Part of the debate – Senedd Cymru am 4:56 pm ar 7 Rhagfyr 2021.
Cefais gyfarfod ddoe gyda Heddlu De Cymru, a nodwyd cynnydd enfawr mewn trais yn y cartref yn ogystal â chynnydd sylweddol mewn llofruddiaethau. Yn amlwg, mae'r niferoedd, o ran rhif, ar gyfer llofruddiaethau yn fach iawn, ond mae'n dal i fod yn symptomatig o'r straen a achoswyd gan y cyfyngiadau symud a phopeth yn eu sgil, yn enwedig canlyniadau economaidd y cyfan. Ac roeddwn yn myfyrio ar yr hyn y mae angen i ni ei wneud i ymateb—pob un ohonom. Oherwydd ni all yr heddlu fod ym mhobman drwy'r amser. Os gwelwn ni hynny, dywedwn ni hynny ac mae wedi'i ddatrys, fel y dywedan nhw yn ddiddiwedd ar y trenau mewn cysylltiad â therfysgaeth. Ond mae gan bob un ohonom rwymedigaeth. Os gwelwn rywbeth sydd o'i le yn ein tyb ni, pan fo rhywun yn cael ei gam-drin, yn enwedig os yw'n blentyn, mae'n rhaid i ni ddweud wrth rywun siawns—peidio â cheisio ei ddatrys ein hunain, ond dweud wrth bobl sydd wedi'u hawdurdodi i ddatrys y pethau hyn. Oherwydd fel arall, byddwn bob amser yn mynd i mewn i'r cylch dieflig hwn o drais, oherwydd y plant sy'n dyst i drais yn y cartref, rwy'n siŵr y byddech yn cytuno, Gweinidog, ar ôl eich anogaeth—