Part of the debate – Senedd Cymru am 5:55 pm ar 9 Tachwedd 2021.
Yr un cam sydd wedi cynyddu nifer y bobl sy'n pleidleisio yn yr etholiad yw'r bleidlais drwy'r post sy'n cael ei darparu ar gais. Yn anffodus i ddemocratiaeth, mae'r Gweriniaethwyr Americanaidd a'r Ceidwadwyr Prydeinig eisiau gael gwared ar bleidleiswyr o ddemograffeg sy'n anffafriol iddyn nhw ac i wneud pleidleisio'n anos i'r bobl hynny.
Mae pawb yn credu y dylai etholiadau yng Nghymru fod yn rhydd ac yn deg. Os ydym ni eisiau hynny, y ffordd orau ymlaen yw gorfodi gwariant etholiadol a sicrhau bod gwariant etholaethol yn cael ei ddangos fel gwariant etholaethol, nid fel gwariant cenedlaethol.
Mae Bil Etholiadau Llywodraeth y DU naill ai'n ymdrin â phroblem nad yw'n bodoli neu'n ceisio atal etholwyr rhag pleidleisio—fe adawaf i chi ddod i'ch casgliadau eich hun. Ein her fwyaf yw cael pleidleiswyr i bleidleisio. Yn etholiad y Senedd eleni, roedd y nifer a bleidleisiodd yn Nwyrain Abertawe yn 35.41 y cant, gyda dim ond Merthyr Tudful a Rhymni, sef 34.8 y cant, yn is. Er mai 2021 oedd â'r nifer uchaf a bleidleisiodd ers sefydlu'r Senedd, mae'n dal i fod 50 y cant yn brin. Un o swyddogaethau ymgeiswyr a'u timau ymgyrchu yw ennyn brwdfrydedd pobl i bleidleisio. Yn bendant, nid yw unrhyw beth sy'n ei gwneud yn anos eu cael nhw allan i bleidleisio yn mynd i helpu. Mae rhai pobl yn credu nad yw pwy sy'n cael ei ethol yn bwysig er gwaethaf y dystiolaeth ar eu cyfer ar y gwahanol ymatebion ar bynciau fel COVID a'r ardaloedd sy'n dod o dan reolaeth y Senedd. Faint yn anos fydd hi i gael pobl i bleidleisio os oes rhaid iddyn nhw ddod o hyd i rywbeth y gallan nhw ei ddangos i brofi pwy ydyn nhw? Mae'n mynd i'w gwneud hi'n anos fyth—