Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:51 pm ar 1 Rhagfyr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Russell George Russell George Conservative 2:51, 1 Rhagfyr 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Weinidog. Rwy'n deall, os mai camddealltwriaeth yw hyn, fod hynny'n gadarnhaol—efallai'n gam ymlaen i sicrhau bod gennym ganolfannau brechu galw i mewn ledled Cymru, oherwydd mae rhai byrddau iechyd eisoes yn gweithredu'r rheini. Felly, credaf efallai y byddai'n ddefnyddiol rhoi eglurhad i fyrddau iechyd ynglŷn â'ch safbwyntiau chi mewn perthynas â chanolfannau galw i mewn ar gyfer rhoi'r brechiad atgyfnerthu.

Fe wyddoch chi a minnau, Weinidog, ein bod yn wynebu lefel ddigynsail o alw ar y GIG. Yn anffodus, mae gennym amseroedd aros gwaeth nag erioed mewn adrannau damweiniau ac achosion brys, ochr yn ochr â'r amseroedd ymateb ambiwlansys arafaf erioed. Ar ben hynny, mae un o bob pump o boblogaeth Cymru ar restr aros. Yn fwyaf arbennig, mae'n destun pryder mawr mai 59 y cant o gleifion canser a gafodd eu trin o fewn 62 diwrnod o'r dyddiad yr amheuid bod ganddynt ganser. Gwyddom hefyd o'ch ffigurau eich hun fod 20,000 yn llai o bobl wedi cael eu hatgyfeirio ar frys am ddiagnosis canser rhwng mis Mawrth a mis Tachwedd y llynedd, o gymharu â'r flwyddyn flaenorol, cyn y pandemig, a dechreuodd 1,700 yn llai o bobl gael triniaeth yn ystod blynyddoedd cyntaf y pandemig. Felly, mae'r gweithlu canser hefyd wedi'i ymestyn y tu hwnt i gapasiti. Nawr, cyhoeddodd eich rhagflaenydd y datganiad ansawdd ar gyfer canser ym mis Mawrth, ond cafodd ei feirniadu'n ddifrifol gan y Gynghrair Ganser am nad oedd yn cynnwys digon o fanylion ac atebolrwydd, sy'n golygu mai ni fydd yr unig wlad yn y DU heb strategaeth ganser cyn bo hir. Felly, rwy'n siŵr y byddwch yn ymateb yn fanylach i ddadl yr Aelod y prynhawn yma. Ond a gaf fi ofyn i chi pa mor bell rydych chi wedi mynd gyda'ch cynlluniau i gyflwyno canolfannau diagnosis cyflym ar draws pob bwrdd iechyd, pa gynnydd rydych yn ei wneud ar hybiau llawfeddygol rhanbarthol, a pha bryd y byddwch yn cyhoeddi strategaeth ar gyfer y gweithlu canser?