Part of 2. Cwestiynau i’r Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru, a’r Trefnydd – Senedd Cymru am 2:59 pm ar 17 Tachwedd 2021.
Weinidog, yn gyntaf hoffwn ddiolch i chi am gyflwyno'r cwestiwn hwn, oherwydd pan oedd y portffolio gennyf a phan siaradais â ffermwyr a oedd yn denantiaid, roedd yn drist iawn. Nawr, mae bron i 30 y cant o dir amaethyddol Cymru yn dir ffermydd tenant, gyda thyddynnod o'r fath yn gam hollbwysig i ffermwyr ifanc wrth iddynt gamu i'r diwydiant hanfodol hwn. Ac eto, mae gallu tenantiaid i gynllunio'n hirdymor ar gyfer eu teuluoedd a gweithredu arferion cynaliadwy wedi ei danseilio gan y rheolau. Mae'r Gymdeithas Ffermwyr Tenant wedi dweud bod ffermwyr yn cael eu llesteirio rhag ymgymryd ag arferion cynaliadwy oherwydd y cyfleoedd tymor byr y mae landlordiaid yn eu rhoi iddynt. Yn y rhan fwyaf o achosion, gwyddom nad yw ffermwyr sy'n denantiaid yn gallu plannu coed oherwydd cymalau cyfyngol yn eu cytundebau. Canfu strategaeth 'Growing Together' NFU Cymru fod perygl y bydd polisïau sy'n gyrru gweithgarwch plannu coed lle mae cyllid yn fwy na'r lefelau cymorth sydd ar gael ar gyfer tir amaethyddol yn effeithio ar denantiaethau tymor byr, a gall hyn greu risg y bydd landlord yn eu terfynu. Felly, o ystyried y sector hynod allweddol hwn, unwaith eto, beth y gallwch ei wneud i ddiogelu yn erbyn yr arferion negyddol y mae ein ffermwyr sy'n denantiaid yn eu profi?