2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 1 Rhagfyr 2021.
6. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am amser ymateb gwasanaethau ambiwlans ym Mlaenau Gwent? OQ57272
[Anghlywadwy.]—ambiwlans Cymru yn gweithio gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan i roi ystod o gamau gweithredu ar waith i reoli’r galw am wasanaeth 999 ym Mlaenau Gwent. Bydd hyn yn arwain at fwy o gapasiti, gwell ymateb i bobl sydd â chwynion lle mae amser yn dyngedfennol, a'r gallu i drosglwyddo cleifion ambiwlans yn gyflymach.
A gaf fi ddweud fy mod yn croesawu hynny gan y Gweinidog? Bydd y Gweinidog wedi gweld yr un adroddiadau â minnau ac wedi gwrando ar yr un profiadau gan yr etholwyr rwy'n eu cynrychioli ac y mae hithau'n eu cynrychioli mewn gwahanol rannau o'r wlad. Gwyddom fod argyfwng gwirioneddol ar hyn o bryd ar y rhyngwyneb rhwng y gwasanaeth iechyd gwladol a'r bobl y mae'n eu gwasanaethu, a gwyddom fod y gwasanaeth ambiwlans yn ganolog yn hynny. Gwyddom fod pobl yn gweithio'n galetach nag erioed o bosibl, a bod adnoddau o dan fwy o bwysau nag erioed o'r blaen. Felly, a wnaiff Llywodraeth Cymru edrych yn benodol ar y ffordd rydym yn rheoli'r gwasanaeth ambiwlans? A wnaiff Llywodraeth Cymru edrych yn benodol ar yr adnoddau sydd ar gael i'r gwasanaeth ambiwlans? Ac a wnaiff Llywodraeth Cymru edrych ar sut y gellir rhoi prosesau a strwythurau brys ar waith heddiw a dros yr wythnosau a'r misoedd nesaf i sicrhau bod y gwasanaeth ambiwlans yn parhau i ddarparu'r gwasanaeth y mae pobl ei angen, yn galw amdano ac y mae ganddynt hawl i'w ddisgwyl, lle bynnag y bônt?
Diolch yn fawr iawn, Alun, ac nid oes unrhyw amheuaeth fod y gwasanaeth ambiwlans wedi bod dan bwysau enfawr, ac wrth gwrs, nid oes unrhyw un o'r pethau hyn yn bodoli'n annibynnol ar y llall. Credaf ei bod yn werth pwysleisio, mae'n debyg, o ran galwadau 999, er enghraifft, y bu cynnydd o 24 y cant ym mis Hydref o gymharu â mis Hydref y llynedd. Felly, nid yw'n ymwneud â'u perfformiad yn unig; maent yn ceisio ymdopi â chynnydd enfawr yn y galw, ac felly credaf fod yn rhaid inni ddeall beth sy'n digwydd yma. Yr hyn y ceisiwn ei wneud yw sicrhau bod gwasanaeth ambiwlans Cymru yn gwella'n sylweddol o ran eu gallu i ragweld galw, eu bod yn gweithredu gofynion yr adolygiad annibynnol o alw a chapasiti, a fu'n edrych ar y ffordd y câi pethau eu rheoli, a'n bod yn cyfeirio pobl at ddewisiadau amgen sy'n glinigol ddiogel i geisio lleihau rhywfaint o'r 24 y cant hwnnw. Ond fe fyddwch yn ymwybodol ein bod eisoes wedi darparu £25 miliwn o gyllid ychwanegol er mwyn ceisio datrys y broblem hon dros fisoedd y gaeaf; fod 100 aelod o'r lluoedd arfog, ers mis Hydref, wedi bod yn darparu cymorth i wasanaeth ambiwlans Cymru; a bod yr ymddiriedolaeth wedi ymrwymo i recriwtio 127 aelod arall o staff eleni. Felly, bydd yr holl bethau hyn, gobeithio, yn dechrau gwneud gwahaniaeth cyn bo hir. Yn amlwg, mae angen i hynny ddigwydd yn gynt yn hytrach nag yn hwyrach, gan ein bod ar fin mynd i mewn i fisoedd y gaeaf, a fydd yn cynyddu'r pwysau hyd yn oed ymhellach. Felly, rydym yn fwy nag ymwybodol o'r angen i ddatrys y broblem hon yn gynt yn hytrach nag yn hwyrach.