Prin fod y model gwaith a ddefnyddiwn yn awr wedi newid ers dyddiau ffatri'r penteuluoedd gwrywaidd yn y 1950au. Mae'n fodel sy'n golygu bod menywod yn llawer mwy tebygol o roi'r gorau i weithio i ymgymryd â chyfrifoldebau gofalu, ac ar hyn o bryd mae menywod yn gwneud 60 y cant yn fwy o waith di-dâl na dynion ar gyfartaledd. Ai dyma'r ffordd rydym am fyw mewn gwirionedd? Mae pobl wedi'u gorweithio, yn profi straen mewn gwaith a phroblemau iechyd meddwl, yn colli bod gyda phlant ac yn colli cyfleoedd hamdden ac addysg. Mae COVID wedi gorfodi mwy o weithio hyblyg ac mae hynny'n rhywbeth y dylem geisio ei gadw ar ôl COVID.

Ac mae Cymru mewn sefyllfa dda i arwain yn hyn o beth. Cyflogir traean o'r holl weithwyr yng Nghymru yn y sector cyhoeddus, gan roi cyfle perffaith i ni dreialu wythnos waith pedwar diwrnod. Ar ôl COVID a mwy na degawd o gyni, mae gweithwyr y sector cyhoeddus wedi'u gorweithio, wedi'u llethu ac wedi ymlâdd. Ac mae'n bwysig gwneud prawf straen ar y syniad hwn. Gellid dadlau ei fod yn syniad hawdd ei weithredu yn y sector cyhoeddus, mewn rolau proffesiynol neu swyddi rheoli efallai, ond rhaid inni feddwl, fel y dywedwyd, am yr effaith ar ein gweithwyr llaw, ein ffermwyr, y rhai sy'n gweithio ym myd amaeth. Felly, rwy'n croesawu cynnwys galwad yn y cynnig i dreialu'r wythnos waith pedwar diwrnod mewn gwahanol sectorau. Ond rwyf am bwysleisio y dylai cynllun peilot geisio deall sut ac nid os cyflwynwn y trawsnewidiad hwn sy'n newid bywydau ledled Cymru. Mae'n amlwg fod yna ystyriaethau ymarferol i feddwl amdanynt, ond nid oes gennyf amheuaeth y byddai wythnos waith pedwar diwrnod o fudd i bob gweithiwr ym mhob sector, a byddai o fudd i'n heconomi hefyd.

Ceir cryn dipyn o dystiolaeth hefyd y byddai wythnos waith pedwar diwrnod yn cefnogi ein hymdrechion i ddiogelu ein hamgylchedd yn ogystal. Dyma'r mathau o syniadau y dylem eu trafod, ac ni allwn fforddio eu hanwybyddu. Mae angen i'n heconomi weithio dros bobl a'r blaned, a hyd yma nid yw wedi gwneud hynny. Mae wythnos waith pedwar diwrnod yn syniad cyffrous ac arloesol a allai newid bywydau. Felly, gadewch inni edrych ar sut y gallwn dreialu hyn. Diolch yn fawr iawn.