Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Mi wnaf innau ddatgan fy mod innau yn aelod anrhydeddus o Ymddiriedolaeth Gwiwerod Coch Cymru, a dwi'n falch iawn o fod yn Aelod sy'n cynrychioli ynys sydd, yn ei chyfanrwydd, yn bencampwyr y creadur arbennig yma. Ryw flwyddyn yn ôl oedd hi pan oeddwn i'n rhedeg efo fy ngwraig lai na milltir o'm cartref i ac mi neidiodd wiwer goch fach o'r clawdd a dechrau sgrialu lawr y ffordd o'n blaenau ni—y fflach fach yma o gynffon goch yn bowndio lawr y ffordd. Ac mi redodd o'n blaenau ni am ryw hanner canllath dda, rhedeg efo ni cyn diflannu mewn i'r gwrych. Ac roedden ni wedi gwirioni, achos er i mi weld nifer o wiwerod dros y blynyddoedd, dyma'r tro cyntaf i fi weld y wiwer ar fy ngharreg drws fy hun. A dwi'n cofio fel hogyn bach yn tyfu i fyny ar yr ynys y balchder mawr oedd yna fod y creadur bach bendigedig yma wedi dewis ymgartrefu ym Môn.

Ond mi oedd o dan fygythiad, dan fygythiad gan y wiwer lwyd, fel rydyn ni wedi ei glywed, ac erbyn canol y 1990au mi oedd o bron â diflannu yn llwyr. A phan ddechreuodd y gwaith wedyn o achub y wiwer, o dyfu ei phoblogaeth eto, mi dyfodd ein balchder ni ymhellach. Mae'n dod â balchder economaidd erbyn hyn hefyd, wrth gwrs. Dwi'n gwybod am gydweithwyr o'r Senedd yma sydd wedi teithio i Ynys Môn yn unswydd er mwyn gweld y wiwer goch. Ond mae'r gwerth pwysicaf, dwi'n siŵr y gallwn ni gytuno, yn y gwerth cadwraethol ei hun, fel y clywon ni gan Gadeirydd y Pwyllgor Deisebau, a chyfraniad poblogaeth wiwer goch iach at fioamrywiaeth yr ynys a bioamrywiaeth Cymru. A, rŵan, mae dwy ran o dair o wiwerod coch Cymru ym Môn unwaith eto.

Ond nid ar ddamwain ddigwyddodd hynny, mae'n bwysig, bwysig cofio, ac mae yna ddiolch rhyfeddol i'w dalu am waith diflino cadwraethwyr a gwirfoddolwyr lleol. Rydyn ni wedi clywed enw Craig Shuttleworth; mi allwn i enwi Raj Jones, a'r holl waith mae hi wedi'i wneud dros y blynyddoedd, yn sicrhau yr arwyddion yma a wnaeth ymddangos ar draws yr ynys—coedwig wiwer goch—yn datgan fel arwydd llythrennol fod y creadur bach yn ei ôl. A diolch byth, mae'r wiwer goch yn cael ei gwarchod gan ddeddfwriaeth. Mae'n drosedd i ddinistrio ei nythod hi, ond does yna ddim gwarchodaeth i'r coed a'r coedwigoedd maen nhw yn byw ynddyn nhw. Mae'r wiwer yn cael ei gwarchod, ond dydy ei chynefin hi ddim. A dyna mae'r ddeiseb yma yn galw am ei wneud.

A dwi'n croesawu'r ddeiseb a'r hyn mae'r deisebwyr yn galw amdano fo—dros 10,000 ohonyn nhw; 1,700 ohonyn nhw o fy etholaeth i—sef maen nhw am newid y system drwyddedu fyddai'n ein galluogi ni i osod amodau cyn caniatáu torri coed, er enghraifft, amodau i beidio â thorri yn ystod tymor bridio. Ar hyn o bryd, mae torri coed yn gallu digwydd hyd yn oed heb arolwg o faint o nythod wiwerod sydd yna. Rydyn ni'n gweld hynny yn digwydd yn rhy aml yn fy etholaeth i. Pam, ar ôl yr holl waith i adfer y boblogaeth, fydden ni am i'w chynefin hi ddod dan fygythiad? Dwi wedi cael etholwyr yn cysylltu efo fi am gynlluniau gan Cyfoeth Naturiol Cymru i glirio, neu i ganiatáu clirio coedwigaeth, ar sawl safle ar Ynys Môn—Niwbwrch, Pentraeth, fel rydyn ni wedi'i glywed, Mynydd Bodafon, cynefinoedd rydyn ni'n gwybod sydd yn drysorau o ran y wiwer goch. Mae pobl yn poeni am ddyfodol Penrhos yng Nghaergybi, hefyd yn poeni bod dim digon o sylw yn cael ei roi i warchod y cynefin hwnnw.

Mae'r Alban eisoes wedi newid deddfwriaeth. Gwnaeth Deddf Cadwraeth Natur (Yr Alban) 2004 roi cymal mewn yn Neddf Coedwigaeth 1967 sy'n caniatáu yn benodol gwrthod trwydded torri coed neu roi amodau ynghlwm wrthi—