Diogelwch Menywod

Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:22 pm ar 29 Medi 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Joyce Watson Joyce Watson Labour 3:22, 29 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Weinidog, a diolch, Lywydd, am dderbyn fy nghwestiwn. Fel y gwnaethoch nodi yn eich datganiad ysgrifenedig ddoe, Weinidog, mae'n destun tristwch fod yn rhaid i chi gyhoeddi datganiad arall am fod merch ifanc arall wedi colli ei bywyd. Ei henw yw Sabina Nessa, ac mae'n rhaid i bob un ohonom gofio a dweud ei henw.

Nid yw menywod a merched yn teimlo'n ddiogel mewn mannau cyhoeddus. Mae aflonyddu rhywiol cyhoeddus yn aml yn cael ei alw'n epidemig, ond nid yw'n newydd. Fe wyddoch gystal ag unrhyw un, Weinidog, ei fod yn endemig yn ein cymdeithas. Yr hyn sydd wedi newid, serch hynny, yw'r ffordd y gall menywod a merched, drwy'r cyfryngau cymdeithasol a gwefannau, droi eu galar a'u dicter yn wrthwynebiad torfol, ac mae ymgyrchoedd fel y Rhuban Gwyn, Everyone's Invited ac Our Streets Now yn gwneud gwaith rhagorol yn codi ymwybyddiaeth ac yn lobïo dros ddiwygio diwylliannol.

Rwy'n croesawu eich ymrwymiad i gryfhau strategaeth trais yn erbyn menywod Cymru i gynnwys ffocws ar fannau cyhoeddus a gweithleoedd. Ond hefyd mae angen i Lywodraeth y DU wneud aflonyddu rhywiol cyhoeddus yn drosedd benodol, ac fe geisiodd Harriet Harman wneud hyn gyda Bil yr Heddlu, Troseddu, Dedfrydu a’r Llysoedd sydd bellach yn mynd drwy dŷ'r Arglwyddi. A gaf fi annog Llywodraeth Cymru i roi pwysau ar San Steffan yng nghyswllt hynny?

Ond o ran yr hyn y gallwn ei wneud yn awr yng Nghymru, fe ddywedoch chi yn eich datganiad:

'Nid lle menywod yw addasu eu hymddygiad, ond lle'r rhai sy’n cam-drin.'

Ac mae hynny'n hollol wir. Ond mae angen i ninnau wneud i fenywod a merched deimlo'n ddiogel yn gyhoeddus, yn enwedig gyda bywyd nos yn ailagor a myfyrwyr yn dychwelyd i'r brifysgol. Felly, a wnewch chi ymuno â mi i argymell y fenter mannau diogel, sef rhwydwaith o leoliadau a chymorth sy'n rhoi lloches i unrhyw un sy'n teimlo dan fygythiad, mewn perygl neu'n ofnus? Mae ar waith yng Nghaerdydd yn awr, a gall pobl lawrlwytho'r ap mannau diogel i ddod o hyd i'r drws agored agosaf ar eu ffordd adref. Gwn fod gwestai yn Abertawe a mannau eraill hefyd wedi mabwysiadu cynlluniau tebyg. Mae'n sicr yn rhywbeth y dylem geisio'i ehangu yng Nghymru, a byddwn yn ddiolchgar iawn am gymorth Llywodraeth Cymru i wneud hynny. Heddiw, ysgrifennais at Brif Weithredwr a Chlerc y Senedd i ofyn a allwn ni yma ddefnyddio a chynnig man diogel i gadw pobl yn ddiogel ym Mae Caerdydd. Roeddwn yn falch iawn o glywed fy mod wedi cael ymateb cadarnhaol. Galwaf ar bawb yma yn yr adeilad hwn i gefnogi’r cais hwnnw, ac nid wyf yn disgwyl i unrhyw un beidio â gwneud hynny. Diolch.