Part of the debate – Senedd Cymru am 5:53 pm ar 9 Tachwedd 2021.
Diolch, Darren. Rwyf am ddod at eich tystiolaeth—sydd, yn fy marn i, yn ddewisol iawn—gan y Comisiwn Etholiadol, ac rwyf am barhau.
Pan fyddaf yn curo ar ddrysau, fy nod yw ymgysylltu pobl yn y broses ddemocrataidd gymaint â phosibl. Felly, mae ceisio dwyn perswâd pobl i bleidleisio, na fydden nhw fel arfer, pan fydd gofyniad ychwanegol, yn mynd i fod yn llawer anoddach. Diolch i Lywodraeth Cymru am beidio â newid ein cyfreithiau mewn cysylltiad â chardiau adnabod pleidleiswyr ar gyfer etholiadau.
A chyn imi orffen, hoffwn wneud sylwadau ar welliant y Ceidwadwyr, os caf i, Dirprwy Lywydd. Mae'r Ceidwadwyr wedi honni yn eu gwelliant nhw heddiw fod cyflwyno cardiau adnabod pleidleiswyr ar gyfer etholiadau rywsut yn cael ei gefnogi gan y Comisiwn Etholiadol a sawl sefydliad arall. Felly, dim ond i gymryd y Comisiwn Etholiadol, mae'n gorff annibynnol, nad yw â barn ar faterion polisi pleidiol, ac, am bob sefydliad y gall y Ceidwadwyr ei enwi sydd o blaid cyfreithiau cardiau adnabod pleidleiswyr yn y DU, gallaf enwi mwy o lawer sydd yn erbyn, megis y Gymdeithas Diwygio Etholiadol, Ymgyrch y Bleidlais Ddu, Unlock Democracy, OpenDemocracy ac ati.
Yn olaf, rwyf wedi fy syfrdanu'n llwyr gan anghysondeb gwybyddol rhai o'r Aelodau Ceidwadol ar y mater hwn. Fel y clywsom ni, maen nhw'n honni ar y naill law eu bod am ddiogelu rhyddid ac maen nhw'n rhybuddio am gymdeithas o siecbwyntiau fel y'i gelwir wrth drafod materion pasbort, ond, ar y mater hwn, maen nhw'n pwyso am system sy'n eithrio pobl rhag cymryd rhan yn ein proses ddemocrataidd—tystiolaeth unwaith eto mai dim ond sefyll dros ryddid pan fydd hynny'n gyfleus iddyn nhw y mae'r Ceidwadwyr. Diolch—diolch yn fawr iawn.