Part of the debate – Senedd Cymru am 2:36 pm ar 30 Tachwedd 2021.
Hoffwn i ofyn am ddadl yn amser y Llywodraeth i drafod ariannu seilwaith rheilffyrdd yng Nghymru. Mae tanariannu trychinebus ein rhwydwaith rheilffyrdd wedi ei amlygu gan adolygiad cysylltedd yr undeb Llywodraeth y DU, sy'n argymell, yn syfrdanol, wella cysylltiadau â Lloegr, er mai Llywodraeth y DU ei hun a wnaeth gefni ar ei haddewid i drydaneiddio prif reilffordd de Cymru. Mae ymchwil Canolfan Llywodraethiant Cymru, Trefnydd, yn dangos ein bod ni wedi colli gwerth £0.5 biliwn o gyllid rheilffyrdd dros 10 mlynedd, oherwydd nad yw seilwaith rheilffyrdd wedi ei ddatganoli, a bydd HS2 yn gwneud hynny'n waeth. Mae penderfyniad Trysorlys y DU i bennu'r ffactor cymharedd ar gyfer Cymru ar 0 y cant yn golygu na chawn ni ddim o wariant HS2. Bydd yr Alban yn cael tua £10 biliwn, bydd Cymru'n cael sero, a hyn pan fo'n trenau eisoes yn orlawn, yn rhy aml yn hwyr, ac yn annibynadwy. Felly, Trefnydd, rwy'n credu y byddai'r Aelodau ar draws y Siambr yn croesawu cyfle i drafod yr argyfwng hwn a'r hyn y byddai modd ei wneud yn ei gylch, cyn i ni, yng ngeiriau Will Hayward o'r Western Mail, gael ein condemnio i ganrif arall o reilffyrdd eilradd.