, nid oedd gan y gofal iechyd y bwriadwyd i'r cynnydd yn yr yswiriant gwladol dalu amdano ddim oll i'w wneud â COVID, a phopeth i'w wneud â 10 mlynedd o gyni.
Felly, rydych wedi llorio'r wlad, ac yn awr rydych am lorio pobl. Ond ni fodlonwch ar hynny, wrth gwrs, oherwydd rydych yn mynd i feio'r bobl hynny—yr union bobl y byddwch yn dibynnu arnynt i lenwi'r silffoedd, wedi inni hyfforddi'r gyrwyr cerbydau nwyddau trwm wrth gwrs, pan na fydd y bwyd wedi pydru—o'u pocedi hwy y byddwch yn mynd â'r arian. Ac mae Sefydliad Resolution wedi dweud y bydd yn rhaid i'r rhai sy'n hawlio credyd cynhwysol weithio naw awr yr wythnos i wneud iawn am y diffyg o £20. Mae'n drueni nad oedd yr Ysgrifennydd gwaith a phensiynau, a oedd yn credu mai dim ond dwy awr ydoedd, wedi darllen y briff hwnnw yn gyntaf, oherwydd mae'n amlwg nad oedd yn deall y byddai 63c ym mhob punt yn cael eu hawlio'n ôl. Ni allai wneud mathemateg syml, er mwyn popeth. Mae'n sarhad llwyr. Mae hyn yn sarhad llwyr. Ac mae honni na allwch ei fforddio a chytuno na allwch ei fforddio braidd yn ddryslyd. Sylwaf fod Stephen Crabb, heddiw, wedi dweud ei fod yn beth cywilyddus i'w wneud. Byddai'n ddiddorol iawn gwybod a yw ei gydbleidiwr, Paul Davies a rhai ohonoch chi ar y fainc hon yn cytuno â hynny.