8. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Rheoleiddio canolfannau achub ac ailgartrefu anifeiliaid

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:06 pm ar 24 Tachwedd 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 5:06, 24 Tachwedd 2021

(Cyfieithwyd)

Roeddwn am ddweud gair byr yn y ddadl hon y prynhawn yma. Os edrychaf yn ôl dros y blynyddoedd y bûm yn gwasanaethu yn y lle hwn, mae pryderon am rai llochesau anifeiliaid a sefydliadau achub yn un peth a welais yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru, ac fe'i gwelaf heddiw ym Mlaenau Gwent. Gwelaf bobl sy'n wirioneddol ofidus am y pethau y maent wedi'u gweld. Rwy'n gweld pobl sydd wedi gwneud eu gorau i gefnogi canolfannau achub ond sy'n teimlo bod y rheini wedi manteisio arnynt, a chanolfannau sy'n greulon. Ac mae angen inni wneud rhywbeth yn ei gylch.

Credaf fod gennym gyfrifoldeb i weithredu ar y mater hwn. Mae prynhawniau Mercher yn enwog yn y lle hwn am y siarad. Credaf ein bod wedi siarad digon. Roeddwn yn siomedig o weld gwelliant y Llywodraeth i'r cynnig hwn, a oedd yn dileu'r ymrwymiad i ddeddfu ac i gyflwyno rheoliadau erbyn 2023. Rwy'n gobeithio y caf esboniad clir ac argyhoeddiadol iawn gan y Gweinidog ynglŷn â hynny. Roedd y rheini ohonom a ymgyrchodd ar gyfraith Lucy yn y Senedd ddiwethaf yn eithriadol o rwystredig a siomedig ynglŷn â'r amser a gymerodd i'r Llywodraeth weithredu ar y mater hwn, ac nid ydym am ddechrau'r Senedd newydd hon gyda mwy o rwystredigaeth ynghylch anallu'r Llywodraeth i weithredu ar y materion hyn. Felly, credaf y byddwn yn chwilio am esboniadau clir iawn ynglŷn â hynny.

Rwyf wedi gweld gormod o ddioddefaint yn y sefydliadau hyn i aros yn ddistaw ac i barhau i beidio â chael fy nghyffwrdd gan y materion hyn. Felly, rwy'n gobeithio y gallwn sicrhau bod gennym y gyfraith ar waith—a'r gyfraith yn y lle iawn—i sicrhau bod gennym drefn reoleiddio sy'n bodloni'r safonau lles uchaf posibl bob amser yn y dyfodol. Ond yn fwy na hynny, credaf fod angen inni wedyn gael y mecanweithiau rheoleiddio ar waith i sicrhau y gellir gweithredu'r gyfraith yn briodol.

Un o'r pethau a welais ym Mlaenau Gwent yw awdurdod lleol nad yw'n gallu darparu'r drefn reoleiddio sydd ei hangen. Bydd Aelodau ar draws y Siambr yn gwybod fy mod yn credu bod y Senedd gyfan yn siomi pobl yng Nghymru bob tro y mae'n caniatáu i awdurdodau bach fel Blaenau Gwent osgoi gwasanaethu pobl y fwrdeistref. Yn y materion hyn, rwyf wedi gweld yn ddigon hir nad yw'r fwrdeistref yn gallu—nid oes ganddi'r adnoddau—i reoleiddio'r sefydliadau hyn yn effeithiol.

Felly, Weinidog, rwy'n gobeithio y gallwn gael sicrwydd fod gennym y gyfraith yn ei lle. Ac yna, gobeithio y gallwn gael sicrwydd y bydd gennym ffordd o weithredu'r gyfraith. Ar hyn o bryd, mewn sawl ardal o Gymru, nid wyf yn credu bod y naill na'r llall gennym. Felly, yn sicr, wrth edrych ymlaen, tuag at y dyfodol yn y Senedd hon, byddaf am weld trefn reoleiddio, ond byddaf am weld yr adnoddau sy'n darparu'r drefn reoleiddio honno lle bynnag y bo'i hangen. Diolch.