Diolch yn fawr iawn, Huw, am godi'r mater pwysig hwn. Mae'r ddadl heddiw yn dilyn cwestiynau ysgrifenedig ym mis Medi, ein cyfarfod ar 29 Medi, a'n trafodaeth yn y Cyfarfod Llawn wythnos yn ôl. Mae eich angerdd i ddod o hyd i ateb i'r digwyddiadau anffodus hyn yn gymeradwy iawn ac yn dyst i'ch ymrwymiad i'ch etholwyr.

Gadewch imi ddechrau drwy ddweud, wrth gwrs, fod iechyd a lles trigolion Caerau, ac yn enwedig y rhai y mae'r cynllun wedi effeithio'n andwyol arnynt, yn peri pryder mawr i Lywodraeth Cymru. Ers i chi a minnau drafod y materion sy'n wynebu trigolion yng Nghaerau ddiwethaf, rydym wedi gwneud rhywfaint o gynnydd, ond rwy'n cydnabod ac yn rhannu eich rhwystredigaeth chi a'ch etholwyr na weithredwyd yn ddigon cyflym i ddatrys yr anawsterau a grëwyd o ganlyniad i gynllun rhaglen arbed ynni cymunedau Llywodraeth y DU. Ac rwy'n gwybod, ac rydych wedi nodi heddiw, fod hwn yn fater cymhleth iawn ac yn un sydd wedi'i wneud yn anos gan ddiffyg penderfyniad gan Lywodraeth San Steffan.

I Aelodau o'r Senedd nad ydynt efallai'n ymwybodol o'r manylion, ac i danlinellu'r prif bwyntiau a wnaed yn y sylwadau gan yr Aelod, llwyddodd cais gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr i gael cyllid o dan gynllun rhaglen arbed ynni yn y gymuned Llywodraeth y DU, a oedd yn rhedeg rhwng 2009 a 2012. Roedd y cynllun yn golygu bod cwmnïau ynni yn gwella effeithlonrwydd ynni cartrefi. Defnyddiwyd yr arian i osod mesurau effeithlonrwydd ynni, a oedd yn cynnwys inswleiddio waliau allanol, newid boeleri, a falfiau a dulliau o reoli rheiddiaduron yn thermostatig. Fodd bynnag, ers cwblhau'r prosiect, mae awdurdodau lleol wedi derbyn cwynion am ansawdd y gwaith, lleithder a llwydni. Mae arolwg yr awdurdod lleol a gynhaliwyd ar y cartrefi yn 2018 yn dangos yn glir fod y gwaith yn llawer is na'r safon ddisgwyliedig yn achos 104 o gartrefi, gan effeithio ar iechyd a lles y perchnogion. Nid yw perchnogion y cartrefi wedi gallu mynd ar drywydd y gosodwyr a wnaeth y gwaith i gwblhau'r gwaith adfer, neu geisio iawndal. Nid yw'r cwmnïau, fel y nododd Huw Irranca-Davies, yn masnachu mwyach, ac ni ddarparwyd unrhyw warantau yn rhan o gynllun Llywodraeth y DU.