5. Datganiad gan y Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad: Y Comisiwn Cyfansoddiadol

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:53 pm ar 19 Hydref 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 4:53, 19 Hydref 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch i'r Aelod am ei gwestiynau a'i sylwadau meddylgar. Os gallaf ddechrau drwy ddweud pa mor bwysig yr wyf i'n cydnabod yw rôl y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a Chyfansoddiad, ac mewn gwirionedd, rwy’n credu fy mod yn mynd ag un o'ch papurau adref, sy'n feirniadaeth o un o'n memoranda cydsyniad deddfwriaethol, felly rwyf am feddwl am hynny'n ofalus iawn, iawn, ond mae'n swyddogaeth bwysig iawn sydd gan y pwyllgor mewn Senedd heb ail Siambr.

Yn gyntaf, o ran 'Diwygio ein Hundeb', mae'n ymwneud yn ôl ychydig, onid ydy, â chwestiwn a godwyd yn gynharach o ran ymgysylltu â Llywodraeth y DU, a hynny yw, cafodd rhifyn cyntaf 'Diwygio ein Hundeb' i Lywodraeth y DU, yn ei hanfod, ei ysgubo ymaith, a chafodd yr ail fersiwn, yn fwy diweddar, ei ysgubo ymaith. Ac roedd hynny'n siomedig iawn, iawn, oherwydd holl bwynt y papurau hynny oedd ysgogi dadl, oedd ymgysylltu, ac mae'n anodd iawn pan fydd un blaid, fel estrys, yn cuddio ei phen yn y tywod ac yn dweud na fydd yn ymgysylltu.

Nawr, fe wnaf i ddweud o ran yr ochr fwy cadarnhaol, ac mae hwn yn fater yr ydym ni wedi'i drafod o'r blaen, gyda'r cytundeb rhynglywodraethol—mae rhywfaint o gynnydd ar hynny. Mae'r cytundeb rhynglywodraethol yn fecanwaith ar gyfer gwella'r mecanwaith ymgysylltu rhwng Llywodraethau'r pedair gwlad, er nad yw'n ddatrysiad i'r hyn sydd, yn fy marn i, yn faterion cyfansoddiadol tymor hirach, sydd hefyd yn gydnabyddiaeth, yn fy marn i, o sofraniaeth, a'r ffaith y dylai sofraniaeth y pedair gwlad ddod yn natur gyfansoddiadol ddiymwad erbyn hyn; hynny yw ei fod bellach yn cael ei rannu ac na ddylid gallu ei newid.

Rydych chi’n iawn hefyd o ran effaith deddfwriaeth gan Lywodraeth y DU, a pha effaith a allai hynny ei gael o ran datganoli cyfrifoldebau, dim ond sôn am y Bil cymhorthdal, Deddf y farchnad fewnol, wrth gwrs, a'r ffordd mae hynny'n cael ei ddefnyddio o ran trin cyllid. Rydym wedi cael y ddadl hon droeon o'r blaen, ac wrth gwrs, fel y gwyddoch chi, mae gennym her gyfreithiol i Ddeddf y farchnad fewnol bellach, sy'n cael ei chlywed ym mis Ionawr y flwyddyn nesaf.

A gaf i efallai grynhoi wrth ddweud fy mod yn credu bod yr holl bwyntiau rydych chi’n eu gwneud yn ddilys? Rwy’n credu wrth fwrw ymlaen ac ystyried y materion, gan edrych ar y materion y bydd yn rhaid i'r comisiwn eu hystyried, y byddai'n anghyfrifol i ni beidio â bod â'r comisiwn hwn, a pheidio â bod yn rhan o'r broses hon yng ngoleuni'r holl heriau y gwyddom ni sydd o'n blaenau. Nid yw'n briodol, yn fy marn i, i ragdybio beth fydd y canlyniad, oherwydd rwy'n credu bod pawb sy'n mynd i fod ar y comisiwn, gan gynnwys y cyd-gadeiryddion—mae'r sefyllfa wedi bod yn glir iawn o'r dechrau, nid ydynt yn gynrychiolwyr unrhyw safbwynt wleidyddol benodol ond maen nhw yno ar gyfer eu sgiliau, i gyflawni swyddogaethau'r comisiwn i ymgysylltu â phobl Cymru.